با توجه به چهارچوب نظری تحقیق فرضیه ها به شرح زیر است:
دسترسی به آموزش با تعهد سازمانی کارکنان رابطه دارد.
مزایای آموزش با تعهد سازمانی کارکنان رابطه دارد.
حمایت از آموزش با تعهد سازمانی کارکنان رابطه دارد.
دسترسی به آموزش با کیفیت خدمات ارائه شده رابطه دارد.
مزایای آموزش با کیفیت خدمات ارائه شده رابطه دارد
حمایت از آموزش با کیفیت خدمات ارائه شده رابطه دارد.
تعهد سازمانی کارکنان با کیفیت خدمات ارائه شده سازمان رابطه دارد.

۱-۷) تعریف نظری و عملیاتی متغیرها

۱- کیفیت خدمات
کیفیت خدمات به عنوان تفاوت بین انتظارات مشتری قبل از دریافت خدمت و ادارک او بعد از دریافت خدمت تعریف شده است (Daniel & Berinyuy, 2010, 25). این متغیر توسط سازه هایی مانند برخورداری سازمان از تجهیزات پیشرفته و مدرن، ظاهر آراسته کارکنان، ارائه خدمات در زمان وعده داده شده، پاسخگویی مناسب به مشتریان و تمایل کارکنان به حل مشکلات مشتریان سنجیده می شود
۲- تعهد سازمانی
تعهد سازمانی یک متغیره چندسازه ای می باشد که احساس تعلق کارمندان را به سازمانشان نشان می دهد (Markovits & et al,2008:p.485 ). با سازه هایی از قبیل احساس وابستگی کارکنان به سرپرست، احترام به سرپرست، قدردانی از سرپرست، احساس افتخار کارکنان بخاطر کار در سازمان سنجش می شود.
۳- حمایت از آموزش
میزان ادراک کارکنان از این موضوع است که سازمان از پیشرفت و پروش مهارت های آنها جهت یافتن راه حل های بهتر برای حل مسایل و مشکلات سازمانی حمایت می کند (Dhar , 2015 , 421). این متغیر با سازه هایی مانند سیاستهای درباره میزان و نوع آموزش مورد انتظار کارکنان، برنامه ریزی آموزشی برای سالهای آتی و فراهم نمودن امکانات آموزشی مورد سنجش قرار می گیرد.

۴- مزایای آموزش
اکثر تحقیقات موفق به مزایای ناملموس منجر می شوند. مزایای ناملموس، آنهایی هستند که با مزایایی پولی محاسبه نمی شوند (Dhar , 2015 , 421). این متغیر با سازه هایی از قبیل پیشرفت شخصی، پیشرفت شغلی، احترام ، برقراری ارتباط با همکاران، ارتقای شغلی، ایجاد مهارتها و دانش شغلی جدید سنجیده می شود.
۵- دسترسی به آموزش
اشاره می کند به ادراک کارکنان از موقعیت هایی که در اختیار آنها قرار می گیرد تا بتوانند در برنامه های آموزشی حضور یابند (Dhar , 2015 , 420). این متغیر با سازه هایی مانند حمایت مدیر از برنامه های آموزشی، اطمینان از مفید بودن برنامه های اموزشی ، تشویق کارکنان به مشارکت در برنامه های آموزشی و… مورد سنجش قرار می گیرد.

۱-۸) قلمرو تحقیق

الف) قلمرو موضوعی تحقیق : قلمرو موضوعی تحقیق حاضر به طور کلی در دو بخش مدیریت منابع انسانی و خدمات قرار دارد.
ب) قلمرو مکانی تحقیق : در این تحقیق، کارکنان امور مالیاتی استان گیلان مورد مطالعه قرار گرفتند .
ج) قلمرو زمانی تحقیق : داده های تحقیق حاضر در فروردین و اریبهشت ۱۳۹۴ جمع آوری شده است.

۱-۹) جنبه نوآورانه پژوهش

موضوع فوق برای اولین بار در سطح سازمان امور مالیاتی در استان گیلان انجام می شود. بنابراین مدل مذکور می تواند ایده ای نو برای سازمان مالیاتی استان گیلان بشمار آید.
فصل دوم
ادبیات تحقیق

۲-۱ مقدمه

سازمانها، تشکل های انسانی بوده که به منظور انجا م کار در راستای اهدافی خاص تحقق می یابند. گرچه در جهان پویای امروز سازمانها، با فنآوری های نوین مواجه بوده اما هنوز از انسان بی نیاز نبوده و توسط انسانها برنامه ریزی شده و اداره می گردند. از این رو این منبع اساسی سازمان باید اداره شود، پرورش یابد، رشد پیدا کند و امکانات و تسهیلات رفاهی به نحو مطلوب فراهم آید. در نگاه نوین مدیریت منابع انسانی، انسان به عنوان کلیدی ترین عنصر و نه به عنوان یکی از منابع نگریسته می شود که فقط باید به اداره او در درون سازمان پرداخت بلکه باید محیط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی او را لحاظ نمود، تا بتوان به درستی توان او را در خدمت اهداف سازمان قرار داد . ( صالحی صدقیانی و همکاران، ۱۳۹۳، ص ۲۰۲).
از نظر دکر وقتی افراد در یک محیط گرد هم می آیند تعامل بیش تر آنان موجب همکاری و تعهد بیش تر نسبت به یکدیگر می شود. پوتنام معتقد است که مشارکت در زندگی سازمانی، مهارت های همکاری، احساس مسئو لیت و تعهد سازمانی افراد را تحت تأ ثیر قرار داده است و درنهایت این تعهد بانحوه ارائه خدمات در سازمان دار ای رابطه تنگاتنگی است (میرزامحمدی و عبدالملکی، ۱۳۸۷، ص ۶۷).
وجود نیروی انسانی کارآمد و متعهد نسبت به انجام وظایف و ارائه خدمات، نتایج مطلوبی را برای سازمان به ارمغان خواهد داشت (Parkinson & Rustomji, 2009: 3). تمایل به کیفیت خدمات نقش مهمی در صنایع خدماتی ایفا می نماید چرا که کیفیت خدمات برای بقا و سودآوری سازمان امری حیاتی به شمار می رود. کیفیت خدمات به عنوان جنبه غیرقابل انکار قابل توجهی از عملکرد سازمانی می باشد. به طوری که کارکنان با ارائه خدمات با کیفیت می توانند به سطوح بالاتری از حمایت مشتری دست یابند(Shreya & Rajib, 2014: 65). در واقع امروزه رضایت مشتری و کیفیت خدمات به عنوان مسائل حیاتی در اغلب صنایع خدماتی به شمار می روند. ( اردشیری و همکاران، ۱۳۹۳، ص ۳۶۶).
کنزو یچ در ۱۹۶۹ در تجزیه فراگرد مدیریت به این مسئله که کار با چه کیفیتی عملاً انجام داده می شود تأکید می کند. لذا توجه به کیفیت جامع و تعهد سازما نی اعضا در سازمان های خدماتی نه تنها مهم بلکه حیاتی است. (میرزامحمدی و عبدالملکی، ۱۳۸۷، ص ۶۷). برای سازمان ها ارزش به کارگیری و استخدام افرادی متعهد به خوبی اثبات شده است. بر این اساس محققان تلاش دارند عواملی را که ممکن است تعهد سازمانی کارمندان را تحت تأثیر قرار دهند شناسایی کنند؛ یکی از عواملی که توجه رو به افزایشی را در این زمینه به خود اختصاص داده درک افراد از آموزش های ارائه شده توسط سازمان می باشد (Ehrhardt et al, 2011: 85).
توسعه منابع انسانی از طریق آموزش به عنوان فرآیندی برای بهبود و اعتلای قابلیت و افزایش دانش و آگاهی، تغییر گرایش و نگرش انسان ها اهمیتی اساسی و نقش تعیین کننده ای دارد. شاید بتوان گفت بهره وری یک سارمان به توانایی و کامیابی آن در شناسایی و تأمین نیازهای آموزشی کارکنان بستگی دارد ( رضازاده و همکاران، ۱۳۹۰، ص ۱۲). تحقیقات تائید کرده اند که سازمان هایی که بیشتر در زمینه آموزش کارکنان سرمایه گذاری کنند، در مقایسه با سازمان هایی که در این زمینه سرمایه گذاری کمتری داشته اند در زمینه ارائه خدمات با کیفیت بهتر عمل می کنند. چرا که آموزش بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبتی دارد ( ۹۰۸ :Yoo & Park, 2007).
هر دولتی برای اداره جامعه نیازمند امکانات مالی است تا بتواند وظایفی را که از جانب مردم به عهده گرفته به نحو مطلوبی انجام دهد . امروز ه در کلیه کشورها صاحب نظران مسائل اقتصادی بهترین منبع تامین هزینه های دولت را مالیات می دانند. زیرا علاوه بر آن که اتکا دولت را به منابع خدادادی مثل نفت که یک ثروت ملی و متعلق به نسل های آینده نیز هست، کم می کند، به ایجاد شور و اشتیاق ملی برای مشارکت در امور کشور در آحاد افراد جامعه دامن می زند، به نوعی که همکاری آنها با سازمان مالیاتی تضمین شده و منجر به بهبود تمکین مالیاتی می گردد. بنابراین نحوه برخورد و ارائه خدمات مطلوب به مردم از طرف اعضای این سازمان نقش بسزایی در پیشبرد اهداف آن دارد ( ناظمی و همکاران، ۱۳۸۷، ص ۸۸).

