میان میزان یادگیری و یادداری شیمی از طریق روش تدریس فعال فناورانه ( TEAL ) و روش معمول (سخنرانی ) تفاوت معنی دار وجود دارد.
بررسی ادبیات پژوهش که در فصل دوم آمده است نشان میدهد که مطالعات متعددی ارتباط بین روش های فعال تدریس و یادگیری را بررسی کردهاند. پژوهش هایی که در این خصوص انجام گرفته، عموما مؤید این فرض بوده که روش های فعال تدریس بر یادگیری و یادداری تأثیر مثبت دارد. با توجه به مسایل مطروحه، فرضیه H1 مدعی این است که میان میزان یادگیری و یادداری شیمی از طریق روش تدریس فعال فناورانه ( TEAL ) و روش معمول (سخنرانی ) تفاوت معنی دار وجود دارد.با توجه به جدول شماره ۴-۷ که نتایج آزمون t مستقل برای تفاوت میانگین ها را نشان می دهد، مقدار t محاسبه شده برابـر بـا ۵۱۲/۵ و درجـه آزادی ۵۴ در سطح ۰۵/p < معنادار می باشد. یعنی بین میزان یادداری دانش آموزان دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجـود دارد . همچنین با استناد به داده های جدول شماره۴-۸ که نتایج تحلیل کوواریانس را نشان می دهد می توان نتیجه گرفت که اثر معنادار کاربرد نوع روش تدریس (۰۰۰/۰=,sig035/209=F ) مورد تایید قرار می گیرد و با در نظر گرفتن ضریب اتا میتوان گفت ۷۸ درصد تفاوت موجود بین یادگیری گروه آزمایش که با روش فعال فناورانه آموزش دیده بودند، با گروه کنترل که با روش معمول آموزش دیده بودند، نتیجه تاثیر این روش تدریس می باشد که در واقع تاکیدی بر به کار گیری روش های فعال تدریس است. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش های بلچر(۲۰۰۳) همخوانی دارد. بلچر برای بررسی تاثیر استفاده از روش فعال فناورانه دانش آموزان را به سه گروه ضعیف، متوسط و قوی تقسیم نمود و با به کارگیری این روش و مقایسه آن با روش سنتی موثر بودن روش فعال فناورانه را برای هر سه گروه تایید کرد. نتیجه این تحقیق همچنین در راستای نتایج تحقیق شیه ، چانگ و لیو(۲۰۰۸) می باشد. آن ها در بررسی تاثیر یادگیری فعال فناورانه در یادگیری فیزیک عمومی به این نتیجه رسیدندکه میزان یادگیری گروه آزمایش که با روش فعال فناورانه آموزش دیده بودند ۱۱ درصد بیشترکنترل بوده است.نتایج این تحقیق با نتایج تحقیق نصرت،فاطمه؛ یوسفی، علیرضا و لیاقتدار، محمد جواد(۱۳۸۹) همخوانی دارد .در این پژوهش که با عنوان تأثیر آموزش فعال فناورانه فیزیک بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر فلاورجان انجام دادند به این نتیجه رسید که ۲۴ درصد تفاوت موجود بین پیشرفت تحصیلی گروه آزمایش که با روش یادگیری فعال فناورانه آموزش دیده بودند، با گروه گواه که به روش سنتی آموزش دیده بودند، نتیجه تأثیر این روش تدریس می باشد. یافته های ای پژوهش با یافته های تحقیق کرمی گزافی، علیرضا؛ عابدینی، رحمن و ملک زاده فاطمه(۱۳۸۹)، که با عنوان بررسی تاثیر تدریس کاوشگری با بهره گرفتن از معلمان آموزش دیده بر یادگیری دانش آموزان سال سوم راهنمایی ناحیه ۲ کرج انجام گرفت همسو است بر اساس نتایج این تحقیق دانش آموزانی که با روش کاوشگری آموزش دیده اند یادگیری بیشتری دارند.
پایان نامه - مقاله - پروژه
۵-۴-۲- فرضیه ی دوم:
میان میزان یادداری شیمی از طریق روش تدریس فعال فناورانه ( TEAL ) و روش معمول (سخنرانی ) تفاوت معنی دار وجود دارد.
بررسی ادبیات پژوهش که در فصل دوم آمده است نشان میدهد که مطالعات متعددی ارتباط بین روش های فعال تدریس و یادداری را بررسی کردهاند. پژوهش هایی که در این خصوص انجام گرفته، عموماً مؤید این فرض بوده که روش های فعال تدریس بر یادداری تأثیر مثبت دارد. با توجه به مسایل مطروحه، فرضیه H1 مدعی این است که میان میزان یادداری شیمی از طریق روش تدریس فعال فناورانه ( TEAL ) و روش معمول (سخنرانی ) تفاوت معنی دار وجود دارد. با توجه به جدول شماره ۴-۱۰ که نتایج آزمون t مستقل برای تفاوت میانگین ها را نشان می دهد، مقدار t محاسبه شده برابـر بـا ۶۶۷/۳ و درجـه آزادی ۵۴ در سطح ۰۵/۰p < معنادار می باشد. یعنی بین میزان یادداری دانش آموزان دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجـود دارد . همچنین با استناد به داده های جدول شماره ۴-۱۱ که نتایج تحلیل کوواریانس را نشان می دهد می توان نتیجه گرفت که اثر معنادار کاربرد نوع روش تدریس (۰۰۰/۰=,sig380/50=F ) مورد تایید قرار می گیرد و با در نظر گرفتن ضریب اتا میتوان گفت ۴۷ درصد تفاوت موجود بین یادداری گروه آزمایش که با روش فعال فناورانه آموزش دیده بودند، با گروه کنترل که با روش معمول آموزش دیده بودند، نتیجه تاثیر این روش تدریس می باشد که در واقع تاکیدی بر به کارگیری روش های فعال تدریس است. در مطالعه پیشینه پژوهش، تحقیقی با عنوان تاثیر روش فعال فناورانه که موضوع این تحقیق می باشد بر یادداری موردی یافت نشد. اما از آن جهت که تاثیر روش های فعال تدریس دیگر در این زمینه انجام شده اند نتایج آن ها با نتایج تحقیق حاضر مقایسه و نتایج، تعمیم داده می شود.