T:Threat به معنی تهدید
هدف از تحلیل SWOT، شناسایی نقاط قوت و ضعف یک مجموعه و فرصتها و تهدیدها در محیط است. با شناخته شدن این عوامل، برنامههایی تدوین میشوند که بر اساس نقاط قوت، مقابله با نقاط ضعف، بهره برداری از فرصتها و مقابله با تهدیدها شکل گرفتهاند.
برای اینکه سازمان موفق باشد باید اهداف آیندهاش را بر نقاط قوتش متمرکز سازد و سعی در رفع ضعف‌هایش کند. پاسخ مناسب به نقاط ضعف و قوت داخلی، یک جزء ضروری از فرایند مدیریت استراتژیک است ولی موفقیت سازمان زمانی به دست میآید که در مقابل فرصتها و تهدیدهای خارجی هم عکسالعمل مناسب انجام دهد. شناسایی تمام این نقاط ضعف و قوت داخلی و فرصتها و تهدیدهای خارجی و بهره جستن از آنها جهت تدوین استراتژی در تحلیلSWOT صورت میپذیرد[۸].

همانطور که بیان شد، در تحلیل SWOT عوامل مؤثر بر شرکت یا سازمان به دو دسته عوامل بیرونی یا خارجی و عوامل درونی یا داخلی تقسیم میشود.
عوامل بیرونی، عوامل خارج از سازمان هستند و بر فعالیتهای سازمان تأثیر دارند، اما در اختیار سازمان نبوده و سازمان هیچگونه تاثیری بر آنها ندارد. هدف از بررسی محیط خارجی، تهیه فهرستی است از فرصتهایی که میتواند به یک سازمان سود رسانده یا تهدیداتی که باید از آنها اجتناب شود.
محیط خارجی هر سازمان، محیط متغیری است که بر عملکرد سازمان اثر میگذارد. محیط خارجی می‌تواند به دو دسته محیط مستقیم و غیر مستقیم تقسیمبندی شود[۹]. محیط مستقیم شامل آن مؤلفه ها و گروههایی است که به طور مستقیم بر فعالیتهای سازمان اثر میگذارد؛ به طور مثال سهامداران، دولت، تأمینکنندگان، رقبا و مشتریان. محیط غیرمستقیم شامل نیروهای عمومی (نیروهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، تکنولوژی، سیاسی و است) که اساساً بر تصمیمات درازمدت سازمان اثر میگذارند، میباشد. همانطور که گفته شد، عوامل بیرونی خود به دو گونه می باشد[۹]:
فرصتها: فرصت یک موقعیت عمده در محیط خارجی سازمان می باشد. یعنی آنچه که سازمان را در رسیدن به اهدافش یاری کرده و به عنوان موتور محرکهای است که شتاب حرکت سازمان را چندین برابر میکند. فرصتها، مطلوب سازمان بوده و بایستی کوشش شود تا از آنها استفاده بهینه گردد.
تهدیدها: تهدید یک موقعیت نامطلوب عمده در محیط خارجی سازمان است و به عنوان مانعی بر سر راه سازمان قرار دارد و آن را از رسیدن به اهدافش باز میدارد. در مورد فرصتها و تهدیدات میتوان گفت که آنچه برای یک سازمان تهدید قلمداد میشود، ممکن است برای یک سازمان دیگر عامل فرصتی باشد. پس فرصت یا تهدید بودن یک عامل، نسبی است. سازمان تا جایی که میتواند بایستی تهدیدات را به حداقل رسانده یا آنها را به فرصت تبدیل کنند. درک درست فرصتها و تهدیدات محیطی فرا روی سازمان، به مدیران کمک میکند تا استراتژی سازمانی را با بینش بهتری اتخاذ نموده و مسیرحرکت سازمان را به طور اثر بخشتری تعیین نمایند.
از سوی دیگر، محیط داخلی سازمان شامل عوامل درون سازمانی است که در اختیار خود سازمان میباشد. پس در عین حال که بر فعالیتهای سازمان تأثیر دارند سازمان نیز بر آنها تأثیر دارد. هدف از بررسی محیط درونی، تهیه فهرستی از نقاط قوت است که سازمان برای به دست آوردن سود بایستی از آنها بهرهبرداری نماید و یا نقاط ضعفی که برای جلوگیری از ضرر یا کاهش سود باید از آنها اجتناب نماید. این عوامل شامل فرهنگ سازمان، منابع سازمان و ساختار سازمان میباشد. عوامل درونی نیز همانند عوامل بیرونی دو دسته میباشند که عبارتند از[۹]:
قوتها: قوت، منبع، مهارت یا مزیتی نسبت به رقبا و بازارهایی که سازمان در آنها کار میکند یا خواهد کرد، میباشد. قوت، یک شایستگی ممتاز است که مزیت مقایسهای سازمان در بازار میشود. قوت، نقطهی اتکای سازمان است که با بهره گرفتن از آن میخواهد به اهداف خود برسد. هر سازمان بایستی این نقاط قوت را برای جامه عمل پوشاندن به رسالتش به حداکثر رسانده و از آنها به عنوان مزیت رقابتی در مقابل رقبا استفاده نمایند.
ضعفها: ضعف، یک محدودیت یا کمبود در منابع، مهارتها و تواناییهایی است که مانع عملکرد اثربخش سازمان میشود. ضعف، یک عامل درونی است که مختلکنندهی فعالیتهای سازمان بوده و در رسیدن سازمان به اهدافش خلل ایجاد میکند. پس لازم است تا سازمان، این عوامل را در حد امکان به حداقل برساند. درک صحیح نقاط قوت و ضعف، به سازمان کمک میکند تا با استفاده بهینه از قوتها و به حداقل رساندن ضعفها، با اثربخشی بیشتری به اهداف رسیده و از هدر رفتن منابع و امکانات سازمان جلوگیری نماید.
الف) نحوه تدوین استراتژی به کمک تحلیل SWOT
تحلیل SWOT یکی از ابزارهای استراتژیک تطابق نقاط قوت و ضعف درون سازمانی با فرصتها و تهدیدهای برون سازمانی است، همچنین روشی منظم برای شناسایی این عوامل و تدوین استراتژی را ارائه میدهد. این الگو یک استراتژی است که قوتها و فرصتها را به حداکثر و ضعفها و تهدیدات را به حداقل ممکن می‌رساند. استخراج استراتژی بر اساس تحلیل SWOT، در قالب ماتریس SWOT صورت میپذیرد. در این ماتریس بر اساس تلاقی عوامل داخلی (نقاط ضعف و قوت) با عوامل خارجی (فرصتها و تهدیدها) چهار نوع استراتژی با نامهای SO، WO، ST وWT پیشنهاد میشود. این استراتژیهای چهارگانه به عنوان گزینههای استراتژی تلقی میشوند و استراتژیهای اصلی سازمان از بین گزینههای استراتژی حاصل میشوند.
در استراتژی WT هدف کم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است. هدف از استراتژی WO این است که سازمان با بهره برداری از فرصتهای موجود در محیط خارج، بکوشد تا نقاط ضعف داخلی را بهبود بخشد. سازمانها در اجرای استراتژی ST میکوشند با بهره گرفتن از نقاط قوت خود، اثرات ناشی از تهدیدات موجود در محیط خارج را کاهش دهند یا آنها را از بین ببرند. در اجرای استراتژی SO سازمان با بهره گرفتن از نقاط قوت داخلی میکوشد از فرصتهای خارجی بهره برداری نماید. نمونه ماتریس SWOT در شکل۲-۱ آورده شده است.