۲-۲ تعهد سازمانی

واژه commitment در Merriam – Webster dictionary به معنی ۱) عمل سپرده گذاری به یک مؤسسه، ۲) توافق و تعهد به انجام کاری در آینده است. همچنین در علوم رفتاری و روانشناسی سازمانی واژه organizational commitment به معنی تعهد سازمانی است. تعهد سازمانی یک نگرش مهم شغلی و سازمانی است که در طول سالهای گذشته موردعلاقه بسیاری از پژوهشگران رشته های رفتار سازمانی و روانشناسی خصوصاً روانشناسی اجتماعی بوده است. این نگرش در طول سه دهه گذشته دستخوش تغییراتی شده است ( خشنود، ۱۳۹۰، ص ۱۴). به عبارتی دلبستگی عاطفی یک عامل با ثبات است که افراد را به سازمان متصل می کند، که تعهد سازمانی یکی از اشکال این دلبستگی عاطفی است (Thomas, 2015: 155).

۲-۳ مفهوم سازی تعهد سازمانی

علاقه به این مفهوم مدیریتی با این امر توجیه می شود که شاخص بسیار مناسب سعی و تلاش افراد و وفاداری آنها به سازمان می باشد. به طور خاص، تعهد سازمانی با ثبات نیروی کار ، سعی و تلاش کارکنان ، عملکرد شغلی، کیفیت خدمات، و رفتارهای هماهنگ مرتبط است .افزایش تعهد به سازمان و سطوح پایین استرس شغلی سطوح مشارکت در سازمان را به شیوه هایی تحت تأثیر قرار می دهد که نه تنها فرد بلکه سازمان نیز بهره مند شود ( نظری و همکاران، ۱۳۹۴، ص ۱۷۶).
مدیران کسب و کار تعهد سازمانی را به عنوان عاملی برای حفظ و ایجاد انگیزه در افراد در سازمان بسیار ضروری می دانند. علاوه بر این، تعهد سازمانی به ایجاد اثرات مطلوب بر نگرش کارکنان، پیش بینی عملکرد، رضایت شغلی، کمک رفتار شهروندی سازمانی و ارائه خدمات با کیفیت می انجامد (Shreya & Rajib, 2014: 65).
تعهد سازمانی مفهومی پیچیده و چندوجهی^[۲] است و ابعاد روا نشناختی (تعهد عاطفی)، اجتماعی (تعهد هنجار ی) و اقتصاد ی (تعهد مستمر ) دارد (Somers, 2009: 78). از این رو، برای شناخت فضا ی مفهو می، ابعاد و کاربرد این مفهوم، بررسی مراحل رشد و توسعه آن ضروری است . به طورکلی، توسعه مفهومی تعهد سازمانی را می توان به سه دوره تقسیم کر د که بدون تردید هر یک از این دوره ها تأ ثیر نیرومندی بر وضعیت مفهوم سازی کنونی آن داشته است.
در دوره اول، تحقیقات بر مفهوم سازی هوارد بکر ( ١٩۶٠ ) متکی بود . اصطلاح مزا یای جانبی^[۳] به انباشت سرمایه گذاری ارزشمندی اشاره دارد که به وسیله افراد انجام می گیرد و در صورت ترک سازمان آن را از دست خواهند داد.
در دو مین دوره، تمرکز مطالعات از مزا یای جان بی ماد ی به دلبستگی روا نشناختی^[۴] تغییر جهت داد. در این ر هیافت گرایشی^[۵] که به دست پورتر ( ١٩٧۴ ) توسعه یافت، تعهد سازما نی به عنوان سازه ای یک بعدی^[۶] در نظر گرفته شده بود که تنها بر دلبستگی عاطفی^[۷] تمرکز داشت.
در دوره سوم ، چندین ر هیافت مهم چند بعدی توسعه یافت که یکی از مهم ترین آن ها را۱۹۹۱ ) مطرح کرد ند. ما یر و الن علاقه مند بودند با طرح ر هیافت چند بعد ی، ؛ مایر و الن ( ١٩٨۴ مجموعه پیوندهای گسترده تری را بررسی کنند که بین کارمندان و سازمان وجود دارد . آن ها تعهد را نیرویی الزام آور و مقیدکننده^[۸] می دانند. این نیرو یک قالب ذهنی^[۹] یا حالت روا نشناختی است که فرد را به انجام کنش وادار می سازد ( امیرکافی و هاشمی، ۱۳۹۲، ص ۳۵).

۲-۴ تعاریف تعهد سازمانی

تأثیر قابل ملاحظه تعهد سازمانی بر بازدهی، دلیل اصلی انتخاب آن در پژوهشهای روانشناسی صنعتی و رفتار سازمانی طی مدت گذشته بوده است. از سی سال پیش علاقه مندی زیادی برای درک مفهوم تعهد سازمانی ایجاد شد و نیروی زیادی صرف پژوهش و تجزیه و تحلیل این موضوع گردیده کولورسون معتقد است: « در سالهای اخیر، تعهد کارکنان نیروی محرک قوی، در موفقیت یک سازمان به شمار میرود» (Howard & Heeman, 2015: 346 ).
سازمانها بدون امنیت شغلی و تعهد سازمانی کارکنانشان موفق نمی شوند. امنیت و رضایت کارکنان از شغلشان و تعهد نسبت به سازمانشان به عنوان تعیین کننده های عمده اثر بخشی سازمانی نگریسته میشوند. از طرف دیگر، تعهد سازمانی یک ملاک مهم برای اثر بخشی سازمان است . تعهد سازمانی ثبات نیروی کار و میزان جابجایی را پیش بینی می کند. همچنین تعهد سازمانی میزانی را که یک سازمان می تواند بر تداوم مشارکت های کارکنان در فعالیت ها و رشد آن حساب کند، نشان می دهد ( نظری و همکاران، ۱۳۹۴، ص ۱۷۶).

۰٫۶۲۳

شکل توزیع

چولگی

۰٫۶۸۹-

۰٫۹۵۰-

۰٫۲۱۷-

۰٫۴۴۱-

۰٫۴۲-

۰٫۴۸۸-

کشیدگی

۰٫۲۱۴

۱٫۰۴

۰٫۱۹۳-

۰٫۳۱۳

۰٫۰۷۸-

۰٫۳۷۴

حجم نمونه

۳۷۷

۳۷۷

۳۷۷

۳۷۷

۳۷۷

۳۷۷

با توجه به جدول ۷-۴، تحلیل شاخص­ های مرکزی، پراکندگی و توزیع متغیرهای پژوهش به شرح زیر می­باشد.
متغیر «رضایت » دارای میانگین ۳٫۸۳، انحراف معیار ۰٫۹۲۵، چولگی ۰٫۶۸۹- و کشیدگی ۰٫۲۱۴ می­باشد. منفی ­بودن چولگی متغیر نشان­دهنده طولانی­بودن دم توزیع به سمت چپ می­باشد. از طرف دیگر کشیدگی مثبت به این معنی است که شکل متغیر از توزیع نرمال بلند­تر می­باشد.
متغیر «وفاداری» دارای میانگین ۴، انحراف معیار ۰٫۸۳۸، چولگی ۰٫۹۵۰- و کشیدگی ۱٫۰۴می­باشد. منفی ­بودن چولگی متغیر نشان­دهنده طولانی­بودن دم توزیع به سمت چپ می­باشد. از طرف دیگر کشیدگی مثبت به این معنی است که شکل متغیر از توزیع نرمال بلند­تر می­باشد.
متغیر «کیفیت خدمات» دارای میانگین ۳٫۶۴، انحراف معیار ۰٫۶۷۱، چولگی ۰٫۲۱۷- و کشیدگی ۰٫۱۹۳- می­باشد. منفی ­بودن چولگی متغیر نشان­دهنده طولانی­بودن دم توزیع به سمت چپ می­باشد. از طرف دیگر کشیدگی منفی به این معنی است که شکل متغیر از توزیع نرمال کوتاه­تر می­باشد.
متغیر «تعرفه» دارای میانگین ۳٫۷۸، انحراف معیار ۰٫۷۴۶، چولگی ۰٫۴۴۱- و کشیدگی ۰٫۳۱۳ می­باشد. منفی ­بودن چولگی متغیر نشان­دهنده طولانی­بودن دم توزیع به سمت چپ می­باشد. از طرف دیگر کشیدگی مثبت به این معنی است که شکل متغیر از توزیع نرمال بلندتر می­باشد.
متغیر «توجه به مشتری» دارای میانگین ۳٫۷۹، انحراف معیار ۰٫۶۳۹، چولگی ۰٫۴۲- و کشیدگی ۰٫۰۷۸- می­باشد. منفی ­بودن چولگی متغیر نشان­دهنده طولانی­بودن دم توزیع به سمت چپ می­باشد. از طرف دیگر کشیدگی منفی به این معنی است که شکل متغیر از توزیع نرمال کوتاه­تر می­باشد.
متغیر «تصویر ذهنی از شرکت» دارای میانگین ۳٫۶۶، انحراف معیار ۰٫۷۸۹، چولگی ۰٫۴۸۸- و کشیدگی ۰٫۳۷۴ می­باشد. منفی ­بودن چولگی متغیر نشان­دهنده طولانی­بودن دم توزیع به سمت چپ می­باشد. از طرف دیگر کشیدگی مثبت به این معنی است که شکل متغیر از توزیع نرمال بلند­تر می­باشد.
۴-۴٫ بررسی نرمال بودن متغیرها
برای اجرای روش­های آماری و محاسبه آماره آزمون مناسب و استنتاج منطقی درباره فرضیه های پژوهش مهمترین عمل قبل از هر اقدامی، انتخاب روش آماری مناسب برای پژوهش است برای این منظور آگاهی از توزیع داده ­ها از اولویت اساسی بر خودار است.

