محرومیت از آزادی باید تحت شرایط و وضعیت هایی صورت گیرد که از احترام به حقوق انسانی نوجوانان، اطمینان حاصل شود . لازم است حق نوجوانان محبوس در موسسات نگهداری برای بهره مندی از فعالیت ها و برنامه هایی باشد که می توانند در خدمت پیشرفت و حفظ تندرستی و عزت نفس آن ها ، برانگیختن احساس مسئولیت و تقویت رفتارها و مهارت های یاری کننده آنان ، در توسعه توانایی هایشان به عنوان اعضای جامعه ، تضمین کند .

قاعده ۱۳
نوجوانانی که از آزادی خود محروم شده اند نباید به هیچ دلیلی مرتبط با وضعیتشان ، از حقوق مدنی ، اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی یا فرهنگی محروم شوند که تحت قوانین داخلی یا بین المللی از آن برخوردار هستند و تعارضی نیز میان این حقوق و وضعیت آن ها وجود ندارد .
حداقل قواعد استاندارد ملل متحد برای دادرسی ویژه نوجوانان ( قواعد پکن )
قاعده ۲۶
۶ – به منظور فراهم ساختن دوره های تحصیلی رسمی یا در صورت اقتضا ، آموزش های شغلی و حرفه ای برای نوجوانان نگهداری شده در موسسات ، با هدف اطمینان یافتن از این که نوجوان به هنگام ترک موسسه ، از وضعیت تحصیلی نامطلوبی برخوردار نباشد ، لازم است همکاری میان وزارتخانه ها و ادارات تقویت گردد .
گفتار سوم : مساعدت در حین اجرای مجازات
بند اول : کلیات
قواعد ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی
حداقل قواعد استاندارد ملل متحد برای دادرسی ویژه نوجوانان ( قواعد پکن )
قاعده ۲۶
۲ – نوجوانان نگهداری شده در موسسات باید مراقبت ها ، حمایت ها و کلیه مساعدت های اجتماعی ، آموزشی ، شغلی و حرفه ای ، روانی ، پزشکی و جسمانی را دریافت نمایند که به دلیل سن ، جنس ، شخصیت و مصالح کلی رشد خود نیازمند آن ها می باشند .
بند دوم : آموزش
قواعد ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی
گفتار اول : برنامه های آموزشی
هر نوجوان زندانی باید از فرصت حضور در یک برنامه آموزشی مورد تایید وزارت آموزش ، برخوردار باشد .
بحث : نوجوانان زیر ۱۵ سال ، بر اساس قانون ، به صورت الزامی در کلاس های آموزشی حضور خواهند یافت . نوجوانان ۱۵ ساله و بالاتر نیز باید تشویق شوند تا به منظور ارتقای سطح تحصیلات رسمی ، در کلاس های آموزشی شرکت نمایند .
گفتار دوم : دسترسی برابر به برنامه های آموزشی
دختران و پسران جوان باید از حق دسترسی برابر به کلیه برنامه ها و خدمات ارائه شده ، برخوردار شوند .
بحث : به طور سنتی ، تعداد پسران حاضر در برنامه های ویژه جوانان ، بسیار بیشتر از دختران است . با این وجود لازم است دختران و پسران ، برای مشارکت یکسان در کلیه برنامه ها و فعالیت های پیش بینی شده برای نوجوانان ، مورد تشویق قرار گیرند . کمی تعداد دختران حاضر نباید مانعی برای ارائه تسهیلات وبرنامه های آموزشی برای آنان باشد .
قاعده ۳۸
کلیه نوجوانان در رده سنی تحصیلات اجباری دارای حق بهره مندی از آموزش متناسب با نیازها و توانایی های خود و طرح ریزی شده ، جهت آمادگی آنان برای بازگشت به اجتماع می باشند . این گونه آموزش ها باید در صورت امکان ، باید خارج از موسسه نگهداری، در مدارس جامعه و در هر صورت ، توسط معلمان واجد صلاحیت از طریق برنامه های ادغام شده با نظام آموزشی کشور به نحوی تامین گردد که نوجوانان قادر باشند پس از آزادی بدون دشواری تحصیلات خود را ادامه دهند . توجه خاص باید توسط مدیریت مرکز به آموزش نوجوانان خارجی یا نوجوانان با نیازهای خاص فرهنگی یا قومی مبذول گردد . نوجوانان بی سواد یا افرادی که مشکلات درک و یادگیری دارند باید از حق آموزش ویژه برخوردار باشند .
قاعده ۳۹
نوجوانان در رده سنی بالاتر از سن تحصیلات اجباری که مایل به ادامه تحصیلات خود هستند باید اجازه این کار را بیابند و در این زمینه تشویق شوند و کلیه اقدامات لازم باید در جهت تامین امکانات ، دسترسی آنان به برنامه های آموزشی مناسب انجام شود .
قاعده ۴۰
در دانشنامه ها یا گواهی نامه های تحصیلی که طی دوران حبس به نوجوانان اعطا می شود نباید به هیچ وجه به حضور نوجوان در موسسات نگهداری اشاره شود .
قاعده ۴۱
در کلیه مراکز نگهداری باید امکان دسترسی به کتابخانه ی مجهز به کتب آموزشی و سرگرمی و تفریح و همچنین نشریات مناسب نوجوانان فراهم شود . و نوجوانان باید در جهت بهره گیری کامل از آن تشویق گردند .
