۵-۱-۶ : سوال ششم ، میزان مطابقت خدمات کتابخانه ای در کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد واحد کرج ، با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران تا چه اندازه است ؟
برای پاسخگویی به سوال ششم پژوهش ، ۱۱ سوال مطرح شده است که از ارزیابی پاسخ به دست آمده اینگونه نتیجه می شود که ، در ۳۰ % کتابخانه ها ، امکانات و خدمات لازم برای معلولین و نابینایان وجود دارد ، در ۶۰ % کتابخانه ها ، برنامه هایی برای آشنا کردن کاربران با خدمات ارائه می شود ، در ۲۲٫۲۳ % از کتابخانه ها امکان کپی برداری از منابع وجود دارد ، در ۶۶٫۶۷ % از کتابخانه ها یک متخصص برای رفع مشکلاتی کامپیوتری حضور دارد ، در ۶۰ % کتابخانه ها جزوه راهنما در اختیار کاربر قرار می گیرد ، در ۳۰ % کتابخانه ها ، ساعت کاری ۱۲ ساعت می باشد ، در ۶۰ % کتابخانه ها ساعت استفاده از سالن مطالعه در فصل امتحانات بیشتر می شود ، در ۱۰۰ % کتابخانه ها ، منابع جدید به موقع به اطلاع کاربران می رسد و در ۱۰۰ % کتابخانه ها منابع اطلاعاتی موجود در زمینه های مرجع با رشته های آموزشی و پژوهشی مربوطه مطابقت دارد .

بر همین اساس، کتابخانه های مرکزی و ادبیات و روانشناسی با ۹۰٫۰۹ % بیشترین مطابقت با استاندارد و کتابخانه های فنی و مهندسی و حقوق و علوم سیاسی ، کمترین مطابقت با استاندارد خدمات را دارا می باشند .
از نقطه نظر کمی نیز ، در رابطه با ساعت کار کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، کتابخانه علوم پایه با ۸۳٫۳۳ % بیشترین مطابقت با استاندارد ساعت کاری ( روزی ۱۲ ساعت ، در هفته ۶ روز ) را دارا می باشد . بر همین اساس ، کتابخانه های مدیریت و حقوق و علوم سیاسی ، کمترین میزان مطابقت با استاندارد ( ۵۵٫۵۵ % ) را دارا می باشند . از نقطه نظر سایر خدمات ارائه شده به کاربران ( نظیر امانت دهی ، رزرو ، تمدید ، کپی کردن و … ) کتابخانه های مرکزی ، دامپزشکی و پرستاری و مامایی ، با ۹۰ % بیشترین خدمات و کتابخانه حقوق با ۲۰ % کمترین خدمات را به کاربران ارائه می کنند.
نتیجه به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات با بهره گرفتن از آزمون ، برای استاندارد ششم ، بی معناست . بی معنی به این مفهوم که اختلاف سطح زیادی بین کتابخانه های دانشگاه ، و یا برخی کتابخانه ها با میانگین کل وجود دارد . به بیانی دیگر ، کتابخانه های دانشگاه در رابطه با استاندارد ششم در وضع نامناسبی قرار دارند و لازم است برای رسیدن به حداقل استاندارد اصلاحاتی را انجام دهند.