برای همین منظور در این پژوهش از آزمون معتبر کمولموگروف- اسمیرنوف برای بررسی فرض نرمال بودن داده ­های پژوهش استفاده شده است .
آزمون کمولموگروف اسمیرنوف که به افتخار دو آماردان روسی به نام­های ا.ن. کمولموگروف و ن.و اسمیرنوف به این نام خوانده می شود، روش ناپارامتری ساده­ای برای تعیین همگونی اطلاعاتی تجربی با توزیع­های آماری منتخب است، بنابراین آزمون کمولموگروف اسمیرنوف روشی برای تشخیص نرمال بودن توزیع فراوانی مشاهدات جمع آوری شده است.
این آزمون برای گرفتن مجوز لازم جهت استفاده از رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون بر متغیر­های مستقل و وابسته اعمال می­گردد تا نرمال بودن اطلاعات اثبات گردد در این آزمون با توجه به فرضیات زیر گام به بررسی نرمال بودن داده ها نهاده شده است:
داده ­ها دارای توزیع نرمال هستند :H₀
داده ­ها دارای توزیع نرمال نیستند :H₁
نحوه داوری
با توجه به جدول آزمون اسمیرنف کولموگروف اگر سطح معنی داری برای کلیه متغیرهای مستقل و وابسته بزرگتر از سطح آزمون(۰٫۰۵) باشد توزیع داده ­ها نرمال می­باشد. همچنین می­توان از قضیه حد مرکزی توزیع نرمال بودن متغیرها را سنجید. در این قضیه هر گاه حجم نمونه بزرگتر از ۳۰ باشد می­توان توزیع داده ­ها را نرمال در نظر گرفت.
جدول ۶-۴٫ آزمون کولموگروف اسمیرنوف متغیرهای پژوهش

<p>۴۶</p><p>&nbsp;</p><p>شهرآباد</p><p>&nbsp;</p><p>۹۰۷/۵</p><p>&nbsp;</p><p>۶۹</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>بایگ</p><p>&nbsp;</p><p>۷۷۵/۴</p><p>&nbsp;</p><p>۷۰</p><p>&nbsp;</p><p>همت آباد</p><p>&nbsp;</p><p>۶۷۴/۴</p><p>&nbsp;</p><p>۷۱</p><p>&nbsp;</p><p>باجگیران</p><p>&nbsp;</p><p>۸۵۶/۱</p><p>&nbsp;</p><p>۷۲</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>منبع: یافته­های تحقیق<br />در پیوست شماره ب جدول مربوط به هر یک از عامل­ها به تفکیک آمده است که در تمام عامل­ه

۳

من آدم مقیدی هستم نه خیلی سرسختم نه خیلی بازم‌…..(مصاحبه شماره ۳۳،۴۰ ساله، سیکل خانه‌دار)

قوی

جدول شماره ۱۷٫ اعتقاد به مناسک و شعائر

اعتقاد به مناسک و شعائر(نمونه)

کد باز

برای بعضی‌ها هرچه فکر می کنم فلسفه ای برایشان پیدا نمی کنم مثلا نماز، من فکر می کنم تشکر از خدا نباید انقدر دنگ و فنگ داشته باشد که آدم اگر آرایش دارد پاک کند و وضو بگیرد و مرد جلو باشد زن عقب وحتما اینکار را بکن واین موقع بخوان و.. این حتما‌ها را اعتقاد ندارم ولی این را اعتقاد دارم که آدم به خاطر تشکر از خدا شده و به خاطر ارتباط با خدا هم شده باید یک راه ارتباطی داشته باشد من موقع خواب از تمام اعضای بدنم و تمام داده‌هایی که به من داده به خاطر همسرم پسرم خانه ام و.. از خدا تشکر می کنم ولی اینکه حتما به زبان عربی چیزی خوانده شود که خودت هم معنی اش را خیلی نمی فهمی خیلی برایم سخت است شاید اگر نماز فارسی بود من راحت تر مجاب می شدم ولی روزه ام را می گیرم و نمازم را هم با آن می خوانم چون شرط پذیرش روزه است حج را خیلی آرزو دارم بروم خمس و زکات هم چون به اقتصاد مملکت کمک می کند رعایت می کنم ولی یک مقدار سر نماز خواندن مشکل دارم و نمی فهمم دلیلش را(مورد شماره ۴۶، ۳۷ ساله، دکتری).

ضعیف

به نماز و روزه و حج ۱۰۰% اعتقاد دارم ولی به خمس و زکات نه ولی تاحالا هم پرداخت نکرده ام ولی برای حج حاضرم هزینه بدهم شاید بعضی بگویند این هم نوعی بت پرستی است ولی من قبولش دارم شاید بگویند می روی خانه ای که ساخته شده و می روی دورش می چرخی ولی من اعتقاد دارم(مورد شماره ۳۱، ۳۰ ساله، لیسانس).

متوسط

بحث مناسک مهم هست چون جامعه درگیرش هستند و روی زندگی مردم اثر گذاشته. خودم هم خیلی اعتقاد دارم به این موضوع. خودم هم که۹۰% اعتقاد دارم چون جاهایی که با عقلم توجیه نشود را نمی‏توانم بپذیرم حالا هرکس هم که می‏خواهد بگوید(مورد شماره ۲۱، ۲۳ ساله، دانشجو).

قوی

جدول شماره ۱۸٫ پایبندی و اجرای مناسک و شعائر

پایبندی و اجرای مناسک و شعائر(نمونه)

کد باز

در ذهنیت و عقاید من هیچ اهمیتی ندارد غیر از اینکه ابزار شوی.رعایت نمی‏کنم چون ماتریالیست هستم من از بچگی مطالعه داشتم و پدرم هم یک آدم ماتریالیستی بوده و مادی گرا بوده من از طریق پدر و مطالعه با ماتریالیست آشنا شدم(مورد شماره ۱۹، ۲۱ ساله، دانشجوی زیست شناسی).

ضعیف

نماز و روزه را رعایت می‏کنم ولی امر به معروف را قبول ندارم.آن‌ها که اعتقاد دارم را ۱۰۰% انجام می‏دهم مثل نماز روزه و حج شاید حجاب را خیلی رعایت نکنم ولی بقیه را رعایت می‏کنم و انجام می‏دهم(مورد شماره ۱۵، ۴۰ ساله، پزشک).

متوسط

خیلی زیاد مهم است.هرمسلمانی باید نسبت به دینش اعتقاد داشته باشد ما هم چون خانواده مان از ابتدا به ما آموختند رعایت می‏کنیم. چون خدا این را گفته و ما مسلمانیم رعایت می‏کنیم و حجاب را هم چون حضرت فاطمه گفته و الگوی ماست رعایت می‏کنیم.از حجابم راضیم ودوست دارم همه باحجاب باشند(مورد شماره ۶، ۴۷ ساله، پنجم ابتدایی).

قوی

همانگونه که پیشتر گفته شد وضعیت اعتقادی می‌تواند قسمتی از رفتار افراد را شکل دهد. در بین موارد مورد مطالعه در بین آن‌هایی که رفتار جسورانه‌ای داشتند وضعیت اعتقادی ضعیفتر و هرچه فرد وضعیت اعتقادی قوی تری داشت رفتار محافظه‌کارانه‌ای را نیز می‌شد در آن‌ها مشاهده کرد به طور مثال نمونه شماره ۳۷ که در جدول قبل از ایشان نقل قول شده‌است(جدول شماره ۱۶) مشاهده وضعیت ظاهر ایشان و توصیفی که از زمان‌های رفت و آمد از خود می‌کند نمونه بارزی از یک رفتار جسورانه است وضعیت مشاهده شده ‌ایشان:
نمونه شماره ۳۷: ۲۱ ساله مانتویی با آرایش غلیظ، رفتار کاملاً جسورانه روابط آزاد جنسی دارد، به شغل کافه داری مشغول بوده و دانشجوی انیمیشن است، برای حضور در خیابان و محیط‌های نا امن هیچ ملاحظه ای از خود نشان نمی‌دهد و می‌گوید و عنوان می‌کند: معمولاً ساعت ۱۱ شب از اینجا می روم خانه من چند شب پیش داشتم می رفتم خانه ما یک پل هوایی داریم که برای عبور باید از این پل رد شویم یک دفعه یک ترسی در دلم آمد و وقتی می خواستم بیایم از پل پایین دیدم یک مردی جلوتر از من رفت ولی ایستاد و من را اذیت کرد.