نتایج این تحقیق با نتایج این تحقیق با نتایج تحقیق لاکدشتی؛ یوسفی و خطیری(۱۳۹۰)همسو است. نتایج دست امده از این تحقیق که با عنوان تاثیر نرم افزار های شبیه ساز بر یادگیری و یاد سپاری دانشجویان و مقایسه آن با روش سنتی تدریس انجام گرفت، حاکی از آن است که بین یادگیری و یادسپاری در آموزش با نرم افزارهای شبیه ساز و روش سنتی تدریس تفاوت معنا دار وجود دارد. نتایج این تحقیق با نتایج تحقیق رضوی (۱۳۸۳) هم خوانی دارد. بر اساس نتایج این تحقیق که بر استفاده از چندرسانه ای ها در موقعیت های تدریس و یادگیری تأکید می کند،استفاده از نرم افزارهای چندرسانه ای به شیوه های مختلف می تواند باعث تسهیل فرا یند یادگیری و یادداری و نیز غنی تر شدن محیط های یادگیری شود. همچنین نتایج این تحقیق با نتایج تحقیق (خسروی، علی آبادی،۱۳۸۴)هم خوانی دارد نتایج تحیق آن ها که با عنوان مقایسه تاثیر آموزش جغرافیا با روش های سخنرانی، همیاری و استفاده از کامپیوتر بر عملکرد دانش آموزان (پسر پایه اول راهنمایی منطقه ۲ شهر تهران سال ۸۲-۸۱) انجام گرفت به این شرح زیر است: ۱- عملکرد دانش آموزانی که با بهره گرفتن از روش آموزش به کمک کامپیوتر و روش همیاری آموزش دیدند بهتر از روش سخنرانی و همچنین عملکرد آنها با بهره گرفتن از روش آموزش به کمک کامپیوتر بهتر از روش همیاری بود.۲- میزان یادداری دانش آموزانی که با بهره گرفتن از روش سخنرانی و همیاری آموزش دیدند بهتر از میزان یادداری دانش آموزانی بود که با روش آموزش به کمک کامپیوتر آموزش دیدند.
۵-۵- نتیجه کلی پژوهش
با توجه به اندازه اثر به دست آمده، ۷۸ درصد تفاوت موجود بین یادگیری و ۴۷ درصد تفاوت موجود بین یادداری گروه آزمایش که با روش تدریس فعال فناورانه ( TEAL) آموزش دیده بودند، با گروه کنترل که به روش معمول ( سخنرانی ) آموزش دیده بودند، نتیجه تاثیر این روش تدریس می باشد که در واقع تأکیدی بر به کار گیری روش های فعال تدریس است. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش های بلچر(۲۰۰۳)، درمشکین (۲۰۰۸)، شیه و همکاران (۲۰۰۸)، نصرت (۱۳۸۹) و پریشانی (۱۳۹۰)در به کار گیری روش تدریس فعال فناورانه همسو است. نتایج تحقیقات باراک و دوری (۲۰۰۵) در استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء درک مفاهیم شیمی دانش آموزان، بویل و همکاران(۲۰۰۳) در تاثیر مثبت روش تدریس ترکیبی ، سوان و همکاران(۲۰۰۸) در تاثیر معنی دار استفاده از نرم افزار های شبیه ساز و کرمی گزافی، علیرضا؛ عابدینی، رحمن و ملک زاده فاطمه(۱۳۸۹)، که با عنوان بررسی تاثیر تدریس کاوشگری با بهره گرفتن از معلمان آموزش دیده بر یادگیری دانش آموزان سال سوم راهنمایی ناحیه ۲ کرج انجام گرفت همسو است.
از ویژگی های ممتاز روش تدریس فعال فناورانه تلفیق کاوشگری گروهی در آزمایشگاه با فناوری های نوین و سخنرانی کوتاه می باشد. استفاده از آزمایشگاه مجازی و شبیه سازهای آموزشی در مواقع ضروری، مشکلاتی را که معلمان در استفاده از روش های فعال با آن ها مواجه هستند بر طرف می نماید. ارائه سخنرانی کوتاه باعث هدایت جریان کاوشگری گروهی می شود. استفاده از فناوری های برخط، در انجام تکالیف و ارائه بازخورد معلمان به استفاده بهینه از زمان کمک می کند.
از محاسن بارز این روش تدریس انعطاف پذیر بودن آن و بهره گیری از تمام امکانات ممکن برای رسیدن به یک یادگیری معنادار است . در این روش که تدریس در محیطی ساختن گرایانه انجام می شود، دانش آموزان به صورت گروهی و در تعامل با هم به ساختن دانش خود می پردازند و معلم تنها هدایتگر فرایند یادگیری است.
درس شیمی به دلیل بسیاری از مفاهیم انتزاعی که در کتاب های درسی مطرح شده است، درسی سخت به شمار می آید و آموزش و یادگیری آن با روش های سنتی باعث افت پیشرفت تحصیلی و در بسیاری موارد باعث کج فهمی دانش آموزان می گردد. لذا به نظر می رسد در کشور ایران آموزش شیمی و روش تدریس آن با مشکل جدی مواجه است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده از روش تدریس فعال فناورانه بر یادگیری و یادداری دانش آموزان در درس شیمی تأثیر مثبت دارد و امید است استفاده از نتایج آن در آموزش شیمی مؤثر واقع شود.
۵-۵- پیشنهادها و توصیههای کاربردی:

 

    1. با توجه به یافته های حاصل از فرض شماره ۱ و ۲ مبنی بر اثر بخشی روش تدریس فعال فناورانه بر یادگیری و یادداری دانش آموزان و عملی بودن اجرای آن در مدارس دارای امکانات آزمایشگاهی و کارگاه IT ، به دبیران و مدرسان پیشنهاد می شود تا با تناسب ماده درسی و امکانات و وقت خود از روش مذکور استفاده کنند.

 

    1. با توجه به اینکه روش فعال فناورانه ، یک سیستم ترکیبی از آموزش چهره به چهره با آموزش الکترونیکی می باشد و یافته های این پژوهش تاثیر مثبت این روش ترکیبی را نسبت به روش های معمول تدریس نشان داده است، به معلمان در مقاطع و پایه های مختلف پیشنهاد می شود برای آموزش جذاب تر و یادگیری بیشتراز این روش تدریس و سایر روش های ترکیبی به تناسب ماده درسی، وقت و امکانات استفاده نمایند.

 

    1. با توجه به اینکه روش فعال فناورانه ، یک سیستم ترکیبی می باشد و یافته های این پژوهش تاثیر مثبت این روش را نسبت به روش های معمول تدریس نشان داده است، جهت آشنایی کامل معلمان با این روش و سایرروش های ترکیبی که در آن ها از فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند چند رسانه ای ها، شبیه سازها، اینترنت و …استفاده می شود پیشنهاد می شود که با ترتیب دادن کلاس های آموزشی توسط مدرسان مجرب در قالب دوره های ضمن خدمت زمینه آشنایی آن ها را با این روش ها فراهم آورند.