شکل ۲-۱ : ماتریس SWOT
ب) معایب و مزایای تحلیل SWOT
اخیراً ایرادها و انتقاداتی به تحلیل SWOT وارد شده است که برخی به محتوا و برخی دیگر به فرایند استفاده از این تحلیل بر میگردد. این مسئله باعث شده تا برخی از صاحبنظران از اتمام دوره مفید تحلیل SWOT سخن بگویند. البته برخی از طرفداران این شیوه ادعا میکنند که بیشتر انتقادها بر SWOT به علت استفاده نامناسب و ضعیف از آن است تا ضعف ذاتی خود مدل.
هیل و وستبروک^[۳۱] نیز در مقالهای انتقادی، کارایی تحلیل SWOT را زیر سؤال میبرند. برخی از ایرادات آنها به این شرح است[۱۰]:

• • معمولاً در لیست کردن عوامل، نظرات استراتژیستها و مشاوران با نظرات پرسنل تفاوت زیادی دارد.

• • بسیاری از عوامل بدون تحلیلهای دقیق بیان میشوند و از صحت لازم برخوردار نیستند.

• • در این تحلیل، به تعداد عوامل و یا وزندهی و اولویتبندی آنها توجه کافی نمیشود.

• • بسیاری از عوامل به صورت عمومی مثلاً برای کل محصولات، کل قسمتهای سازمان و کل بازارها بیان میشوند.

• • در این تحلیل اغلب به دلیل تعداد زیاد عوامل، عباراتی مبهم و کلی برای عوامل به کار برده می‌شود که ممکن است باعث ایجاد تعبیرهای متفاوت از عوامل گردد.

والنتین^[۳۲] ضمن تأیید ایراداتی که هیل و وستبروک به تحلیل SWOT وارد میآورند، بیان میکند که در تحلیل SWOT، به مقوله های کلیدی نظیر عوامل داخلی و خارجی، منابع، قابلیت‌ها و مزایای رقابتی و اولویتبندی آنها به صورت سطحی نگاه میشود[۱۱,۱۲]. وی به طور دقیقتر ایرادات زیر را به تحلیل SWOT وارد می‌آورد[۱۱]:

• • تحلیل SWOT عموماً به نقش قوتها و قابلیت‌ها توجه کافی نمیکند و عموماً نقش این عوامل در راستای نیل به مزیت رقابتی نامشخص است.

• • رهنمودهای تحلیل SWOT در راستای تقویت بررسی و پیمایش سطحی و بداهه محیط داخل و خارج میباشد تا این که روشی مدون ارائه دهد.

• • رهنمودهای تحلیل SWOT فاقد معیارهای مناسب جهت اولویتبندی عوامل داخلی و خارجی میباشد.

• تحلیل SWOT، روشی برای بررسی موشکافانه روندها و پارامترها ارائه نمیدهد. چه بسا که تعبیرهای مختلف از برخی از روندها نشان دهنده عوامل مختلفی باشند. مثلاً ممکن است یکی از عواملی که به عنوان نقطه ضعف بیان شده است، بتواند از جهات دیگر قوتی برای سازمان در بر داشته باشد.

شکل ‏۲‑۱۰یک مقایسه از نظر مرتبه مقداری بین Term I و Term II در معادله(۲- ۲۴) را نشان می‌دهد. در حالت حدی Term II << Term I (Term II →۰)، مدل توده‌ای به همگن کاهش می‌یابد. در چگالی جریان‌های پایین، Term II << Term I، حاصل Term I + Term IIدر معادله (۲- ۲۴)را می‌توان به دلیل کوچکی Term II، با Term I تقریب زد. در محدوده  پیش‌بینی مدل همگن خوب است و به مدل توده‌ای بسیار نزدیک می‌باشد. از سوی دیگر در محدوده  ، اندازه Term IIبسیار بیشتر از Term Iمی‌باشد (Term I << Term II). در این حالت حاصل عبارتTerm I + Term IIدر معادله (۲- ۲۴) تقریباً باTerm IIبرابر است.اما مدل همگن که فاقد این ترم می‌باشد در این محدوده نمی‌تواند منحنی قطبیت را به خوبی پیش‌بینی نماید. این ضعف مدل همگن را در این ناحیه اثبات می‌کند. ناحیه  یک محدوده گذار بین این دو ترم است، در این محدوده تقریباً این دو ترم از نظر مرتبه مقداری با هم برابرند. اختلاف بین نتایج این دو مدل نیز از همین محدوده یعنی جایی که Term II کم کم رشد می‌کند، شروع می‌شود.

اکنون نتایج یک مطالعه پارامتری برای بررسی اثر یک سری پارامترهای عملکردی نظیر دما، T، و فشار، P، و پارامترهای ساختاری نظیر اندازه توده‌ها، (r_agg, d_agg)، و همچنین کسر حجمی غشاءدرون توده ، L_i,agg،بر روی عملکرد پیل سوختی (V_cell, P_cell) ارائه می‌گردد.P_cellچگالی توان پیل می‌باشد که از حاصل‌ضرب ولتاژ در چگالی جریان پیل بدست می‌آید(P_cell=V_cell.I_tot). سپس یک مطالعه جهت بررسی حساسیت عملکرد پیل به ازای تغییرات هر یک از پارامترها انجام شد، و هر یک از پارامترها به ترتیب اثر گذاری بر عملکردپیل، رتبه بندی شدند. رتبه اول مربوط به پارامتر ساختاری اندازه توده‌ها، (r_agg, d_agg)، می‌باشد.