۵-۱-۷ : سوال هفتم ، میزان مطابقت ساختمان و تجهیزات در کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد واحد کرج ، با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران تا چه اندازه است ؟
برای پاسخ به این پرسش ، ۱۳ سوال مطرح شده بود که از بررسی پرسشهای مطرح شده اینطور نتیجه گیری می شود که ، در ۱۰ % کتابخانه ها ساختمان مخصوص کتابخانه طراحی شده است ، ۶۰ % کتابخانه ها در دسترس سایر گروه ها هستند ، هیچ کدام از کتابخانه ها پاسخگوی نیازهای ۳۰ سال آینده کتابخانه نیستند ، در ۸۷٫۵ % از کتابخانه ها ، مسائل ایمنی رعایت شده است ، در ۵۵٫۶۰ % از ساختمان کتابخانه ها ، قابلیت ادغام فضاها وجود دارد ، در ۴۰ % فضاهای مطالعه ، پذیرش ۲۰ % دانشجویان است ، در ۳۰ % کتابخانه ها برای هر ۱۲۰ جلد کتاب ۱ متر مربع فضا در نظر گرفته شده است ، در ۵۰ % کتابخانه ها برای هر ۲۰ نشریه ادواری ۱ متر مربع فضا در نظر گرفته شده است ، در ۴۲٫۸۵ % کتابخانه ها فضای مناسب برای برگه دان وجود دارد ، در ۹۰ % کتابخانه ها برای هر یک کارمند ۱ مترمربع فضا در نظر گرفته شده است ، در ۶۰ % کتابخانه ها ، ساختمان مقاوم به زلزله است ، در ۱۰۰ % کتابخانه ها تنها یک در برای ورود خروج وجود دارد و از نظر محیط و فضای کتابخانه ، کتابخانه حقوق و مدیریت (۱۰۰% ) مناسب برای مطالعه بوده و کتابخانه های علوم پایه با ۱۶٫۶۷ % مناسب برای مطالعه نمی باشند .
به طور کلی ، کتابخانه های حقوق و علوم سیاسی ، مدیریت و الهیات با ۸۴٫۶۱ % بیشترین مطابقت با استاندارد و کتابخانه های مامایی و پرستاری و فنی و مهندسی با ۳۰٫۷۶ % کمترین میزان مطابقت را با استاندارد دارند .
از نقطه نظر کمی ، در رابطه با فضای موجود در هر یک از کتابخانه ها و فضای مورد نیاز بر حسب استاندارد ، ( که فضای مورد نیاز ، از رابطه موجود بر اساس مجموع تعداد جلد کتاب ، تعداد کارکنان ، تعداد نشریات ادواری و تعداد دانشجو بر اساس استاندارد ذکر شده به دست می آید ) کتابخانه دامپزشکی با ۱۵۳٫۲۳ % کاملا بالاتر از سطح استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران قرار دارد و کتابخانه تربیت بدنی با ۸٫۴۵ % پایین تر از سطح استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران قرار دارد . به طور کلی از نقطه نظر کمی ، کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، ۵۱٫۴۰ با استاندارد فضای موجود بر اساس استاندارد مطابقت دارند .
نتیجه به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های به دست آمده توسط آزمون مجذور کی ، بی معناست . بی معنی به این مفهوم که کتابخانه های جامعه پژوهشی حاضر ، دارای اختلاف سطح زیادی با هم و یا اختلاف زیادی با میانگین فراوانی به دست آمده از آزمون دارند . به بیانی دیگر ، کتابخانه های بررسی شده برای رسیدن به حداقل استاندارد مورد نظر باید اقداماتی را انجام دهند.
۵-۱-۸ : سوال هشتم ، میزان مطابقت بودجه ی تخصیص یافته به کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد واحد کرج ، با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران تا چه اندازه است ؟
برای پاسخ به این پرسش ، ۱۰ سوال در پرسشنامه طراحی شده است ، نتایج به دست آمده از بررسی این سوالات به این صورت است که ، در ۱۰۰ % کتابخانه ها ، بودجه ای مشخص و معین از طرف دانشگاه دریافت می شود ، در ۱۲٫۵ درصد از کتابخانه ها ، بودجه ای برای هزینه هایی نظیر مجموعه پایه ، ساختمان و غیره در نظر گرفته می شود ، در ۳۰ % کتابخانه ها مسئولیت هزینه و بودجه به عهده ریاست کتابخانه است ، در ۵۰ % کتابخانه ها بودجه مصوب در آغاز هر سال به کتابخانه ارائه می شود ، در ۲۲٫۲ % از کتابخانه ها ، واحدهای حسابداری برای رسیدگی به بودجه وجود دارند ، در ۷۱٫۴ % از کتابخانه ها ، ۷۰ تا ۹۰ درصد بودجه برای تهیه منابع اختصاص می یابد ، در ۲۸٫۷۵ کتابخانه ها ، ۳ درصد بودجه کل اختصاص یافته به دانشکده به کتابخانه داده می شود ، در ۸۸٫۸۸ % از کتابخانه ها ، ۳۰ تا ۷۰ درصد بودجه برای تهیه منابع خارجی است ، در ۷۵ % کتابخانه ها پیشنهاد بودجه توسط ریاست کتابخانه انجام می گیرد و در هیچ یک از کتابخانه ها ، درآمدهای حاصله در اختیار ریاست کتابخانه قرار ندارد .