 

    1. به مؤلفین و برنامه ریزان درسی پیشنهاد می شود، که در متون درسی دانشجویان مراکز تربیت معلم و مراکز دانشگاهی وابسته به آموزش و پرورش که برای تدریس در مدارس تربیت می شوند و دارای واحد درسی با عنوان روش ها و فنون تدریس می باشند آشنایی و تسلط بر روش های فعال و نوین تدریس که مستلزم به کارگیری و استفاده از امکانات فناورانه می باشند ( مانند روش فعال فناورانه) گنجانده شود تا در هنگام تدریس و آموزش در مدارس از آن ها استفاده نمایند.

 

۵-۶- پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده

 

    1. به منظور هدایت و کمک به پژوهش های آتی که توسط پژوهش گران دیگر در این حوزه صورت خواهد گرفت، پیشنهادات زیر ارائه میگردد:

 

    1. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، پیشنهاد می شود که پژوهش های دیگری در سطوح مختلف آموزشی و در دروس مختلف برای پی بردن به اثر بخشی این روش تدریس انجام شود.

 

    1. با توجه به اینکه تحقیق انجام شده بر روی دانش آموزان دختر انجام شده است، پیشنهاد می شود دریک تحقیق، اثر بخشی این روش تدریس بر یادگیری و یادداری دانش آموزان دختر و پسر بررسی و مقایسه گردد.

 

    1. با توجه به اینکه هدف این پژوهش بررسی تاثیر روش تدریس فعال فناورانه بر یادگیری و یادداری بوده، در پژوهش های آتی می توان تأثیر این عامل را به عنوان متغیر مستقل بر متغیرهای دیگر مانند: خلاقیت، تفکر انتقادی، مهارت های اجتماعی و خود کارآمدی تحصیلی بررسی نمود.

 

    1. امکان سنجی و نیاز سنجی اجرای روش های فعال تدریس، مانند روش فعال فناورانه و دیگر روش های ترکیب شده با یادگیری الکترونیکی.

 

۵-۷- محدودیتهای پژوهش
۵-۷-۱- محدودیت های خارج از اختیار پژوهشگر:

 

    1. با توجه به این که این پژوهش برای اولین بار به بررسی تاثیر آموزش به روش فعال فنارانه و مقایسه آن با روش معمول، بر یادگیری و یادداری درس شیمی پرداخته است. کمبود پیشینه لازم در این زمینه، یکی از محدودیت های موجود در طول تحقیق بوده است.

 

    1. عدم کنترل عوامل اثرگذار بر شرایط اجرایی آموزش، آزمون ها و سایر متغیرهای دخیل و اثرگذار بر ارتقاء عملکرد حافظه فعال دانش آموزان نظیر هوش، انگیزه، و سبک شناختی آنان از جمله عواملی است که می توانند بر نتایج این پژوهش تاثیر بگذارند.

 

    1. عدم انتخاب کاملاً تصادفی نمونه ها با توجه به اینکه دانش آموزان قبلاً کلاس بندی شده بودند.

 

۵-۷-۲- محدودیت های در اختیار پژوهشگر:

 

    1. تجربه کم محقق در زمینه تحقیق و روش شناسی پژوهش.

 

    1. محدود بودن جامعه و نمونه پژوهش، باتوجه به اینکه این تحقیق بر روی دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه انجام گرفته، بنابراین در تعمیم این یافته ها به سایر پایه ها باید جانب احتیاط را رعایت نمود.

 

    1. محدود شدن پژوهش به یک فصل از کتاب شیمی ۳

 

منابع
منابع فارسی

 

    • آزمون، جواد؛ حسنلو، محمد باقر.(۱۳۹۱)، معلمان تربیت بدنی و الگوهای تدریس. مجله آموزش تربیت بدنی، دوره سیزدهم، شماره ۲ صص ۲۵-۲۳٫

 

    • آقازاده، محرم. (۱۳۹۰). روش های نوین تدریس. تهران: نشر آییژ ، چاپ چهارم.

 

    • آقازاده، محرم. (۱۳۸۵). راهنمای روش های نوین تدریس(بر پایه پژوهش های مغز محور، ساختن گرایی، یادگیری از طریق همیاری، فرا شناخت و …). تهران: نشر آییژ

 

  • ابراهیم زاده، عیسی و همکاران. (۱۳۸۹)، انواع یادگیری الکترونیکی و شکل های مختلف تعامل در آن، مجله مدیا، سال اول، شماره ۱صص ۲۲-۱۱٫
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...