اثر پارامترهای عملکردی پیل بر روی کارایی
اثر دما و فشار عملکردی پیل بر روی کارایی پیل سوختی، در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است. رفتار هر دو مدل همگن و توده‌ای نسبت به تغییر شرایط عملکردی از حالت پایه بررسی شده است. نتایج در شکل ‏۲‑۱۱مشاهده می‌شود.
همان‌گونه که در شکل ‏۲‑۱۱(الف) مشخص است، کارایی پیل سوختی با افزایش فشار عملکردی پیل افزایش می‌یابد، این به دلیل افزایش ولتاژ بازگشت‌پذیر پیل ناشی از افزایش فشار می‌باشد (معادله (۲- ۶۰)). مقایسه نتایج مدل همگن و توده‌ای نشان می‌دهد که مدل توده‌ای به تغییرات شرایط عملکردی بسیار حساس‌تر از مدل همگن می‌باشد. اما مدل همگن به صورت غیر معقولی به تغییر فشار حساس نیست.
شکل ‏۲‑۱۱ (ب) اثر تغییرات دمای پیل را بر منحنی قطبیت و چگالی توان پیل نشان می‌دهد. به طور کلی کارایی پیل های دما پایین غشاء پلیمری با افزایش دما تا ^oC90، افزایش می‌یابد، که به دلیل افزایش نرخ واکنش کاهش اکسیژن و همچنین افزایش نفوذ اکسیژن درون آیونومر با افزایش دما می‌باشد. از سوی دیگر در دماهای بالاتر از ^oC100، غشاء خشک می‌شود و این امر سریعاً سبب افت قابلیت هدایت پروتونی غشاء می‌شود. به عبارت دیگر افزایش دما در دماهای بالاتر از ^oC100 سبب افزایش قابل ملاحظه‌ای در مقاومت اهمیک پیل می‌شود. شکل ‏۲‑۱۲ اثر دما را بر روی مقاومت ویژه برای غشاء دما پایین نفیونN117 به صورت شماتیک در چگالی جریان ۵۰۰۰ A/m²نشان می‌دهد. اثر دما بر روی مقاومت پروتونیک و قابلیت هدایت غشاء مفصل در فصل سوم بررسی می‌گردد.

در مقابل اشتغال، بیکاری وجود دارد که پدیده ای ویرانگر است و تبعات سنگین و منفی اجتماعی به همراه دارد و یکی از این تبعات توسعه و ترویج اعتیاد در جامعه است. فرد بیکار احساس می کند، فردی زائد در جامعه است که به درد هیچ کار مفیدی نمی خورد و توانایی او برای هیچ کس قابل احترام نیست. او احساس تنهایی می کند و از اینکه نمی تواند برای خانواده خود مفید باشد، احساس شرمساری می نماید. با گذشت زمان امید به زندگی در فرد بیکار کاهش می یابد. زیرا، هر انسانی بطور فطری میل به تشکیل زندگی مستقل، پیشرفت و کسب افتخار دارد، اما فرد بیکار همه این انتظارات را بر باد رفته می بیند. هر چه روزهای بیشتری می گذرد، خوشبختی ها و امیدها به بدبینی و یأس بیشتری تبدیل می شود و در نهایت، نقطه سقوط فرا می رسد. ممکن است فرد دچار سوء تفاهم های روانی شود، در مسیر عصبی بودن قرار گیرد و در نهایت برای نجات خود از وضع موجود و پایان بخشیدن به شرایط ذلت بار کنونی به اعتیاد روی آورد.