ا، شهر مشهد با اختلاف بسیار زیاد نسبت به شهرهای پایین­تر از خود پیشرو در توسعه و برخورداری از امکانات است، در این رتبه ­بندی شهر باجگیران در پایین­ترین سطح از نظر عامل­های توسعه قرار دارد. این شهر حتی ملاک اول شهر شدن (جمعیت بالای ۵ هزار نفر) را ندارد.<br />۴-۲- یافته‌های میدانی<br />۴-۲-۱- نتایج توصیفی و یک متغیره پژوهش<br />جهت شناسایی و بررسی عوامل موثر بر تعادل فضایی استان خراسان­رضوی پرسشنامه­ای حاوی ۳۷ سوال در بین ۱۱۷ کارشناس استانداری، اداره راه و شهرسازی، شهرداری­ های استان خراسان­رضوی، اساتید و نخبگان توزیع گردید.<br />۴-۲-۱-۱- ویژگی های جمعیت شناختی<br />۴-۲-۱-۱- ۱- جنسیت<br />پرسشنامه ­های مورد بررسی قرار گرفته نشان می دهد که ۲۳ نفر از پاسخ دهندگان زن و ۹۳ نفر را مردان تشکیل می دهند. به این ترتیب نمودار ذیل نشان می­دهد که ۶/۱۹% از پاسخ گویان زن و ۴/۷۹% از پاسخگویان مرد بوده ­اند. وضعیت جنسیتی پاسخ گویان در نمودار ۴-۷ مشخص شده است.<br />نمودار۴-۷ جنسیت پاسخگویان<br />۴-۲-۱-۱- ۲- وضعیت سنی<br />نمودار ۴-۸ وضعیت سنی جامعه مورد بررسی را نشان می­دهد. همچنانکه مشخص است به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی مربوط به بازه سنی ۳۷ تا ۴۲ سال و ۵۵ تا ۶۰ سال است. کم سن و سال ترین آن ها ۲۴ سال داشته و مسن ترین آن ها مردی ۵۷ ساله بوده است.<br />نمودار۴-۸ وضعیت سنی جامعه آماری<br />۴-۲-۱-۱- ۳- میزان تحصیلات<br />نمودار ۴-۹ فراوانی میزان تحصیلات پاسخ ­دهندگان را نشان می­دهد. همان­گونه که ملاحظه می شود حدود ۵۳% پاسخ گویان با مدرک کارشناسی ارشد بیشترین فراوانی را در تحصیلات به خود اختصاص داده است. ۳۰% کارشناسی و ۱۵% دارای تحصیلات دکترای تخصصی بوده اند.<br />نمودار ۴-۹ وضعیت تحصیلات جامعه<br />۴-۲-۱-۱- ۴- وضعیت محل تولد<br />نمودار ۴-۱۰ وضعیت محل تولد جامعه آماری را نشان می­دهد که محل تولد حدود ۴۸ درصد پاسخ دهندگان مشهد می­باشد. به همین ترتیب محل تولد پاسخ دهندگان را به ترتیب با ۳۶ درصد، ۱۴ درصد و ۱ درصد، استان خراسان­رضوی، شهرهای خارج از استان و روستاهای این استان تشکیل می­دهد.<br />نمودار ۴-۱۰ وضعیت محل تولد پاسخ‌دهندگان<br />۴-۲-۱-۱- ۵- وضعیت محل سکونت<br />نمودار ۴-۱۱ وضعیت محل سکونت پاسخ ­دهندگان را نشان می­دهد. بیشترین سکونت از آن مشهد با ۸۰ درصد و بعد از آن به ترتیب سبزوار و سایر شهرها با ۸ درصد و نیشابور با ۲ درصد بیشترین سکونت را دارا هستند.<br />نمودار ۴-۱۱ وضعیت سکونت اعضای جامعه<br />۴-۲-۱-۱- ۶- سمت<br />همان طور که نمودار ۴-۱۲ نشان می­دهد که ۳۱ درصد پاسخ دهندگان شهرداران شهرهای مختلف و کارشناسان این حوزه و فرمانداری با ۳ درصد پاسخ ­دهندگان، بیشترین و کمترین جامعه آماری را تشکیل دادند، استانداری با ۲۶ درصد، محیط آکادمیک که شامل اساتید دانشگاه، کارشناسان و عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی می­باشند ۱۵ درصد، بخش برنامه­ ریزی و بودجه استانداری ۱۲ درصد، راه و شهرسازی با ۹ درصد به ترتیب بیشترین درصد پاسخ ­دهندگان را به خود اختصاص دادند. ضمن اینکه ۴ درصد از پاسخ ­دهندگان این سوال را پاسخ نداده­اند.<br />نمودار ۴-۱۲ وضعیت سمت جامعه آماری<br />۴-۲-۱-۱- ۷- رشته تحصیلی<br />همانطور که در نمودار مشاهده می­ شود، فنی و مهندسی و علوم محض به ترتیب با ۳۶ و ۲ درصد، بیشترین و کمترین درصد رشته تحصیلی پاسخ ­دهندگان را به خود اختصاص داده است و رشته­ های علوم انسانی با ۳۲ درصد و جغرافیا با ۲۶ درصد در مرتبه بعدی قرار می­گیرند. ضمن اینکه حدود ۴ درصد پاسخ ­دهندگان، این بخش را پاسخ ندادند.<br />نمودار ۴-۱۳ رشته تحصیلی جامعه<br />۴-۲-۱-۱- ۸- سابقه کاری<br />نمودار ۴-۱۴ سابقه کاری پاسخ دهندگان به سوالات جامعه مورد بررسی را نشان می­دهد. همچنانکه مشخص است ۲۹ درصد از جامعه مورد بررسی تجربه کاری بین ۱۴-۸ سال و ۲۷ درصد، سابقه کاری ۷-۱ سال داشته اند. درصد برابر ۲۳، مربوط به پاسخ ­دهندگان با سوابق کاری بین ۲۱-۱۵، ۱۳ درصد جامعه آماری، سوابق کاری بین ۲۸- ۲۲سال و ۳ درصد پاسخ ­دهندگان دارای سوابق کاری بین ۲۹- ۳۵ را دارا هستند. ضمن اینکه ۵ درصد از جامعه آماری تمایل نداشتند این بخش از پرسشنامه را جواب دهند.<br />نمودار ۴-۱۴ سابقه کاری پاسخ‌دهندگان<br />۴-۲-۲- بررسی سوالات اصلی پرسشنامه<br />۴-۲-۲-۱- بررسی سوالات مربوط به عوامل سیاسی موثر بر عدم تعادل‌فضایی<br />در سوال اول در مورد میزان موافقت با گزاره &quot; تاثیر تغییرات تقسیمات کشوری در سطح استان خراسان رضوی (تبدیل روستا به شهر و…) در بروز عدم­تعادل فضایی&quot; پرسیده شده است که ۱۶% کاملاً موافق، ۳۹% موافق، ۵% بی­نظر، ۳۲% مخالف و ۸% خیلی مخالف اعلام داشته اند.<br />در سوال دوم در خصوص سنجش تاثیر قدرت نمایندگان در مجلس در چانه زنی برای افزایش اعتبارات برای شهرهای بزرگ خراسان از جمله مشهد، نیشابور، سبزوار و… در عدم تعادل­فضایی می بایست میزان موافقت خود را بیان می کردند که ۲۲% کاملاً موافق، ۴۵% موافق، ۱۲% بی­نظر، ۱۷% مخالف و ۳% کاملاً مخالف بودند.<br /><a href="https://nefo.ir/"><img class="alignnone wp-image-55″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/S-11.png” alt="پایان نامه - مقاله - پروژه” width="304″ height="92″ /></a></p>

<p>۴۶</p><p>&nbsp;</p><p>شهرآباد</p><p>&nbsp;</p><p>۹۰۷/۵</p><p>&nbsp;</p><p>۶۹</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>بایگ</p><p>&nbsp;</p><p>۷۷۵/۴</p><p>&nbsp;</p><p>۷۰</p><p>&nbsp;</p><p>همت آباد</p><p>&nbsp;</p><p>۶۷۴/۴</p><p>&nbsp;</p><p>۷۱</p><p>&nbsp;</p><p>باجگیران</p><p>&nbsp;</p><p>۸۵۶/۱</p><p>&nbsp;</p><p>۷۲</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>منبع: یافته­های تحقیق<br />در پیوست شماره ب جدول مربوط به هر یک از عامل­ها به تفکیک آمده است که در تمام عامل­ه

مسئولیت و مصونیت ارتکاب جرم در حالت مستی
در فقه امامیه و حقوق موضوعه
به وسیله‌ی:
معصومه حیدری
گسترش روز افزون مصرف مشروبات الکلی و شیوع تولید و مصرف انواع مواد اعتیادآور و روان گردانها در سطح کشورمان، سبب ایجاد باب جدیدی راجع به مشروبات الکلی و انواع مواد اعتیادآور و روان گردانها شده است. قانونگذار ایران تأثیر مستی در مسئولیت کیفری را به روشنی تبیین نکرده است؛ زیرا هر چند در مورد قتل، ماده ۲۲۴قانون مجازات اسلامی حکم خاصی بیان شده و در مورد سایر جرایم نیز ماده­ ۵۳ همین قانون وجود دارد، اما صرف نظر از تعارض ظاهری این دو ماده، وضعیت شخصی که برای ارتکاب جرم، خود را مست می‌کند، مشخص نیست و نسبت به مستی اختیاری و غیر اختیاری هم حکم صریحی وجود ندارد.

برآنیم تا مستی ناشی از مشروبات الکلی و حالت ناشی از مصرف انواع موادهای روان گردان و اعتیادآور، را به عنوان عامل مستقل رافع مسئولیت کیفری مورد بحث قرار دهیم. فی­الواقع بحث اصلی در این تحقیق، این است که آیا کسانی که تحت تأثیر مصرف مشروبات الکلی و یا مواد مخدر و یا روان گردانها مرتکب جرم می‌شوند، مسئولیت کیفری دارند؟ آیا کسانی که با قصد ارتکاب جرم، مست می­ کنند با کسانی که بدون قصد پیشینی بر ارتکاب جرم، مست شده­­اند ومرتکب جرم می­شوند، دارای مسئولیت کیفری یکسانی هستند و هم چنین حکم در مسأله، در جرایم مستوجب قصاص و حدود با هم تفاوتی دارد یا نه؟ در نهایت این نتیجه کلی حاصل شد، که اگر ثابت شود استعمال مشروبات الکلی و روان گردان به منظور ارتکاب جرم بوده، مجرم به مجازات استعمال و هم چنین جرمی که ارتکابی، محکوم خواهد شد و در مورد شخصی که خود را به قصد ارتکاب جرم مست می­ کند در این حالت جرم، عمدی تلقی می­ شود و شخص مسئول می­باشد، امّا در حالتی که شخص بدون قصد قبلی و ناخواسته (جهل به موضوع، فقدان اراده) مست شود مسئولیتی ندارد. و حکم مسأله در جرایم مستوجب قصاص و حدود بایکدیگر تفاوتی ندارد.
واژگان کلیدی: مستی، جرم، قصاص، دیه، مسئولیت، مصونیت.