با توجه به بررسی های انجام شده ، کتابخانه های مرکزی ، علوم پایه ، مدیریت و فنی و مهندسی با ۴۵٫۴۶ % بیشترین مطابقت با استاندارد و کتابخانه های دامپزشکی و مامایی و پرستاری با ۱۸٫۱۸ % کمترین مطابقت با استاندارد را دارا می باشند .
نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهشی برای این استاندارد بی معناست .. عدم معنا داری به این مفهوم که ، اختلاف سطح زیادی بین کتابخانه های بررسی شده و یا برخی کتابخانه ها با مینیمم فراوانی به دست آمده می باشد . به تعبیری دیگر ، لازم است کتابخانه های بررسی شده برای رسیدن به سطح بهتر و نزدیک تری به استاندارد بودجه ، اقدامات لازم را انجام دهند .
۵-۲ : نتیجه گیری .
بر اساس بررسی های ذکر شده ، در رابطه با هر هشت استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران ، جدول ۵-۱ رسم می شود . بر اساس این جدول ، از نقطه نظر کیفی ، کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، در استاندارد اول : اهداف و وظایف ۶۱ % مطابقت با استاندارد ، در استاندارد دوم : سازمان و مدیریت ۴۷٫۲۵ % مطابقت با استاندارد ، در استاندارد سوم : نیروی انسانی ۶۲٫۸ % مطابقت با استاندارد ، در استاندارد چهارم : مجموعه ۷۱٫۶ % مطابقت با استاندارد ، در استاندارد پنجم : سازماندهی منابع ۵۵ % مطابقت با استاندارد ، در استاندارد ششم : خدمات ۶۴٫۳ % مطابقت با استاندارد ، در استاندارد هفتم : ساختمان و تجهیزات ۵۲٫۳ % مطابقت با استاندارد و در استاندارد هشتم : بودجه ۳۲٫۲ % مطابقت با استانداردهای دانشگاهی ایران را دارا می باشند .از نقطه نظر کمی نیز ، در رابطه با نیروی انسانی ، بیشترین مطابقت مربوط به کتابخانه دامپزشکی با ۲۲٫۲۲ % و کمترین مطابقت مربوط به کتابخانه ادبیات و روانشناسی با ۴٫۵۴ % می باشد . در کل نیز ، کتابخانه های بررسی شده ۸٫۷۰% با استاندارد نیروی انسانی مطابقت دارند. از نظر مجموعه ، کتابخانه الهیات با ۴۷٫۶۷ % بیشترین مطابقت و کتابخانه مدیریت با ۱۱٫۷۳ % کمترین مطابقت با استاندارد را دارند. در کل ، کتابخانه های بررسی شده ۲۰٫۵۲ % با استاندارد مجموعه از نظر کمی مطابقت دارند . از نظر فضای موجود، از نقطه نظر کمی ، کتابخانه دام پزشکی با ۱۵۳٫۲۳ % در نقطه ای بالاتر از حد استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران قرار گرفته است. و کتابخانه تربیت بدنی تنها ۸٫۵۴ % با استاندارد مطابقت دارد. به طور کلی کتابخانه های بررسی شده ۵۱٫۴۰ % از نقطه نظر کمی با استاندارد مطابقت دارند.
به طور کلی نیز ، کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کرج از نقطه نظر کیفی ، ۵۵٫۳۰ % با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارند. کتابخانه مرکزی این دانشگاه با ۷۳٫۱۳ % بیشترین مطابقت با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران و کتابخانه الهیات با ۴۱٫۱۴ % کمترین درصد مطابقت با استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران را دارا می باشند. وضعیت کتابخانه های علوم پایه و ادبیات و روان شناسی نیز در وضعیت نسبتا نزدیک تری به استاندارد قرار دارد.
جدول ۵-۱ ؛ بررسی میانگین تمامی کتابخانه های مورد بررسی و مطابقت آنها با استاندارد .