= واریانس جامعه (براساس متغیر وابسته )
N= حجم جامعه
۳-۶) روش و ابزار گردآوری داده‌های تحقیق:

• • روش گرد آوری داده‌های این تحقیق روش میدانی است

روش‌های میدانی به روش‌هایی اطلاق می‌شوند که محقق برای گردآوری داده‌ها ناگریز است با مراجعه به افراد یا سازمان‌ها و … و نیز برقراری ارتباط مستقیم با آن‌ها اطلاعات مورد نظر خود را جمع‌ آوری نماید(حافظ نیا، ۱۳۸۳، ص ۱۷۹). به منظور جمع آوری داده‌های مورد نیاز در این تحقیق از روش میدانی استفاده گردیده است.ابزار گردآوری داده های تحقیق حاضر شامل چهار پرسشنامه رضایت ارتباطی،CSQ (Downs و Hazen ،۱۹۷۷)، رضایت شغلی مینه سوتا،MSQ،(Weiss،۱۹۶۷) اقدامات ارتباطی Gold harber) و Hogers، ۱۹۷۹)تعهد عاطفی(Mayer و Allen،۱۹۹۱) است.

۳-۷) روایی ابزارگردآوری داده های تحقیق
منظور از روایی آن است که آیا ابزار اندازه گیری می‌تواند خصیصه و ویژگی که ابزار برای آن طراحی شده است را اندازه گیری کند یا خیر؟ نوع روایی از آن جهت اهمیت دارد که اندازه گیری‌های نامناسب و ناکافی می‌تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد( خاکی، ۱۳۸۲، ص۲۴۴ ). در این تحقیق برای سنجش روایی صوری و از روش دلفی استفاده شده است.
برای اطمینان از اینکه پرسشنامه این تحقیق از روایی بالایی برخوردار است، پرسشنامه‌های اولیه در اختیار جمعی از اساتید قرار گرفته و پس از توزیع محدود در نمونه مورد مطالعه و رفع نواقص و انجام اصلاحات لازم و تایید استاد راهنما، پرسش نامه نهایی آماده شد.
۳-۸) پایایی ابزارگردآوری داده های تحقیق
مشهورترین ضریب پایایی از طریق یک بار اجرای آزمون توسط کرونباخ^[۱۳۵] ارائه شده است که به ضریب آلفای کرونباخ معروف است. این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه‌گیری از جمله پرسشنامه به کار می‌رود. در این ابزار پاسخ هر سئوال می‌تواند مقادیر عددی مختلف را اختیار کند. در این تحقیق برای تعیین پایایی پرسشنامه با تاکید بر همسانی درونی سوالات، ازروش آلفای کرونباخ استفاده شده که به وسیله نرم افزار SPSS برای مجموعه سوالات مرتبط با هر متغیر محاسبه شده است. در هنگام محاسبه ضریب پایایی با استفاده ازروش آلفای کرونباخ، نخست نمونه اولیه مشتمل بر۳۰ پرسشنامه پیش آزمون گردید و در نهایت با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار ضریب آلفا به دست آمد.
از همین رو با بهره گرفتن از نرم افزار spss به محاسبه این مقدار پرداخته شده است. فرمول استفاده شده به شرح زیر می باشد.
که در آن:
تعدادسوالات آزمون   واریانس سوال i ام  واریانس کل آزمون
پایایی پرسش های مطرح شده برای اندازه گیری هر متغیر، با استفاده ازضریب آلفای کرونباخ به قرار جدول شماره )۳-۱( است.
جدول)۳-۱) آلفای کرونباخ متغیر