فصل اول: مفاهیم و کلیات

۱-۱- مقدمه

نوشتار حاضر اندک کوششی است در جهت بررسی و تبیین کلیات مشروبات مست کننده و سکرآور که با استفاده ار آیات و احادیث و همچنین نظریات فقها و علمای علم حقوق تهیه و تدوین گردیده است.
انگیزه انتخاب این رساله علاوه بر علاقه ­مندی به تحقیق در موضوع مذکور و علی­رغم سابقه­ فقهی و قانونی موضوع مستی در حقوق ایران، متأسفانه ابعاد و زوایای مختلف این موضوع و جایگاه و چگونگی تأثیر آن بر جرم، مسئولیت جزایی و مجازات کماکان مبهم و مجهول است و مقرارت جاری پاسخگوی سؤالات و ابهامات فراوانی که در این ارتباط ـ به ویژه در عمل ـ رخ می­نماید و مطرح می­ شود، نیست. که در این تحقیق نوشته ­هایی به طور پراکنده در این زمینه به وسیله­ فقها و حقوقدانان و پزشکان در برخی از کتب آورده شده است ولی صرفاً در حد تعاریف و اشاره مختصر به موضوع فوق می­باشد. لذا سعی شده در حد بضاعت اندک خود حدالمقدور به صورت مفصل موضوع مذکور برسی و تحلیل گردد.
مصرف مشروبات الکلی به ویژه زمانی که به صورت غیرمتعارف انجام شود، عملی زشت و ناپسند محسوب می­ شود و از این رو همه قوانین به گونه ­ای متعرض این مسأله متعرض شده ­اند. در قانون ما که متأثر از آموزهای دینی و موازین شرعی است، با توجه ویژه به مستی، واکنش شدیدی در مقابل آن در نظر گرفته شده است. مصرف مشروبات گاهی بدون توجه به این که مرتکب را در حالت خطرناک قرار دهد، مورد جرم انگاری قرار می­گیرد. در قانون مجازات اسلامی نوشیدن یک قطره خمر نیز مجازات دارد، هرچند مستی نیاورد و بر این اساس جنبه­ تعبدی آن بر جنبه­ باز دارندگی برتری دارد.
در حقوق اسلام جرایم حدی قرار می­گیرد و واکنش شدیدتری در مقابل آن اعمال می­ شود. مصرف مشروبات الکلی نیز جزو همین دسته از جرایم است و تابع مقررات خاصی می­باشد. در این جرم، مصلحت عقل که ارزشمندترین سرمایه بشر و مایه­ی تمایز او از سایر موجودات است، مورد حمایت قرار گرفته است. قانون گذار در این زمینه به مقدمات مصرف مشروبات الکلی مانند تهیه، ساختن، خرید و فروش آن نیز توجه خاص نموده است و با توجه به تفاوت ماهیت آنها، مقدمات مصرف الکل تابع مقررات تعدد مادی حقیقی می باشد.
البته روی سخن بیشتر درباره حالتی است که مصرف مشروبات الکلی در انسان به وجود می ­آورد و بررسی تأثیر این حالت در مسئولیت کیفری و مدنی مورد بحث است. مستی موجب اخلال در اراده و قدرت تشخیص انسان می­ شود و اختیار وی را معیوب می­سازد. در فقه، راقع مسئولیت است، در قانون نیز مستی عامل رافع مسئولیت است، اما مقررات وضع شده دارای ایهام است. اصولاً شیوه مذکور بر این اساس بود که تنها بر تجزیه و تحلیل مواد قانونی مربوط به مشروبات مست کننده و مستی اکتفا نگردیده بلکه سعی شده نظریات فقها و حقوقدانان نیز آورده شود به طوری که حدالمقدور مبانی فقهی و حقوقی در این رساله گردآوری گردد.

۱-۱-۱- طرح تحقیق

مسئولیت و مصونیت ارتکاب جرم در حالت مستی از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه

۱-۱-۲- بیان مسأله

دیر زمانی است که مستی به عنوان یک عامل بر عقل یا اختیار و در ردیف عواملی مانند جنون، صغر، اجبار و به عنوان عامل مؤثر بر مجازات، در سیستم‌های حقوقی مطرح و دیدگاه های مختلفی راجع به آن بیان گردیده است. در این بین سئوالاتی مطرح می‌گردد که پاسخ به آنها راهگشای نیازمندیهای جامعه امروز می‌باشد. از جمله :
١- آیا مستی صرفاً ناشی از شرب خمر است یا چیزهای دیگری باعث ایجاد مستی در فرد می‌شود؟ ٢- ملاک تشخیص مستی چیست؟ ٣- مبانی پذیرش مستی بعنوان عامل رافع مسئولیت در فقه‌ اسلامی چیست؟ ۴- تأثیر مستی بر مجازات در جنایات چیست؟
که پاسخ به این پرسشها، هدف اساسی این تحقیق می‌باشد. در مورد منشأ مستی، اتفاق نظر وجود ندارد. برخی قانون گذاران وجود میزان معینی الکل در خون را به معنای مستی و یا معادل آن دانسته‌اند. برخی دیگر نیز برای مستی در جاتی قائل شده و بسته به عوارض و علایم به کلی یا جزئی تقسیم کرده‌اند.(جزایری۱۳۸۷، ص۴۱).
هر نوع جرم وقتل در حال مستی موجب مجازات وقصاص است، مگراینکه ثابت شود فرد درحال مستی بکلی مسلوب الاراده بوده و قبلا برای چنین عملی خود را مست نکرده باشد اما از حیث جنبه عمومی اگر اقدام وی باعث اخلال در نظم جامعه یا خوف شده موجب حبس تعزیری از٣ تا ١٠ سال خواهد بود. فقهای امامیه در مورد ارتکاب قتل در حال مستی وحدت نظر ندارند ولی نظریه غالب، مستی را به عنوان یکی از علل رافع مسئولیت جزائی می‌داند. لیکن باید بین مستی ارادی و غیرارادی فرق گذاشت. موضوع مستی بعنوان یک مقوله مستقل در فقه امامیه مورد بحث قرار نگرفته و در کتب فقهی، متعاقب بحث راجع به شرب خمر و احیاناً بحث حدود یافتن نفس، اشاراتی مختصر به مسئولیت شخص مست گردیده است.(حاجی ده آبادی،۱۳۸۷، ص۲۱).
البته، با توجه به روایات و فتاوایی که نقل گردیده، ظاهراً از نظر حکم، تفاوتی بین خمر و سایر مسکرات مایع اعم از تخمیری یا تقطیری نیست و همچنین حکم استعمال مواد مخدر و روان گردان حکم مستی است. شرب موارد مذکور مستوجب حد است، کم باشد یا زیاد، مست کند یا نکند وهر گاه کسی دو بار اقرار کند که شراب خورده است، محکوم به حد میشود.(حاتم زاده۱۳۸۶، ص۱۰). درخصوص قتل در حال مستی در استفتایی که از برخی مراجع معاصرشده، همگی به عدم قصاص فتوا داده­اند اگر با آگاهی از عواقب نباشد.

۱-۱-۳- پرسشهای تحقیق

١- ارتکاب جرم درحالت مستی از منظر فقهی وحقوقی چه آثاری دارد؟
٢- معیار مستی چیست؟ مستی به چند صورت است واحکام هریک چیست؟

۱-۱-۴- فرضیه ­ها

۱- هر نوع استعمالی که(اعم از نوشیدن یا مصرف کردن و به کار بردن) که باعث از بین بردن اراده فرد شود می‌تواند در ردیف مسکرات قرار گیرد (معیار مستی).
٢- مسلوب الاراده شدن در نتیجه مستی اگر به قصد جرم نباشد رافع مسئولیت کیفری است نه مدنی.
٣- مستی به هر درجه که باشد نمی توان گفت که رافع مسئولیت کیفری است بلکه باید بین درجات مستی فرق گذاشت.

۱-۱-۵- هدف تحقیق

١- بررسی مسئولیت کیفری و مدنی در جرائم ناشی از استعمال مواد مست کننده.
٢- بررسی ارتکاب جرم ناشی ازمصرف قرصهای روان گردان و برخی مواد مخدرکه با توجه به مصرف روز افزون مسکرات و تنوع آن و کثرت وجودی آن در میان جامعه بحث و تبادل نظر در این زمینه ضروری است.

