آخر خیال وصل تو از فکر خام کرد

وزن:مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن / بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
موضوع کلی: عشق وتوصیف جلوه های زیبایی معشوق وتحمل سختی برای رسیدن به وصال یار

غزل مردّف با ردیف فعلی.
۱-دل، مجاز به علاقه جزییه، به معنی انسان./ خاص وعام، تضاد./
۲-لب لعل، تشبیه بلیغ اضافی./ آب حیات، تلمیح ، رجوع کنید به غزل۳۱۵٫/ حلال وحرام، تضاد./
۳-نوش وصل، تشبیه بلیغ اضافی./ جان فلک، تشخبص./ زهر هجر، تشخص./ وصل وهجر، تضاد./
۴-آزاده خاطر، آن که منشی آزاد و بی بند و قید و رها دارد./ سودا، فکر وخیال باطل./ سنبل، استعاره از موی./
۵-خرقه پوش، کنایه از درویش وعارف./ چشم شور، کنایه از چشمی که از آن صدمه وآسیب به کسی یا چیزی رسد../
۶- صبح وشام، تضاد./آفتاب جمال، کنایه از زیبایی./
۷-فرق تا قدم، کنایه از تمام وجود./ سوختی چو شمع، تشبیه./
غزل ۴۴۳

تا جهان بوده است با نیکان بدان در کینه اند
بگذار از اهل ورع کاین مردم افسرده دل
قدسیان گنجینه ی سرّ محبت گر شدند
در خراباتند مستوران به مستی متهم
کی غم و دردت برون از دل کنم کاین همدمان
آن حریفان کز می وصل تو شب بودند مست
غیبت رندان نگنجد در درون اهل دل

میگساران را حسودان دشمن دیرینه اند
همچو کرم پیله زیر خرقه ی پشمینه اند
عاشقان با داغ عشقش نقد آن گنجینه اند
مفتیان مستند و شیخ مسجد آدینه اند
همچو جان در دل درون و همچو دل در سینه اند
تا قیامت در خمار آن می دوشینه اند
دم مزن اهلی که پاکان صفا آیینه اند

وزن:فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن/ بحررمل مثمن مخبون محذوف
موضوع کلی: سختی های راه عشق وتحمّل کردن آن برای رسیدن به هدف
غزل مردّف با ردیف فعلی.
۱-نیکان وبدان، تضاد./ مصراع دوم تعقید لفظی دارد، میگساران را حسودان دشمن دیرینه اند، ، حسودان دشمن دیرینه میگساران هستند.
۲-اهل ورع، پرهیزکاران ./ افسرده دل، کنایه از غمگین./ همچو کرم پیله، تشبیه./ خرقه، لباس درویشی، پشمینه صفت خرقه است./
۳- قدسیان گنجینه ی سرّ محبت هستند.تشبیه بلیغ اسنادی./ عاشقان نقد آن گنجینه اند. تشبیه بلیغ اسنادی./
۴-خرابات، کنایه از روزگار، محل عبادت عارف ./ مستوران، انسان های پاک وپارسا./ آدینه، جمعه./
۵- همچو جان در دل درون و همچو دل در سینه، تشبیه است./
۶- می وصل، تشبیه بلیغ اضافی./ دوشینه، دیشب./ حریف، مست، خمار، تناسب./
۷-اهل دل، کنایه از عارف وعاشق.زنده دل، اهل ذوق وعشق ومکاشفه / پاکان صفا آیینه اند، تشبیه بلیغ اسنادی./
غزل۴۴۴