فرد می داند که اعتیاد راه نجات او نیست، اما اعتیاد را پناهگاه و سنگری می یابد که می تواند عیب ها و دردهای خود را پشت آن پنهان سازد. با شروع اعتیاد شرایط روزهای اول تشدید می شود و فرد احساس می کند با پیوند دائمی با اعتیاد می تواند از واقعیتهای زندگی فرار کرده و به دنیای مصنوعی و نامعلوم اعتیاد پناه ببرد.
روی آوردن به شادی های مصنوعی و اعتیاد در میان نسل جوان به دلیل روحیه ضعیف این افراد در خصوص شرایط موجود می باشد، که یکی از این شرایط معضل بیکاری است (همان: ۹۵). بسیاری از جوانان دیر یا زود باید واقعیت تلخ آن را بپذیرند، اینکه فردی بیکار و سرگردان در جامعه هستند و همه امیدهای آنها در زندگی نقش بر آب شده است.
جوان بیکار خانه نشین است، هنگامی که به میان جامعه می رود، دیدن فرصت کاری دیگران او را عذاب می دهد و این احساس در وی تقویت می شود که در جامعه عضو مفیدی نیست. او برای فرار از جامعه به خانه پناه می برد و بیشتر زمان خود را با خیالات و توهمات سپری می کند. از دیدار اقوام و خویشاوندان شرمسار است، زیرا بیکاری او یک ضعف عمده برای وی محسوب می شود.
در این صورت جوان بسیار سریع دچار اختلالات روانی شده و عصبی بودن اولین مشخصه محسوب می شود. نسبت به بسیاری از موارد خصوصاً موفقیت دیگران و همسالان خود احساس خشم می کند، اما از طرفی می داند که در برابر این شرایط کاری از او ساخته نیست. معضل عصبی بودن بسیاری از جوانان ایرانی به بیکاری باز می گردد و همین اختلالات روانی مقدمه ای روشن برای ظهور اعتیاد است. زیرا، فرد عصبی و دارای اختلالات روانی نگاهی احساسی و نه منطقی به امور دارد و همین مسأله سبب می شود که در برابر پدیده های مخرب و ویرانگر آسیب پذیری نشان دهد.
در مناطقی که مساله بیکاری حاد است ( مثل حاشیه شهرهای بزرگ و مناطق مرزی کشور )، بیکاری زمینه ای قوی برای اختلالات روانی در میان نسل جوان، بزهکاری و اعتیاد آنها محسوب می شود. غالب جوانان بیکار از حالت عصبی برخوردارند، امید چندانی به زندگی ندارند و احساس مسئولیت اجتماعی آنها بسیار پایین است. آنها می بینند که در جامعه و حرکت روزمره زندگی هیچ جایگاهی ندارد، لذا دستیابی به شادی های مصنوعی و زندگی خیالی و آرامش موقت به اولویت آنها تبدیل می شود، با توجه به اینکه ایران در مسیر ترانزیت مواد مخدر قرار دارد و در همسایگی آن تولید مواد مخدر به صورت انبوه صورت می گیرد، مواد مخدر در ایران از قیمت چندان بالایی برخوردار نیست و همین امر دامی برای جوانان بیکار ایرانی می باشد(علی وردی نیا،پیشین:۱۹۴).
در تحقیقی که توسط صالحی جوئقانی (۱۳۸۱) به صورت مطالعه میدانی در زندان شهرکرد انجام شده است، به بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی در بروز پدیده اعتیاد پرداخت. در این تحقیق معنا داری رابطه عوامل اقتصادی به خصوص بیکاری بر بروز پدیده اعتیاد ثابت شد.
د:تبیین رابطه اعتیاد، جرم و انحرافات اجتماعی
جرم و انحراف اجتماعی یکی از مهمترین مسائل و مشکلات اجتماعی جوامع گوناگون در دنیای امروز محسوب می‌شود. جوامع بشری در طول زمان و به خصوص در قرن حاضر از انواع آسیب‌های اجتماعی در رنج بوده و همیشه اندیشمندان در جستجوی علل و عوارض آن و راه حل‌هایی برای رهایی جامعه از این مسائل بوده‌اند و تحقیقات فراوانی جهت بررسی عوامل مؤثر بر انحرافات اجتماعی انجام شده است.
از دیدگاه جامعه شناختی کسی از مادر منحرف و کج‌رو متولد نمی‌شود بلکه انحراف تحت شرایط خاص اجتماعی به وجود می‌آید. انسان همواره تحت تأثیر نهادهایی مانند خانواده، آموزش و پرورش، دین، اقتصاد، سیاست و نهادهای فرعی دیگر جامعه خویش قرار دارد. به همین دلیل چگونگی رفتار و شخصیت افراد به چگونگی ساختار این نهادها و محیط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی او بستگی دارد.
به عبارت دیگر اگر عوامل اجتماعی شدن فرد یعنی والدین، خانواده، محیط، اطرافیان، مدرسه، دوستان و وسایل ارتباط جمعی طوری سازمان یافته باشند که در هویت یابی و همانند سازی وی به او کمک کنند، مسائل و مشکلات حاد ایجاد و آشکار نخواهد شد ولی اگر این عوامل به گونه‌ای دیگر شرایط بحرانی ایجاد نمایند فرد به سوی بزهکاری و انحراف اجتماعی سوق داده خواهد شد.
جامعه شناسان این واقعیت را پذیرفته‌اند که انحراف اجتماعی یک مسأله اجتماعی است و به حفظ و پیشبرد اهداف بنیادی جامعه لطمه وارد می‌کند و نظم اجتماعی را تهدید می‌کند. اگر جامعه را به ارگانیسم و سازمان بدنی انسان تشبیه کنیم، مسائل اجتماعی به مثابه بیماری‌های آن جامعه محسوب می‌شوند و همان طوری که بیماری‌های جسمی قابل شناخت و علاج هستند بیماری‌های اجتماعی نیز قابل تشخیص و درمان هستند که بدین منظور می‌بایست علاوه بر شناسایی فرد منحرف و درمان سریع او، انحراف اجتماعی را ریشه‌یابی کرد و در صدد پیشگیری و از میان بردن عوامل ایجاد کننده آن بود.
براساس مطالعات و تحقیقات انجام شده درخصوص اعتیاد، وقوع رفتارهای بزهکارانه ناشی از این پدیده امری اجتناب‌ناپذیر است و اعمال بزهکارانه معتادان و مرتبطان با دیگر جرایم مواد مخدر از قبیل قاچاق، حمل و نگهداری بسیار زیاد و متنوع است؛ حتی در کشورهایی که دولت خود مواد مخدر را در اختیار معتادان قرار می‌دهد، باز هم اعمال بزهکارانه کاهش نیافته است.