۱-۱-۶- پیشینه­ی تحقیق

علی رغم سابقه فقهی و قانونی موضوع مستی درحقوق ایران، متاسفانه ابعاد و زوایای مختلف این موضوع و چگونگی تأثیرآن برجرم، مسئولیت جزایی و مجازات کماکان مبهم و مجهول است و مقررات جاری پاسخگوی سئوالات و ابهامات نیست. این موضوع ازدیدگاهای حقوقی، فقهی، پزشکی و اجتماعی قابل بحث و بررسی است. در مورد مستی و تأثیر آن بر رکن روانی جرم، مسئولیت جزایی و یا کیفری، به صورت پراکنده و البته مختصر درکتب جزایی مطرح گردیده است. لیکن تألیف مستقلی که جامع تمامی ابعاد باشد، وجود ندارد. در زمینه‌‌‌ مستی و جنایت فرد مست کتاب خاصی با این عنوان وجود نداشت و تنها کتابی که به صورت تخصصی به این موضوع پرداخته بود کتاب نگرشی بر قانون مجازات اسلامی: مستی، که تمام مطالب این کتاب در زمینه مستی و بعضی از علل به وجود آمدن مستی را بیان کرده است و از جمله عوامل مستی زا را الکل و دیگر مشروبات الکلی دانسته و به طور کامل تاریخچه مصرف الکل و چگونگی تهیه الکل و راه های جذب الکل را به رشته تحریر آورده است و در قسمتهایی از این کتاب اثرات الکل بر روی برخی از دستگاهای بدن را شرح داده است. همچنین تعاریفی از مستی و عوامل مستی زا مثل روان گردانهای امروزی را هم آورده است (جزایری، ۱۳۸۷، ص۱۲).
همچنین در کتاب اعتیاد سراب زندگی و انواع مواد تأثیرگذار و راه درمان استفاده شده که تنها بخش کوچکی از این کتاب به عنوان مواد تأثیر گذار بر روان و اثرات آنها مطالبی را به رشته تحریر آورده است از کیف آورها، تحریک کننده‌ها، تو هم زاها و اثرات هر کدام از این گروها بر مصرف کنندگان بیان شده است. لیکن این کتاب فقط جنبه پزشکی موضوع را بیان کرده و فاقد جنبه حقوقی و فقهی در این موضوع می‌باشد. (صالحی، ۱۳۸۱، ص۵۴). در کتابی دیگر با عنوان جرایم علیه اشخاص (جنایات) در بخش قتل عمد در حال مستی و بخش جرایم ناشی از تخلفات رانندگی، در این کتاب به طور خلاصه مطالبی به آورده شده در مورد مستی دلیل آن را الکل دانسته و راه تشخیص مستی را بیان کرده و مستی را در تعاریف مختلف بیان کرده و لیکن در این کتاب هم از جنبه فقهی هیچ مطلبی آورده نشده است. (آقایی نیا، ۱۳۸۴،ص۵۱).
درمقاله­ای با عنوان قتل در حال مستی، جرم در حال مستی که به طور مفصل به این موضوع پرداخته بود و میتوان گفت از منابع دیگر در این زمینه جامع تر بود. جرم مست را درهنگام ارتکاب جرم در حالات مختلف و مسئولیتش درآن حالات به طور مفصل بیان کرده در این مقاله بیان شده که به عنوان یک حکم کلی شرعی یعنی یک قاعده فقهی و نیز یک قاعده حقوقی میتوان گفت مستی با دو شرط رافع مسئولیت کیفری نسبت به جرم ارتکابی درآن حال است: سلب اراده به طور کلی و خود را برای ارتکاب جرم مست نکردن. اگر در حال مستی فرد به طور مجرمانه(تعمدی) مرتکب جرمی عمدی شود، در صورتی که آن جرم از جرایم حدی، قصاص و یا دیاتی باشد به مجازات آن محکوم میشود و در صورتی که ازجرایم تعزیری یا بازدارنده باشد و باعث اختلال نسبی اراده اش شده باشد از تخفیف در مجازات بر خوردار میگردد. در صورتی که شخصی در اثر مستی مسلوب الاراده شود لکن ثابت شود که مستی به منظور ارتکاب جرم بوده است، به مجازات آن جرم نیز محکوم میشود. همچنین در صورتی که مستی به منظور ارتکاب جرم نبوده است ولی می دانسته یا احتمال قوی می داده که در حین مستی مرتکب جرم خواهد شد، به مجازات آن جرم نیز محکوم می شود. ارتکاب جرم در حال مستی غیر مجرمانه در صورتی موجب مجازات است که ثابت شود اراده باقی بوده وبه کلی سلب نشده است. در تمام موارد مستی اعم از مستی مجرمانه و غیر مجرمانه ضمان مالی و دیه بر عهده شخص می باشد. حکم استعمال مواد مخدر و روان گردانهای امروزی همان حکم مستی شرب خمر را دارد. (حاجی ده آبادی، ۱۳۷۸، ص۳۴).
همچنین از مقاله ای دیگری با عنوان شرب خمر استفاده شده که در این مقاله ابتدا توضیحاتی از خمر را آورده وبیان کرده است که شرب خمر به استعمال مشروبات الکلی یا سکرآور را گویند و انواع مسکرات را نام برده مانند شراب، نبیذ، نقیع، بتع و مرز. در این مقاله آورده شده که خوردن مایع مسکر باید از راه حلق و مری و معده صورت بگیرد، لذا چنانچه مایع مسکر از طریق تزریقات وارد بدن گردد مشمول حکم این ماده نمیگردد و چیزی را مسکر میگویند که قابلیت مست کنندگی را داشته باشد هر چند فعلا مست نکند.
از ملاک ثبوت حد بر مسکر مطالبی را آورده که گفته شده مست کنندگی شرط ثبوت و اجرای حد نیست بلکه ملاک ثبوت جرم است و حد شرب مسکر برای مرد و زن هشتاد تازیانه است و غیر مسلمان فقط در صورت تظاهر به شرب مسکر به هشتاد تازیانه محکوم می شود ودر مورد کیفیت اجرای حد شرب خمر بیان شده که حد وقتی جاری میشود که محکوم از حال مستی بیرون آمده باشد.
همچنین در مورد درجه الکل گفته شده که در صورت مسکر بودن با هر درجه الکل که باشد مشمول مجازات میشود و درمورد شرایط مسکر آمده است که باید بالغ، مختار و آگاه به مسکر وحرام بودن باشد. البته میتوان گفت در صورت اضطرار کسی که مضطر شود که برای نجات از مرگ یا جهت درمان بیماری سخت به مقدار ضرورت شراب بخورد محکوم به حد نخواهد شد. (حاتم زاده، ۱۳۸۶، ص۱۳).

۱-۱-۷- جنبه نوآوری تحقیق

با توجه به اینکه غیر از عوامل قدیمی مستی مانند مشروبات الکلی، مواد روان گردان دیگری امروزه پیدا شده که هوشیاری را از مصرف کننده خود سلب میکند و این تحقیق بر آن است تا درخصوص این موارد و اینکه آیا احکام مربوط به مستی شامل این موارد میشود یا نه بحث نماید. لذا موضوع در این بخش کاملاً نو می باشد و جای بحث دارد.

۱-۱-۸- روش تحقیق

روش استدلالی، تحلیلی، منطقی، که در بخشی از پایان نامه به شکل توصیفی می‌باشد و در سایر بخش ها به شکل تحلیلی خواهد بود که بر پایه‌ی مطالعات کتابخانه‌ای صورت می‌گیرد.

۱-۲- جایگاه تاریخی مقوله مستی در فقه وحقوق موضوعه

۱-۲-۱- موضوع حقوق جزای ایران در مورد مستی

در نظام حقوقی ایران و با ارجاع به فقه امامیه، از آنجا که نفس شرب خمر برای مسلمانان فعل حرام و مستوجب کیفر است، مقوله مستی با دیگر نظامهای حقوقی که در آن باده گساری و می خوارگی امری مباح و مجاز است، دارای تفاوتی اساسی و ماهیتی اساسی است. قطعاً در آن نظام حقوقی که شرب مسکرات مجاز است، قانونگذار واقف به اثر محتمل این کار یعنی مستی و همچنین واقف با امکان ارتکاب جرم در چنین حالتی است و به سبب اینکه ریشۀ اصلی این امر، فاقد منع قانونی است، آثار و توالی آن نیز از سوی قانونگذار با مسامحه و اغماض بیشتری مواجه خواهد بود، ولیکن در نظام حقوقی مبتنی بر فقه اسلامی که شرب خمر از گناهان بزرگ و مستوجب کیفر شدید است از آنجا که اصل عمل ممنوع و قبیح است، آثار و تبعات آن نیز به تبع اصل، مطرود و ممنوع است. بنابراین هرگونه ارفاق، مسامحه و مدارا با شخص مست، فی الواقع پذیرش و تقویت اثر برای یک عمل ممنوع خواهد بود ( فیض، ۱۳۸۶، ص ۸۲ ).
از آنجا که حالت مستی شرایط را برای ارتکاب جرائم گوناگون فراهم می کند، و در این حالت قوه­ی عاقله ضعیف شده و اراده و آگاهی شخص تحت تاثیر مشروبات الکلی یا مواد مخدر قرار می گیرد؛ لذا این سوال به وجود می ­آید که در چنین حالتی میزان مسئولیت کیفری فرد چگونه است ؟ که برای جواب به این سوال باید سراغ قوانین کیفری رفت که در اینجا قانون گذار باید با دقت در اطراف و جوانب موضوع، حکم را با صراحت هر چه تمامتر بیان کند. به گونه ­ای که نه بیگناهی به مجازات برسد و نه اجازه فرار از مجازات به مجرمین واقعی داده شود. که این هر دو خلاف انصاف است. حکم به مسئولیت هر کسی که در حال مستی جرم را مرتکب شده بدون آنکه قید و شرطی داشته باشد و بین صور فرق گذاشته شود، باعث مجازات کردن بیگناه در بعضی از صور و عکس آن نیز، یعنی حکم کلی به رفع مسئولیت از مست، موجب فرار از مجازات مجرمی می­ شود که در پناه مستی جرم خود را مرتکب شده است. پس باید در جستجوی راه حل مناسب بود. قانون مجازات اسلامی در مقررات مربوط به مستی و تاثیر آن در مئولیت کیفری، قصد پیروی از فتوای فقهی را داشته است، حال آنکه فقها در این زمینه اتفاق نظر ندارند. برخی از فقها شخص مست را قابل مجازات می دانند، گروهی دیگر به کلی حکم به عدم مجازات داده­اند و گروهی دیگر بر این باورند که اگر شخصی که خود را مست می­ کند، احتمال وقوع جرم را بدهد مجازات می­ شود و اگر به صورت اتفاقی مرتکب جرم شود مسئولیت ندارد ( نجفی،۱۴۰۴، ص ۱۸۶ ).
بررسی پدیده مستی در حقوق ایران ابتدا در قوانین سابق و سپس در قانون مجازات اسلامی طی دو مبحث انجام می­گیرد.