بند سوم : کار
قواعد ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی
قاعده ۴۲
کلیه نوجوانان باید از حق حرفه آموزی در پیشه هایی برخوردار باشند ، که می تواند آنان را برای اشتغال آینده آماده نماید .
قاعده ۴۳
نوجوانان باید بتوانند نوع کاری را که مایل به انجام آن می باشند با توجه به انتخاب حرفه ای مناسب و نیازهای مدیریت مرکز انتخاب نمایند .
قاعده ۴۴
کلیه معیارهای حمایتی ملی و بین المللی حاکم بر حمایت از کار کودکان و نوجوانان باید در مورد نوجوانان محروم از آزادی اعمال گردد .
قاعده ۴۵
در موارد میسر ، فرصت انجام کار همراه با حق الزحمه ، حتی الامکان در جامعه محلی ، به عنوان مکمل آموزش حرفه ای ارائه شده به منظور افزایش احتمال یافتن اشتغال مناسب در زمان بازگشت به جامعه باید برای نوجوانان فراهم گردد . نوع کار باید چنان باشد که کارورزی مناسبی را تامین نماید تا پس از آزادی برای نوجوانان مفید باشد . سازمان و روش های کاری ارائه شده در مراکز نگهداری باید به منظور آماده سازی نوجوانان برای شرایط زندگی حرفه ای عادی در حد امکان همانند سازمان و
روش های کار مشابه در جامعه باشد .
قاعده ۴۶
هر نوجوانی که کار می کند دارای حق دریافت حق الزحمه عادلانه می باشد . منافع نوجوانان و کارورزی حرفه ای آنان نباید تابع هدف کسب سود برای مرکز نگهداری یا شخص ثالث قرار داده شود . بخشی از درآمد هر نوجوان باید به طور معمول به عنوان پس انداز کنار گذارده شود و درزمان آزادی به نوجوانان تحویل گردد . نوجوانان باید دارای حق استفاده از باقی مانده ی درآمد خود به منظور خرید اقلامی جهت استفاده شخصی یا پرداخت غرامت به بزه دیده یا ارسال به خانواده خود یا سایر اشخاص خارج از مرکز باشند .
بند چهارم : تفریح و سرگرمی
قواعد ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی
لازم است در برنامه ویژه نوجوانان و جوانان ، پیش بینی های لازم جهت اختصاص دوره های زمانی آزاد و برنامه ریزی نشده در طول فعالیت های روزانه آن ها ، صورت گیرد . برنامه ویژه جوانان باید گستره ای از موقعیت های تفریحی سرپوشیده یا در فضای باز را ، هم با توجه به علاقه مندی ها و نیاز های فردی و هم با در نظر گرفتن ترکیب گروه جوانان تضمین نماید . برنامه ویژه جوانان باید حداقل ۲ ساعت زمان تفریحی برنامه ریزی شده را در هر روز برای جوانان پیش بینی نماید .
بحث : برنامه ویژه جوانان ، باید گستره و سطوح مناسبی از فعالیت های اوقات فراغت را متناسب و قابل مقایسه با معیارهای موجود در جامعه ، تامین نماید . جوانان نیازمند تخلیه انرژی جسمانی و ابراز احساسات خود هستند . هر دو نوع برنامه های طرح ریزی شده یا آزاد ، موقعیت هایی را برای شادمانی ، سرگرمی ، تمدید نیرو و تفریح با یک شیوه آرامش دهنده ولذت بخش ، فراهم می نمایند ،که به نوعی مکمل زمان فراغت آزاد جوانان هم است . لازم است گستره ای از انواع فعالیت های لازمی را پیش بینی کنند که موقعیت هایی را متناسب با نیازها ، علاقه مندی ها و توانایی های ساکنان زندان فراهم می نماید . برنامه های ویژه نوجوانان می تواند به نوعی همراه با آموزش هم باشد . معیارهای کلی در نظر گرفته شده برای برنامه های تفریحی و سرگرم کننده ، ایجاب می کند که برنامه ریزی ، طراحی و اجرای هرگونه برنامه ویژه جوانان به گونه ای باشد که اجازه تلفیق تسهیلات ، خدمات و برنامه های آموزشی را با چنین برنامه هایی فراهم نماید .
قاعده ۴۷
هر نوجوان باید دارای حق بهره مندی از میزان مناسب وقت برای تمرینات آزاد ورزشی روزانه ، در هوای آزاد در صورت مساعد بودن هوا ، باشد . به طور معمول تمرینات ورزشی و سرگرمی های مناسب باید در طی وقت مذکور فراهم گردد . فضا ، تاسیسات و تجهیزات کافی برای این فعالیت ها باید فراهم گردد . هر نوجوان باید دارای وقت اضافی برای فعالیت های اوقات فراقت روزانه باشد که بخشی از آن در صورت تمایل نوجوان ، باید صرف پرورش مهارت های هنری و صنایع دستی گردد . مرکز نگهداری باید از توانایی جسمانی هر نوجوانی جهت مشارکت در برنامه های تمرینات ورزشی ارائه شده اطمینان حاصل نماید . تمرینات ورزشی ترمیمی و درمانی باید تحت نظارت پزشکی برای نوجوان نیازمند به آن فراهم شود .
بند پنجم : مذهب