بنابراین رابطه اعتیاد و بزهکاری یک رابطه دایمی و عمومی غیرقابل اجتناب می‌باشد (یوسفی،۱۶۴:۱۳۸۸). این رفتار مجرمانه صرفاً جنبه اقتصادی و مادی ندارد و ناشی از ناهنجاری‌های رفتاری است.
بر اساس تحقیقات عمده‌ترین جرمی که مرتبط با اعتیاد به مواد مخدر می‌باشد، جرم سرقت است که به منظور دسترسی به مواد مخدر صورت می‌گیرد و گاهی اوقات، علاوه بر سرقت منتهی به جرایم و جنایات خطرناک دیگری می‌شود (گرشاسبی فخر،پیشین،۴۲۰).
جرم‌شناسان در طبقه‌بندی مجرمان معتاد، سه نوع طبقه‌بندی را بیان می‌کنند:
فعالیت غیرقانونی در امر تهیه مواد مخدر از طریق سرقت، اقتدار جنایی علیه دیگران و ارتکاب جرم در جهت منافع شخصی و مواردی از قبیل ضرب و جرح، تخریب اموال و قتل.
فعالیت غیرقانونی در امر تهیه مواد مخدر از طریق باج‌گیری و شرارت، قماربازی، خودفروشی و روسپی‌گری در زنان و ارتکاب اعمال نامشروع.
دستگیری به سبب ارتکاب جرایم مواد مخدر مانند اعتیاد، خرید و فروش، حمل و نگهداری.
رفتار مجرمانه معتادان ممکن است گاهی به طور مداوم صورت گیرد و گاهی در اثر تغییر شرایط کاهش یا افزایش پیدا کند. به هر صورت جرائم ناشی از اعتیاد به مواد مخدر متنوع هستند و همان‌طور که اشاره شد، علاوه بر اعتیاد، خرید و فروش و حمل و نگهداری مواد مخدر، سرقت، قمار، باج‌گیری و اخاذی، خیانت در امانت، جعل اسناد، سوءاستفاده از کودکان و نوجوانان، اخـلال در نـظـم جـامـعـه، جیب‌بری و کیف‌زنی را دربرمی‌گیرند.
اعتیاد باعث ارتکاب دو جرم اصلی توسط معتاد می شود. یکی حمل و خرید و فروش مواد مخدر و دیگری سرقت برای تهیه مواد مخدر که هر دو جرم برای دستیابی به مواد مخدر ضروری هستند. تحقیقات نشان داده است که این جرائم عموما به دو دسته تقسیم می شوند یکی مربوط به مواد مخدر و دیگری جرائم جانبی بر اساس این مطالعات میزان جرائم در معتادان بسیار گسترده و پیچیده است و نه فقط نیاز معتادان به مواد مخدر بلکه جرائم و جنایات خطرناک جانبی را نیز در بر می‎گیرد.
در تحقیقی که توسط بالاهنگ و همکاران (۱۳۷۹) بر روی زندانیان شهرکرد در طی سالهای ۱۳۷۹ – ۱۳۷۸ انجام شده در مورد تأثیر اعتیاد بر جرم به رابطه معناداری دست یافتند.
گفتار سوم: بحران هویت
الف: تعریف هویت
در فرهنگ لغت «معین» آمده است که: «هویت» یعنی آنچه که باعث تشخص فرد می‏شود. از این مفهوم پیداست که هویت، حقیقت و چیستی و هستی را می‏رساند. اصل این کلمه، عربی است و از کلمه «هو» به معنی او (ضمیر غایب مفرد مذکر) اخذ شده است و از ضمیر«هو»، لفظ مرکب «هو، هو» ساخته شده است که اسم مرکب الف و لام دار می‏باشد. معنای این اسم «اتحاد بالذات»یا «انطباق بالذات» است. بنابراین هویت یک پدیده، نشانگر هیئت و ماهیت وجودی آن ذات است. به عبارت دیگر چیستی و حقیقت پدیده مورد نظر، هویت آن را می‏رساند و می‏تواند به صورت فردی یا جمعی باشد(جنکیز،۵:۱۳۸۱).
واژه Identity به معنای «هویت» ریشه در زبان لاتین دارد و دارای دو معنای اصلی است:
معنای اول آن بیانگر مفهوم تشابه مطلق است و معنای دوم آن به مفهوم تمایز است که با مرور زمان، سازگاری و تداوم را فرض می‏گیرد. بنابراین مفهوم هویت (به معنای اصطلاحی آن) میان اشیاء و افراد دو نسبت محتمل را برقرار می‏سازد: از یک طرف شباهت و از طرف دیگر تفاوت.
هویت، جنبه‏ها‏، جلوه‏ها‏ و ابعاد متفاوت و متنوعی دارد، بعد فلسفی، بعد روانی، بعد فرهنگی و بعد اجتماعی از ابعاد هویت محسوب می‏شوند. در میان اقسام هویت در اینجا صرفاً هویت فردی و هویت اجتماعی را مطرح می کنیم.
ب: اقسام هویت
۱- هویت فردی
هویت فردی شامل آن تعریف از جنبه های خود است که ما را از اشخاص دیگر متمایز می سازد. هویت فردی ما از تجربیات منحصر به فرد ما، از ارزش ها، گرایش ها و احساسات ما نشأت می گیرد که اغلب در تجربیات شخص ما ریشه دارد. در واقع هویت فردی هویتی است که به ویژگی های فرد اشاره دارد و فرد به وسیله آن ویژگی ها خود را معرفی می کند. در واقع هویت فردی بیشتر در چارچوب روابط اشخاص جلوه می کند.
به اعتقاد بعضی از جامعه شناسان ـ نظیر گیدنزـ هویت فردی و هویت اجتماعی، از نظر کیفی و نوعی متفاوتند. به این معنا که هویت فردی، ناظر به افراد و هویت جمعی معطوف به جامعه است. به اعتقاد «فریدمن»، دو نوع نظام وجود دارد: یکی هویت اجتماعی ـ فرهنگی و دیگری هویت فردی ـ شخصی.
هویت اجتماعی نسبت به هویت شخصی، واقعی تر بوده و دارای استحکام و دوام بیشتری است، همان طور هویت اجتماعی به هویت فردی تعیّن می‏بخشد. بارزترین فرق میان هویت فردی و جمعی در این است که هویت فردی بر تفاوت و هویت جمعی بر شباهت تأکید دارد. به هر حال تمایز میان هویت فردی و جمعی بر اساس عقل متعارف (عقل سلیم) روشن است. انسان‏ها‏ آنچه را که از جامعه می‏گیرند در درون پردازش کرده و درونی می‏کنند، آنگاه آن را می‏پذیرند و همین مسئله، هویت فردی آنها را تشکیل می‏دهد.
هویت اجتماعی
این مفهوم به شیوه‏ها‏یی اشاره دارد که به واسطه آن ها، افراد و گروه‏ها‏ در روابط اجتمــاعی خود از افراد و گروه‏ها‏ی دیگر متمایز می‏شوند. همچنین به برقراری و متمایز ساختن نظام مند نسبت‏ها‏ی شباهت و تفاوت میان افراد، میان گروه‏ها‏ و میان افراد و گروه‏ها‏ اشاره می‏نماید.