۱-۲-۱-۱- مستی در حقوق سابق ایران

ا، شهر مشهد با اختلاف بسیار زیاد نسبت به شهرهای پایین­تر از خود پیشرو در توسعه و برخورداری از امکانات است، در این رتبه ­بندی شهر باجگیران در پایین­ترین سطح از نظر عامل­های توسعه قرار دارد. این شهر حتی ملاک اول شهر شدن (جمعیت بالای ۵ هزار نفر) را ندارد.<br />۴-۲- یافته‌های میدانی<br />۴-۲-۱- نتایج توصیفی و یک متغیره پژوهش<br />جهت شناسایی و بررسی عوامل موثر بر تعادل فضایی استان خراسان­رضوی پرسشنامه­ای حاوی ۳۷ سوال در بین ۱۱۷ کارشناس استانداری، اداره راه و شهرسازی، شهرداری­ های استان خراسان­رضوی، اساتید و نخبگان توزیع گردید.<br />۴-۲-۱-۱- ویژگی های جمعیت شناختی<br />۴-۲-۱-۱- ۱- جنسیت<br />پرسشنامه ­های مورد بررسی قرار گرفته نشان می دهد که ۲۳ نفر از پاسخ دهندگان زن و ۹۳ نفر را مردان تشکیل می دهند. به این ترتیب نمودار ذیل نشان می­دهد که ۶/۱۹% از پاسخ گویان زن و ۴/۷۹% از پاسخگویان مرد بوده ­اند. وضعیت جنسیتی پاسخ گویان در نمودار ۴-۷ مشخص شده است.<br />نمودار۴-۷ جنسیت پاسخگویان<br />۴-۲-۱-۱- ۲- وضعیت سنی<br />نمودار ۴-۸ وضعیت سنی جامعه مورد بررسی را نشان می­دهد. همچنانکه مشخص است به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی مربوط به بازه سنی ۳۷ تا ۴۲ سال و ۵۵ تا ۶۰ سال است. کم سن و سال ترین آن ها ۲۴ سال داشته و مسن ترین آن ها مردی ۵۷ ساله بوده است.<br />نمودار۴-۸ وضعیت سنی جامعه آماری<br />۴-۲-۱-۱- ۳- میزان تحصیلات<br />نمودار ۴-۹ فراوانی میزان تحصیلات پاسخ ­دهندگان را نشان می­دهد. همان­گونه که ملاحظه می شود حدود ۵۳% پاسخ گویان با مدرک کارشناسی ارشد بیشترین فراوانی را در تحصیلات به خود اختصاص داده است. ۳۰% کارشناسی و ۱۵% دارای تحصیلات دکترای تخصصی بوده اند.<br />نمودار ۴-۹ وضعیت تحصیلات جامعه<br />۴-۲-۱-۱- ۴- وضعیت محل تولد<br />نمودار ۴-۱۰ وضعیت محل تولد جامعه آماری را نشان می­دهد که محل تولد حدود ۴۸ درصد پاسخ دهندگان مشهد می­باشد. به همین ترتیب محل تولد پاسخ دهندگان را به ترتیب با ۳۶ درصد، ۱۴ درصد و ۱ درصد، استان خراسان­رضوی، شهرهای خارج از استان و روستاهای این استان تشکیل می­دهد.<br />نمودار ۴-۱۰ وضعیت محل تولد پاسخ‌دهندگان<br />۴-۲-۱-۱- ۵- وضعیت محل سکونت<br />نمودار ۴-۱۱ وضعیت محل سکونت پاسخ ­دهندگان را نشان می­دهد. بیشترین سکونت از آن مشهد با ۸۰ درصد و بعد از آن به ترتیب سبزوار و سایر شهرها با ۸ درصد و نیشابور با ۲ درصد بیشترین سکونت را دارا هستند.<br />نمودار ۴-۱۱ وضعیت سکونت اعضای جامعه<br />۴-۲-۱-۱- ۶- سمت<br />همان طور که نمودار ۴-۱۲ نشان می­دهد که ۳۱ درصد پاسخ دهندگان شهرداران شهرهای مختلف و کارشناسان این حوزه و فرمانداری با ۳ درصد پاسخ ­دهندگان، بیشترین و کمترین جامعه آماری را تشکیل دادند، استانداری با ۲۶ درصد، محیط آکادمیک که شامل اساتید دانشگاه، کارشناسان و عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی می­باشند ۱۵ درصد، بخش برنامه­ ریزی و بودجه استانداری ۱۲ درصد، راه و شهرسازی با ۹ درصد به ترتیب بیشترین درصد پاسخ ­دهندگان را به خود اختصاص دادند. ضمن اینکه ۴ درصد از پاسخ ­دهندگان این سوال را پاسخ نداده­اند.<br />نمودار ۴-۱۲ وضعیت سمت جامعه آماری<br />۴-۲-۱-۱- ۷- رشته تحصیلی<br />همانطور که در نمودار مشاهده می­ شود، فنی و مهندسی و علوم محض به ترتیب با ۳۶ و ۲ درصد، بیشترین و کمترین درصد رشته تحصیلی پاسخ ­دهندگان را به خود اختصاص داده است و رشته­ های علوم انسانی با ۳۲ درصد و جغرافیا با ۲۶ درصد در مرتبه بعدی قرار می­گیرند. ضمن اینکه حدود ۴ درصد پاسخ ­دهندگان، این بخش را پاسخ ندادند.<br />نمودار ۴-۱۳ رشته تحصیلی جامعه<br />۴-۲-۱-۱- ۸- سابقه کاری<br />نمودار ۴-۱۴ سابقه کاری پاسخ دهندگان به سوالات جامعه مورد بررسی را نشان می­دهد. همچنانکه مشخص است ۲۹ درصد از جامعه مورد بررسی تجربه کاری بین ۱۴-۸ سال و ۲۷ درصد، سابقه کاری ۷-۱ سال داشته اند. درصد برابر ۲۳، مربوط به پاسخ ­دهندگان با سوابق کاری بین ۲۱-۱۵، ۱۳ درصد جامعه آماری، سوابق کاری بین ۲۸- ۲۲سال و ۳ درصد پاسخ ­دهندگان دارای سوابق کاری بین ۲۹- ۳۵ را دارا هستند. ضمن اینکه ۵ درصد از جامعه آماری تمایل نداشتند این بخش از پرسشنامه را جواب دهند.<br />نمودار ۴-۱۴ سابقه کاری پاسخ‌دهندگان<br />۴-۲-۲- بررسی سوالات اصلی پرسشنامه<br />۴-۲-۲-۱- بررسی سوالات مربوط به عوامل سیاسی موثر بر عدم تعادل‌فضایی<br />در سوال اول در مورد میزان موافقت با گزاره &quot; تاثیر تغییرات تقسیمات کشوری در سطح استان خراسان رضوی (تبدیل روستا به شهر و…) در بروز عدم­تعادل فضایی&quot; پرسیده شده است که ۱۶% کاملاً موافق، ۳۹% موافق، ۵% بی­نظر، ۳۲% مخالف و ۸% خیلی مخالف اعلام داشته اند.<br />در سوال دوم در خصوص سنجش تاثیر قدرت نمایندگان در مجلس در چانه زنی برای افزایش اعتبارات برای شهرهای بزرگ خراسان از جمله مشهد، نیشابور، سبزوار و… در عدم تعادل­فضایی می بایست میزان موافقت خود را بیان می کردند که ۲۲% کاملاً موافق، ۴۵% موافق، ۱۲% بی­نظر، ۱۷% مخالف و ۳% کاملاً مخالف بودند.<br /><a href="https://nefo.ir/"><img class="alignnone wp-image-55″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/S-11.png” alt="پایان نامه - مقاله - پروژه” width="304″ height="92″ /></a></p>

یکی از مطالعات آزمایشگاهی صورت گرفته بر روی مهار بند های کمانش تاب در ایران، آزمایشاتی بود که توسط اربابی و کریمی ]۱۵[ در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله بر روی ۸ نمونه مهاربند با غلاف پر شده از بتن صورت گرفت.
برای دستیابی به اهداف مورد نظر، از شش نمونه با مقیاس ۱:۴ و دو نمونه با مقیاس ۱:۲ استفاده گردیده است شکل (۲-۳۶).