هویت اجتماعی درک ما از این مطلب است که چه کسی هستیم و دیگران کیستند و از آن طرف، دیگران از خودشان و افراد دیگر (از جمله خود ما) چه درکی دارند؟
در این تعریف، دو نکته قابل طرح است: اول آنکه نقش «شناسایی» در فرایند هویت یابی بسیار مهم است؛ به این معنا که چگونه و از چه منظری دو شخص به تشخیص و تعیین هویت دیگران می‏پردازند. دوم آنکه هویت اجتماعی یک امر ثابت و لایتغیر برای افراد نیست، به عبارت دیگر مانند یک معنا برای یک لفظ، ذاتی افراد نیست، بلکه محصول توافق یا عدم توافق جمعی است و همیشه قابل نقد و ارزیابی است.
هویت دارای ابعاد و جنبه‏ها‏ی متفاوتی است، مهمترین بعد هویت، بعد اجتماعی یا جامعه‏ای آن است که بر سایر ابعاد هویت حاکمیت و تأثیر دارد. در واقع هویت به هر شکلی که تجلی کند، آن جلوه، مستقیم یا غیر مستقیم، اجتماعی خواهد بود. برای درک این مفهوم باید به این نکته مهم توجه داشت که هویت اجتماعی در گروه شکل می‏گیرد.
بدین ترتیب، اولاً: جامعه از روابط افراد و در درون گروه‏ها‏ی مختلف (خانوادگی، شغلی، دینی…) تشکیل شده است. ثانیاً: فرد باید به یک خودآگاهی نسبت به نقش و پایگاه و اهمیت خود در میان گروه و نیز به یک آگاهی نسبت به سایر گروه‏ها‏ دست یابد تا هویت جمعی او شکل گیرد. بنابراین عنصر خود آگاهی در بعد اجتماعی هویت، نقش مهمی‏دارد. البته عوامل مختلفی در تشکیل هویت جمعی مؤثر هستند که برخی از آنها عبارتند از: خانواده؛ زبان؛ دین؛ زادگاه؛ شغل؛ سن؛ جمعیت؛ ایدئولوژی؛ ملیت (قومیت)؛ تاریخ گذشته؛ خودآگاهی و خودیابی.
با عنایت به این عناصر، می‏توان هویت گروهی را چنین تعریف کرد: هویت، مجموعه ای از خصوصیات و مشخصات اجتماعی، فرهنگی، روانی، فلسفی، زیستی و تاریخی همسان است که بر یگانگی یا همانندی اعضای آن دلالت می‏کند و آن را در یک ظرف زمانی و مکانی معین، به طـور مشخص و قـابـل قبـول و آگاهـانه، از سایر گروه‏ها‏ و افراد متعلق به آنها متمایز می‏سازد (همان:۱۳).
ج: تعریف بحران هویت
بحران به معنی تنش و تضاد یا خروج از حالت تعادل و انحراف از حقیقت است. به عبارت دقیق تر بحران را می‏توان موقعیت یا ظرف خاصی دانست که بر اثر آن گروه قومی مورد نظر چه مردان و چه زنان به سبب شرایط خاص تاریخی و یا شرایط نوظهور، از شناخت دقیق حقیقت وجودی و حقوقی خویش و نیز شناساندن آنها به دیگران باز ‏مانده‏اند، به شکلی که نه تنهـا این گروه در این رهگذر، بین وهم و واقعیت معلق است، بلکه دیگران نیز از شناختن درست آن، عاجز می‏باشند.
افراد در وضعیت بحران هویت اجتماعی، نقش خود را در گروه نمی‏دانند و در سطح کلان‏تر، جامعه کارکرد خود را از دست می‏دهد، جامعه دچار سردرگمی و آنومی می‏گردد، نهادهای اجتماعی از حالت تعادل خارج می‏شوند و منزلت اجتماعی افراد لطمه می‏بینند. در مقابل، بحران هویت فردی به معنی عدم توانایی فرد، در قبول نقشی است که جامعه از او انتظار دارد.
د: شاخصه های بحران هویت
از خود بیگانگی یا بحران هویت دارای شاخص های متعددی است از جمله:
احساس بی قدرتی: حالتی که فرد احساس بی اختیاری نموده و قادر به تحت تأثیر قرار دادن محیط اجتماعی خود نیست.
احساس پوچی: احساسی که شخص تصور می کند برای رفتار و باورهای خود خطوط راهنمایی در اختیار ندارد و در واقع کسی که دچار پوچی شده انتظار چندانی از رضایت بخش بودن رفتار خود در آینده ندارد.
احساس بی معیاری: در این حالت فرد احساس می کند برای رسیدن به هدف های ارزنده خود نیاز به وسایل نامشروع دارد و برای رسیدن به اهداف و تأمین نیازهایی که جامعه در او به وجود آورده است دست به تلاش می زند و راههایی را برای رسیدن به اهداف انتخاب می کند که جامعه آنها را تأیید نمی کند در این حالت چون فرد نمی تواند از طریق مشروع به اهداف خود برسد ممکن است مشکل را در خود ببیند و دست به خودکشی بزند و یا به مواد اعتیاد آور پناه ببرد.
جامعه گریزی: حالتی است که فرد احساس می کند با ارزش ها و هنجارهای جامعه بیگانه شده است. چنین فردی اعتقادی به شیوه کارکرد جامعه، روابط و اهداف خرد و کلان حاکم بر آن ندارد و چون فعالانه نمی تواند این روابط و اهداف را نفی کند با گوشه نشینی و انزوا خود را از گزند جامعه به حاشیه می کشاند.
جدایی از خویشتن: حالتی که فرد از خود بیگانه شده و نسبت به احساس واقعی علاقه و باورهای خود بیگانه می شود. اگر چه حکم دادن به اینکه جوانان ما هم اکنون دچار از خود بیگانگی و بحران هویت شده اند مستلزم آزمون دقیق شاخص های از خود بیگانگی در یک تحقیق علمی است اما شواهد نشان می دهد که هم اکنون جوانان جامعه ما که قشر عظیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند با این معضل رو به رو شده اند و این مسأله می رود تا ابعاد گسترده تری به خود بگیرد (ستوده،پیشین،۵۲).
ﻫ: تأثیر بیکاری بر بحران هویت
گذار از مرحله جوانی به بزرگسالی، مرحله خطیر و پر چالشی است. بسیاری از جوانان برای ادغام شدن در جامعه تلاش و تقلای زیادی می کنند اما از جهات گوناگون از آن طرد می شوند. در روزگار گذشته، گذار به بزرگسالی معمولاً در آغاز زندگی شغلی فرد رخ می داد. اکنون بازار کار برای جوانان بی ثبات تر از گذشته است و این مسأله گذار به زندگی مستقل بزرگسالی را دشوارتر می سازد (گیدنز،۴۷۱:۱۳۸۶). در واقع یکی از مهمترین ابزار استقلال یافتن و هویت یابی برای جوانان شغل می باشد.

۱-۸زیست مواد……………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸
۱-۹ کاشتنی های فعال ………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸
۱-.۱ موقعیت نانوپزشکی در مجموعه خدمات پزشکی…………………………………………………………………………۱۸
۱-۱۱ نگاهی به آینده نانوپزشکی…………………………………………………………………………………………………………۱۹
۱-۱۲ نانوفناوری و مسائل بهداشت محیط زیست……………………………………………………………………………….۲۰
۱-۱۳ ابزارهای مورد استفاده در نانوتکنولوژی جهت برسی خصوصیات فیزیکو شیمیایی نانوذرات…..۲۱
۱-۱۴ طبقه بندی روش های تعیین مشخصات مواد و نانوذرات بر اساس نحوه عملکرد……………………….۲۲
۱-۱۴-۱ روش های میکروسکوپی…………………………………………………………………………………………………………..۲۲
۱-۱۴-۲ روش های بر اساس پراش………………………………………………………………………………………………………..۲۲
۱-۱۴-۳ روش های طیف سنجی……………………………………………………………………………………………………………۲۲
۱-۱۴-۴ طیف سنجی جرمی……………………………………………………………………………………………………………….۲۳
۱-۱۴-۵ روش های جداسازی………………………………………………………………………………………………………………..۲۳
۱-۱۵ زئولیت چیست…………………………………………………………………………………………………………………………..۲۳
۱-۱۶ انواع زئولیت……………………………………………………………………………………………………………………………….۲۴
۱-۱۶-۱ زئولیتهای طبیعی…………………………………………………………………………………………………………………۲۴
۱-۱۶-۲ زئولیتهای مصنوعی………………………………………………………………………………………………………………۲۴
۱-۱۶- ۳ استفاده ها و کاربرد های زئولیت…………………………………………………………………………………………..۲۵
۱-۱۶-۴ استفاده های پزشکی……………………………………………………………………………………………………………….۲۵
۱-۱۶-۵ استفاده در دروسازی و دارورسانی………………………………………………………………………………………….۲۵
۱-۱۶-۶ استفاده به عنوان مکمل غذایی………………………………………………………………………………………………۲۵
۱-۱۶-۷ استفاده در دامپروری………………………………………………………………………………………………………………۲۵
۱-۱۶-۸ استفاده در مراقبت ازحیوانات خانگی…………………………………………………………………………………….۲۶
۱-۱۶-۹ استفاده های تجاری و بومی…………………………………………………………………………………………………..۲۶
۱-۱۶-۱۰ استفاده در صنایع پتروشیمی………………………………………………………………………………………………۲۶
۱-۱۶-۱۱ استفاده در صنایع هسته ای…………………………………………………………………………………………………۲۶
۱-۱۶-۱۲ استفاده درسیستم های سرمایشی وگرمایشی…………………………………………………………………….۲۶
۱-۱۶-۱۳ استفاده به عنوان دترژان……………………………………………………………………………………………………..۲۶
۱-۱۶-۱۴استفاده در صنایع راه و ساختمان…………………………………………………………………………………………۲۶
۱-۱۶-۱۵ استفاده به عنوان آنتی اکسیدان………………………………………………………………………………………….۲۶
۱-۱۶-۱۶ استفاده به عنوان تست سخت افزارهای فضانوردی……………………………………………………………..۲۶
۱-۱۷ کلینوپتیلولایت چیست……………………………………………………………………………………………………………….۲۷
۱-۱۷-۱ ساختمان حفره ای کلینوپتیلولایت……………………………………………………………………………………….۲۸
۱-۱۸ کوات ها چیستند………………………………………………………………………………………………………………………..۲۹
۱-۱۸-۱ انواع کوات ها………………………………………………………………………………………………………………………….۲۹
۱-۱۸-۲ ساختمان شیمیایی کوات های مختلف………………………………………………………………………………….۳۰
۱-۱۹ پاراکوات دی کلراید…………………………………………………………………………………………………………………….۳۱
۱-۱۹-۱ شکل شماتیک احیا پاراکوات توسط سیتوکرومp450 ردوکتاز…………………………………………….۳۲
۱-۱۹-۲ ساختمان شیمیایی پاراکوات دی کلراید………………………………………………………………………………..۳۳
فصل دوم (مروری بر پژوهش های انجام شده)
۲-۱ استخراج سریع پاراکوات از پلاسما با بهره گرفتن از تکنیک جفت یونی……………………………………………۳۵
۲-۲ زمان بین جذب پاراکوات و تست دی تیونیت منفی ادرار، به عنوان ریسک فاکتور مستقل
جهت مرگ و نقص عضو در مسمومیت حاد پاراکواتی…………………………………………………………………………۳۵
۲-۳ استخراج کمی پاراکوات و دی کوات از خون…………………………………………………………………………………۳۵
۲-۴ مقایسه روش های استخراج پاراکوات از نمونه های خونی افراد پس از مرگ………………………………….۳۶
۲-۵ رهایش کنترل شده پاراکوات از سطوح اصلاح شده زئولیتY……………………………………………………..36
۲-۶ تخلیص زئولیت کلینوپتیلولایت طبیعی برای کاربردهای پزشکی جهت استخراج سرب………………۳۶