نحوه قرار گیری مهاربند در قاب، نمونه ۱:۴ (سمت راست) و نمونه ۱:۲ (سمت چپ)
هسته نمونه ۱:۴ از ورقی به ضخامت ۵ میلیمتر با دو نوع سطح مقطع صلیبی شکل (۲-۳۷) و مستطیلی شکل (۲-۳۸) و هسته نمونه ۱:۲ دارای ضخامت ۱۰ میلیمتر و سطح مقطع مستطیلی می باشد. همچنین ضخامت لوله های خارجی محصور کننده به ترتیب ۵/۲ و ۵ میلیمتر می باشد.
نمونه ۱:۴ با هسته صلیبی شکل
نمونه۱:۲ با هسته مستطیلی شکل
مهار بند کمانش تاب تمام فولادی Kim&Park
از آزمایش های صورت گرفته اخیر می توان به آزمایش Kim&Park بر روی ۶ نمونه مهار بند کمانش تاب معمولی و تمام فولادی اشاره کرد. دو نمونه آنها بصورت مهار بندهای کمانش تاب معمولی دارای ملات پر کننده در بین هسته و عضو محافظت کننده خارجی بوده شکل (۲-۳۹) و در چهار نمونه دیگر از مقاطع مستطیل شکل فولادی به منظور جلوگیری از کمانش هسته استفاده گردیده است که در حقیقت این چهار نمونه مهار بندهای کمانش تاب تمام فولادی می باشند شکل (۲-۴۰)]۱۶[.
جزئیات مهار بند کمانش تاب معمولی
جزئیات مهار بند کمانش تاب تمام فولادی
مهار بند کمانش تاب فولادی Mazzolani et al.
در سال ۲۰۰۸ در شهر ناپل برای مقاوم سازی دو ساختمان بتن مسلح از روش های متفاوتی استفاده شد و آزمایش هایی نیز بر روی چند نوع سیستم مقاوم سازی صورت گرفت که در یکی از آنها از مهار بند های کمانش تاب تمام فولادی استفاده شد. در ]۱۷و۱۸و۱۹و۲۰[ . در شکل (۲-۴۱) نحوه قرار گیری مهار بند ها در سازه اول نشان داده شده است.
نحوه قرارگیری مهار بند ها در آزمایش Mazzolani و همکارانش در سازه اول
مهار بند استفاده شده در آزمایش Mazzolani و همکارانش
مهار بند کمانش تاب فولادی Korzekwa & Tremblay
این تحقیق که با نرم افزار ABAQUS برای بررسی رفتار چرخه ای مهار بند های کمانش تاب تمام فولادی صورت گرفته جزء اندک مطالعات عددی در این زمینه است. در شکل (۲-۴۳) نمونه ای که مورد بررسی عددی قرار می گیرد را نشان می دهد که برای مدلسازی سه بعدی آن از یک مدل سه بعدی که فقط نیمی از آن به دلیل تقارن مدل شده استفاده گردیده است شکل (۲-۴۴)]۲۱[.
نمونه مورد مطالعه توسط Korzekwa و Tremblay
مدل سه بعدی المان محدود Korzekwa و Tremblay
نمونه مذکور قبلاً توسط Trembaly و همکارانش آزمایش شده و هدف از این تحقیق دستیابی به مدل عددی ایی از مدل واقعی ساخته شده در آزمایشگاه می باشد. تا به وسیله آن پارامتر های را که قابلیت اندازه گیری در حین آزمایش را نداشتند به دست آورند. در این نمونه عضو محصور کننده که به اختصا رBuckling) BRM Restraining Mechanism ( نامیده می شود متشکل از دو قوطی فلزی تو خالی (HSS) که توسط جوش به صفحات فلزی ایی با ابعاد ۱۰×۲۷۰ میلیمتر جوش شده اند، تشکیل یافته است. در این مدل در جهت عمود بر صفحه هسته مهاربند فضای خالی به اندازه ۶/۱ میلیمتر برای کمانش هسته و نیز تغییر شکل آزادانه در جهت جانبی در اثر پدیده پواسون در نظر گرفته شده که به همین دلیل اصطکاک زیادی ما بین عضو محصور کننده و هسته بوجود می آید و این امر سبب کمانش موضعی و ایجاد نیروی محوری بیشتر در BRM شده است.
از مدل اصطکاکی کولمب جهت مدلسازی سختی سطح تمای در راستای اعمال تغییر مکان یعنی در محل تماس بین هسته و سیستم محصور کننده با ضریب اصطکاک ۳/۰ و برای نشان دادن خصوصیات غیر الاستیک مصالح از مدل سخت شوندگی ترکیبی کینماتیک/ایزوتروپیک استفاده شده است .
مهاربندهای هم مرکز متصل به یک المان شکل پذیر
مقدمه
مهاربندهای هم محور می توانند به یک المان مستهلک کننده انرژی به نام فیوز متصل شوند که در زمان وقوع زلزله قبل از دیگر اعضاء سازه به مرحله رفتار غیر الاستیک رسیده و ضمن جذب انرژی، خرابیهای ناشی از زلزله را به خود اختصاص بدهد. از جمله محاسن این ایده می توان به محدود شدن خرابیها، امکان استفاده از مصالح با مقاومت بالا و همچنین قابل تعویض بودن عضو شکل پذیر اشاره کرد. محققین فراوانی استفاده از فیوزها را در اشکال مختلف مورد بررسی قرار داده اند که اغلب آنها از ایده فیوز خمشی و تسلیم کردن فولاد در خمش به منظور جذب انرژی بهره برده اند.
مهاربندهای زانوئیKBF(Knee Braced Frame)
استفاده از مهار بند های زانوئی در سال ۱۹۸۶ توسط Aristiza مطرح و در سال ۱۹۹۰ توسط بالندر در دانشگاه سنگاپور دنبال شد]۲۲[ . در مهاربند زانوئی ، عضو مهار بند به وسط تیر موربی در گوشه قاب متصل می شود. اعمال نیروی مها ربند به وسط تیر گوشه موجب عملکرد خمشی یا برشی تیر گوشه می شود. در زمان وقوع زلزله های شدید، مفصل پلاستیکی در تیر گوشه ایجاد می شود که باعث جذب انرژی و افزایش شکل پذیری مهار بند خواهد شد. در صورتیکه ظرفیت تیر گوشه کمتر از بار کمانش مهار بند باشد، می توان نتیجه گرفت که رفتار کششی- فشاری مهاربند یکسان خواهد بود و خرابیهای ناشی از زلزله در این نوع از مهار بند ها به تیر گوشه خلاصه می شود. انتخاب طول تیر گوشه بسیار مهم است، زیرا بر روی سختی جانبی قاب و نوع جاری شدن تیر گوشه تاثیرگذار است. تیر کوتاه در برش و تیر بلند در خمش تسلیم می شود. بررسی ها نشان می دهد که در تسلیم شدن در برشی تیر گوشه شکل پذیری بیشتری نسبت به تسلیم شدن خمشی آن حاصل می گردد.
انواع مهار بندهای زانوئی
مهاربندهای ضربدری با عضو شکل پذیر میانی
از دیگر روشهایی که به منظور افزایش شکل پذیری مهار بندهای ضربدری تحقیق شده است، استفاده از یک قاب انعصاف پذیر است که به جای صفحات فولادی میانی در محل تلاقی مهار بند ها تعبیه می شود. این قاب فلزی دارای اتصالات صلب است. تحت اثر نیروهای کششی و فشاری مهاربند تغییر شکل داده و در گوشه های آن مفاصل پلاستیک تشکیل می گردد. تغییر شکل غیر الاستیک قاب موجب می شود که بخشی از انرژی زلزله توسط این قاب جذب شده و در نتیجه شکل پذیری مهار بند افزایش یابد.
آقایان D.Jurkovshi ]23[ و صبوری]۲۴[ با بهره گرفتن از این روش، تحقیقاتی را به منظور بررسی عملکرد قاب میانی انجام داده اند. ابعاد قاب میانی در میزان سختی قاب تاثیر مستقیم دارد و افزایش ابعاد آن موجب کاهش سختی آن می شود شکل (۲-۴۶).
مهار بند ضربدری با قاب میانی
مهاربندهای واگرا EBF
مهاربندهای واگرا از نظر عملکرد ترکیبی از قاب خمشی و مهاربند های هم محور است. پیشنهاد استفاده از این مهار بند ها توسط پوپوف و همکارانش در دهه ۷۰ میلادی مطرح شد. در مهار بندهای واگرا محور مهار بندها و دیگر اعضاء از یک نقطه نمی گذرد. به تیر واقع شده در محل تلاقی دو مهار بند و یا محل تلاقی مهار بند و ستون تیر پیوند گفته می شود. تیر پیوند دارای عملکد خمشی، برشی و یا خمشی برشی است. عملکرد غیر الاستیک تیر پیوند موجب جذب انرژی و شکل پذیری مهار بند می شود. مهاربندهای واگرا به دو دسته مهار بندهای واگرا با تیر پیوند افقی H-EBF و یا تیر پیوند قائم V-EBF تقسیم بندی می شوند]۲۵[.
مهاربندهای شورن با عضو شکل پذیر قائم
آقای تسای در سال ۱۹۹۳ از تعدادی صفحاتX شکل فولادی به عنوان عضو شکل پذیر استفاده کرد]۲۶[. که مطابق شکل (۲-۴۷) متأثر از نیروی افقی قاب تحت خمش قرار می گیرند. صفحات X شکل فولادی در بین دو صفحه افقی ضخیم قرار می گیرند و برش طبقه از طریق آنها به مهار بند منتقل می شود. رفتار غیر الاستیک صفحات فولادی X شکل موجب استهلاک انرژی زلزله می شود. مطالعه بر روی این قطعات فولادی تا آنجا پیش رفته است که این عضو شکل پذیر به تولید صنعتی رسیده و برای مقاوم سازی تعدادی از ساختمانها استفاده شده است.
مهار بند با تیر پیوند قائم
فصل سوم
راستی سنجی نرم افزار
مقدمه
در این پایان نامه مدلسازی­های عددی با بهره گرفتن از نرم افزار Abaqus 6-11-1 انجام شده است در این فصل به راستی­سنجی مدلسازی عددی در نرم­افزار مورد نظر بر اساس نتایج آزمایشگاهی و تحلیلی می پردازد.
راستی سنجی بر اساس کار بلاک
در این مرجع نتایج بیست وچهار آزمایش کمانش روی مقاطع های مختلف ارائه شده است ]۲۷[. یک نمونه از این مقاطع را توسط نرم افزار اباکوس مدل­سازی نموده و نتایج تحلیل عددی با نتایج آزمایشگاهی مقایسه می­ شود.
بلاک در یکی از نمونه ها لوله ای فولادی به طول ۳۰۷ سانتیمتر، قطر خارجی ۱۱٫۳۶ سانتیمتر و ضخامت ۶ میلیمتر را تحت بار فشاری رفت و برگشتی قرار داده ونمودار هیسترزیس آنرا رسم نموده است.
نتایج تست کشش بر روی فولاد مورد نظر را نشان میدهد . بر اساس این نمونه آزمایشی ۴۹,۸۹۶(Kg) بدست آمده است.
مدل سازی توسط المان پوسته­ای ۴ گره ای و با در نظر گرفتن رفتار غیر­خطی انجام شد. شکل (۳-۱) عضو مورد نظر را پس از کمانش نشان می دهد.
عضو مورد نظر پس از کمانش