۲-۷ روشی ساده برای تععین پاراکوات در پلاسما و سرم افراد بیمار

هنجار ذهنی به برداشت فرد از نظرات افراد مهم برای انجام یا عدم انجام رفتار اشاره دارد. به عبارت دیگر، هنجار ذهنی، ادراکات مربوط به نظرات اجتماع برای انجام یا عدم انجام رفتار توسط فرد می باشد(دیبار، ۲۰۰۶). منظور از هنجار ذهنی، افرادی که برای جوانان مهم هستند(خانواده، دوستان و…) نسبت به اشتغال در حرفه کشاورزی تاثیر دارند. سنجش هنجار ذهنی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۱۰ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« خانواده من تمایلی ندارند من شغل کشاورزی را انتخاب کنم»، « دوستانم معتقدند که انتخاب شغل کشاورزی برای من اشتباه است»، « مردم منطقه کشاورزی را شغلی با ارزش می دانند»، « بسیاری از افرادی که برای من مهم هستند فکر می کنند شغل کشاورزی برای من مفید است» و گویه هایی از این قبیل.

۴-۷-۳ کنترل رفتاری درک شده در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
درک درباره اینکه چقدر انجام دادن یک رفتار آسان یا مشکل می باشد به عبارت دیگر سهولت یا دشواری درک شده(نچیز،۲۰۱۲). تخمین توانایی فرد برای انجام رفتار کنترل رفتاری درک شده نامیده می شود(بامبرگ و ماستر،۲۰۰۷). سنجش کنترل رفتاری درک شده در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۹ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« انجام کارهای کشاورزی برای من آسان است»، « من احساس می کنم که توانایی انجام کارهای کشاورزی را دارم»، « من احساس می کنم مهارت لازم در شغل کشاورزی را ندارم»، « انجام کار کشاورزی بیش از توان جسمانی من است» و گویه هایی از این قبیل.
۵-۷-۳ هنجار اخلاقی در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
هنجار اخلاقی عبارت از تصور فرد از درست یا نادرست بودن اخلاقی انجام یک رفتار خاصی است که دربرگیرنده احساس شخصی و احساس مسئولیت فرد در قبال انجام یا عدم انجام آن رفتار خاص است(کانر و آرمیتاژ،۱۹۹۸). در این جا احساس درونی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی می باشد. سنجش هنجار اخلاقی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« اگر من کار کشاورزی انجام دهم احساس خوبی دارم»، « انتخاب شغل کشاورزی از اصول وجدانی در درون من است»، « اگر شغل کشاورزی داشته باشم احساس خوبی دارم» و گویه هایی از این قبیل اشاره دارد.
۶-۷-۳ هنجار توصیفی نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
هنجار توصیفی جزئی از باورهای هنجاری اما سازه ای مجزا از هنجار ذهنی است که اشاره دارد به ذهنیت فرد نسبت به اینکه چقدر دیگران (افراد مهم در زندگی) آن رفتار خاص را انجام می دهند(فوروارد، ۲۰۰۶). در این پژوهش هنجار توصیفی اشاره به این دارد که چقدر افراد مهم در زندگی جوانان شغل کشاورزی را انتخاب می کنند. سنجش هنجار توصیفی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« بسیاری از نزدیکان من دارای شغل کشاورزی هستند»، « اکثر خانواده ی من کشاورزی را شغل مناسبی می دانند»، « اکثر جوانان این اطراف شغل کشاورزی دارند» و گویه هایی از این قبیل.
۷-۷-۴خودکارآمدی در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
از نظر بندورا، خودکارآمدی به اعتقاد و باور فرد به توانایی هایش در سازماندهی فعالیت ها و انجام موفق رفتار مورد نظر برای نیل به نتیجه مشخص در شرایط معین اطلاق می شود. هر چه این باور و اعتقاد بیشتر باشد افراد راحت تر به کارهای سخت نزدیک تر می شوند(تورگسن و گرونهوج،۲۰۱۰). سنجش خودکارآمدی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۵ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« من قادرم در شغل کشاورزی موفق شوم»، « من اطمینان دارم که می توانم در شغل کشاورزی کسب درآمد کنم»، « آینده من در شغل کشاورزی به دلیل عدم مهارت خوب نیست» و گویه هایی از این قبیل.
۸-۷-۴ نتیجه انتظارات در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نتیجه انتظارات یا انتظارات پیامد به باورهای فرد درباره ی شرایط آتی زندگی خود و پیش بینی این که چه رویدادهای مثبت و منفی ای در آینده رخ خواهد داد بر می گردد(لنت، ۲۰۰۴). انتظارات پیامد به انواع مختلفی مانند پیامدهای مادی(مثل پول)، اجتماعی(مثل گسترش روابط بین فردی) و خودارزیابانه(مثل تائید خود) قابل تقسیم هستند. فرض بر این است که اشخاص بیشتر به رفتارها و اعمالی دست می زنند که انتظار دارند نتایج و پیامدهای ارزشمندی برایشان به دنبال داشته باشند. سنجش نتیجه انتظارات در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« از انجام فعالیت های کشاورزی لذت می برم»، « حاضرم برای انجام کارهای کشاورزی خودم را به زحمت بیندازم»، « کشاورزی شغلی یکنواخت و خسته کننده نیست» و گویه هایی از این قبیل.
۹-۷-۴ علاقه نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
لنت و همکاران علایق حرفه ای را به عنوان الگوهایی از دوست داشتن، دوست نداشتن، و تفاوت در مورد فعالیت ها و مشاغل حرفه ای مرتبط می دانند(میلس، ۲۰۰۹). علایق به عنوان حدی که یک فرد یک فعالیت خاص را دوست دارد تعریف شده که به طور مشترک توسط خودکارآمدی و نتیجه انتظارات پیش بینی شده است(شیو و همکاران،۲۰۱۰). در این پژوهش علاقه نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی با سنجش از طریق مطرح کردن ۵ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« من علاقه ی زیادی به شغل کشاورزی نسبت به شغل های دیگر دارم»، « کار در زمینه های مختلف کشاورزی دارای لذت فراوانی است»، « من از کوچکی به کشاورزی علاقه داشته و به پدرم کمک می کردم» و گویه هایی از این قبیل.
۸-۳ ابزار اندازه گیری پژوهش
جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از ابزار پرسشنامه و مشاهده استفاده گردید. اطلاعات مندرج در این پرسشنامه از طریق شناسایی و استخراج متغیرهای مورد نیاز با بهره گرفتن از تئوری رفتار برنامه ریزی شده و نظریه شغلی شناختی اجتماعی، در رابطه با شناسایی سازه های مؤثر بر تمایل جوانان روستایی نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی تهیه گردید.
در پرسشنامه طراحی شده، از آن جا که بسیاری از گویه ها از مقیاس نسبی(رتبه ای) بهره مند بودند، مبادرت به استفاده از طیف لیکرت شد و به ترتیب برای گزینه های خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم، ضرایب ۵، ۴، ۳، ۲، ۱ در نظر گرفته شد و بدین ترتیب اطلاعات کیفی و ناپارامتریک با مقادیر کمی و عددی، تعبیر شدند و در محاسبه ها، ملاک عمل قرار گرفتند. پرسشنامه پژوهش حاضر برای جمع آوری نظرات جوانان روستایی پیرامون موضوع تحقیق، در قالب زیر طراحی گردید.
الف- مشخصات فردی و حرفه ای: این بخش از پرسشنامه جهت دریافت اطلاعات پیرامون ویژگی های فردی و حرفه ای اعم از : سن، جنسیت، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، وضعیت فعلی، شغل پدر، تعداد اعضای خانوار شاغل در بخش کشاورزی، فاصله تا مرکز شهر، مساحت زمین زراعی خانواده، میزان اراضی آبی، میزان اراضی دیم، میزان اراضی باغی، سابقه کشاورزی، سابقه کشاورزی والدین، شرکت در آموزش های ترویجی، میزان علاقه به سکونت در روستا
ب- بدنه اصلی پژوهش : شامل بررسی وضعیت متغیرهای تمایل، نگرش، هنجار ذهنی، کنترل رفتاری درک شده، هنجار اخلاقی، هویت خود، هنجار توصیفی، خودکارآمدی، نتیجه انتظارات، درک رفتار دیگران،علاقه، حمایت ها و موانع است.
جهت سنجش این متغیرها، گویه هایی در قالب جملاتی ساده و متناسب با مفاهیم طراحی گردید.
۹-۳ اعتبار(روایی) ابزار اندازه گیری پژوهش
در این تحقیق جهت بررسی روایی صوری پرسشنامه ی محقق ساخت و صحت و سقم گویه های آن، از نظرات و پیشنهادهای برخی از اعضای هیئت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، استفاده گردید که پس از اعمال اصلاحات پیشنهادی آن ها، چنین اطمینان حاصل گردید که گویه ها و سؤالات مطرح شده، توانایی و قابلیت اندازه گیری محتوا و خصوصیات مورد نظر در تحقیق حاضر را دارا باشند.
۱۰-۳ قابلیت اعتماد(پایایی) پژوهش
به منظور تایید پایایی پرسشنامه طراحی شده قبل از ورود به مرحله ی جمع آوری اطلاعات در مقیاس وسیع، از یک مطالعه پیشاهنگ ۳۰ پرسشنامه ای که در بین جوانان روستایی شهرستان باوی و خارج از نمونه اصلی مطالعه توزیع گردید، استفاده شد و نتایج ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای آن، همان طور که در جداول ۱-۳ و ۲-۳ قابل مشاهده می باشد، حاکی از قابل قبول بودن اعتبار پرسشنامه برای انجام تحقیق بوده است.
جدول۱-۳. تعداد گویه ها و ضریب آلفا در آزمون آلفا کرونباخ برای متغیرهای تحقیق(TPB)