تشکیل پایگاه­داده مشتریان

داده ­های خام و جذاب جمع­آوری شده در مرحله قبل، برای آنکه بتوانند در قالب مدل تعیین شده مورد استفاده قرار گیرند، نیاز به آماده ­سازی و پیش پردازش دارند. فعالیت­های آماده ­سازی داده ­ها در این مرحله انجام می­ شود. گام آماده ­سازی داده ­ها، شامل چهار قسمت می­ شود: ساده­سازی داده ­ها، انتخاب خصوصیات، تبدیل داده ­ها و نرمال­سازی داده ­ها.

در پایان این فاز، یک پایگاه داده باکیفیت از داده ­های مورد نیاز تهیه شده و برای تعیین ارزش مشتریان مورد استفاده قرار می­گیرد.

فاز دوم: تعیین ارزش

فاز ۲، اصلی­ترین فاز در چارچوب پیشنهادی می­باشد. در این مرحله، هدف ارائه مدلی است که بیشترین تطبیق را با ویژگی­های صنعت حمل­ونقل داشته و بتواند بهترین کارایی را با توجه به هدف تعریف شده، داشته باشد. از این­رو، در گام­های ارائه شده در این فاز، مدل تعیین ارزش مسافران توسعه و شرح داده شده است.

توسعه مدل تعیین ارزش

همان‌گونه که در فصل ۲ اشاره شد، در سالیان اخیر مدل­های گوناگونی در تعیین ارزش مشتریان ارائه‌شده است. علیرغم وجود این مدل­های متنوع، امروزه بسیاری از شرکت­های هواپیمایی از ۲ مدل “فرکانس” و “فاصله^[۱۴۳]” برای تعیین ارزش مسافران خود استفاده می­ کنند. به‌عنوان‌مثال شرکت هواپیمایی “آسمان” از روش ” فرکانس” برای تعیین ارزش مشتریان استفاده کرده و به آن‌ها خدمات خاص ارائه می­ کند. برخلاف شرکت هواپیمایی آسمان، شرکت هواپیمایی ماهان از روش “فاصله” برای تعیین ارزش مشتریان خود استفاده می­ کند. اگرچه این ۲ مدل پرکاربرد بوده و در شرکت­های مختلف مورد استفاده قرار می­گیرند، اما به نظر می­رسد دقیق نبوده و نمی­تواند ارزش واقعی مسافران را نشان دهد. به‌عنوان‌مثال، در شرکت­هایی که “فاصله” را مبنای تعیین ارزش خود قرار داده­اند، “مشتری ۱” که تنها یکبار سفر بطول ۲۰۰۰ کیلومتر را با بهره گرفتن از این شرکت تجربه کرده بسیار باارزش­تر از “مشتری ۲” بوده که مشتری دائمی شرکت بوده و در طول چندین سفر اخیر خود ۱۵۰۰ کیلومتر را پیموده است.
با توجه به ویژگی­های خاص صنعت حمل­ونقل و مشکلاتی که در مدل­های تعیین ارزش فعلی وجود دارد، در این پژوهش مدل LD_cFR معرفی شده است. متغیرهای این مدل در جدول۳- ۱ معرفی شده ­اند.
جدول۳- ۱ متغیرهای مدل LDFR

سوالی که در اینجا مطرح می­ شود آنست که چرا مدل LD_cFR؟ و متغیرهای آن از کجا آمده­اند؟ پاسخ این سؤالات در بخش ‏۳-۲-۲-۱-۱ تا بخش ‏۳-۲-۲-۱-۳ آورده شده است.

گام اول: اثبات عدم وجود معیار M:

قیمت­ گذاری بلیت در شرکت­های هواپیمایی بصورت پویا صورت می­گیرد. پویایی و عدم ثبات قیمت در فروش بلیت در شرکت­های هواپیمایی یکی از استراتژی­ های موفق این شرکت­ها در جذب مشتری و کسب درآمد بیشتر است. این عدم ثبات و پراکندگی قیمت­ها به دو صورت نمایان می­ شود:
پراکندگی قیمت در پروازهای همسان: منظور از پروازهای همسان، پروازهایست که مبدأ و مقصد یکسان داشته اما در تاریخ­های مختلفی صورت می­گیرند. قیمت بلیت در این شرایط تابعی از “قیمت سوخت"، “میزان تقاضا"، “شرایط فصلی"، “شرایط بازار” و… است[۱۴۴, ۱۴۵].
پراکندگی قیمت در یک پرواز: منظور از ” پراکندگی قیمت در یک پرواز” عدم یکسان بودن قیمت بلیت برای مسافران مختلف در طول یک پرواز مشخص است. این عدم ثبات قیمت در یک پرواز ناشی از عواملی نظیر “تفاوت در ارزش مسافر"، “محدودیت­ درظرفیت"، “زمان خرید بلیت” و… است[۱۴۶-۱۴۸].
همان‌گونه که بیان شد، پویایی قیمت در فروش بلیت، یک استراتژی جذاب و موفق است که امروزه بسیار مورد استفاده قرار می­گیرد. در ادامه تعدادی از استراتژی­ های رایج در قیمت­گـذاری بلیت در شرکت­های هواپیمایی مورد بررسی قرار گرفته است.
استراتژی عرضه و تقاضا: در این استراتژی، قیمت بلیت تابعی از عرضه و تقاضاست. در این استراتژی قیمت پایه بلیت بر اساس عوامل بیرونی تعیین شده و اعلام می­گردد؛ اما این قیمت ثابت نبوده و به‌مرورزمان افزایش می­یابد؛ این افزایش قیمت معمولاً ناشی از افزایش تقاضا و کمبود ظرفیت است[۱۴۶]. این افزایش قیمت بخصوص در ۲۰ تا ۳۰ روز باقیمانده تا پرواز بیشتر خواهد بود[۱۴۹]. لذا می­توان بیان داشت که هر چه مسافران زودتر اقدام به خرید بلیت نمایند، قیمت بلیت کمتر بوده و به قیمت پایه نزدیک­تر است. از سوی دیگر، همانطورکه در فصل قبل بیان گردید، یکی از ویژگی­های خاص صنعت حمل­ونقل فاسدشدنی بودن خدمات است[۳]. درصورتی‌که میزان تقاضا کم باشد و از تمام ظرفیت هواپیما به‌درستی استفاده نشود، ظرفیت هدر رفته و شرکت فرصت کسب سود را از دست می­دهد. در چنین شرایطی چنانچه ظرفیت تکمیل نشده باشد، شرکت قیمت بلیت را کاهش داده تا جذب مشتری نماید. البته این کاهش قیمت همراه با کاهش سطح خدمات ارائه‌شده در طول پرواز نیز می­باشد.
استراتژی رفت و برگشت: این استراتژی مخصوص مسافرانی است که قصد خرید بلیت رفت و برگشت را دارند. این دسته از مسافران دو انتخاب مختلف برای خرید بلیت دارند:
خرید همزمان بلیت رفت و برگشت
خرید بلیت برگشت در طول مدت اقامت: در این حالت مسافر تنها بلیت رفت را خریداری کرده و بلیت برگشت را پیش از برگشت تهیه می­ کند.
استراتژی رفت و برگشت بدین صورت عمل می­ کند که اگر مسافر همزمان بلیت رفت و برگشت را تهیه کند از تخفیف خاصی برخوردار خواهد شد، اما چنانچه پیش از بازگشت و در مدت اقامت در مقصد اقدام به خرید بلیت نماید هزینه پرداختی وی بیشتر می­ شود[۱۴۶].
استراتژی خدمات: یکی دیگر از استراتژی­ های شرکت­های هواپیمایی، ارائه خدمات مختلف غیر یکسان در طول پرواز است. در این شرایط مشتریان بر اساس توان و تمایل خود، خدماتی را انتخاب کرده و هزینه آن‌ها را پرداخت می­ کند. به‌عنوان‌مثال برخی از مشتریان تمایل دارند در قبال پرداخت بیشتر، خدمات بیشتر، باکیفیت­تر و سریع­تری دریافت نمایند. از سوی دیگر برخی از مشتریان تمایل دارند برای کاهش هزینه­ های خود از حداقل امکانات موجود استفاده نمایند. “استراتژی ارائه خدمات” به مشتریان این امکان را می­دهد تا بر اساس تمایل خود خدمات را انتخاب کرده و دریافت نمایند.
استراتژی­ های دیگری نیز در تعیین قیمت بلیت وجود دارند که شرکت­های مختلف با توجه به شرایط خاص خود آن‌ها را وضع کرده ­اند. به‌عنوان‌مثال شرکت هواپیمایی سآموا ایر^[۱۴۴] قیمت بلیت خود را بر اساس وزن مسافر و بارهایش تعیین می­ کند^[۱۴۵]. تعدادی دیگر از شرکت­ها بر اساس ارزش مشتری به وی تخفیف می­ دهند و درواقع در این شرکت­ها، هزینه تابعی از ارزش است و نه ارزش تابعی از هزینه.
همان‌گونه که اشاره شد، قیمت­ گذاری در صنعت حمل­ونقل بصورت پویا صورت می­گیرد؛ در چنین شرایطی، نه‌تنها قیمت شرکت­های مختلف متفاوت می­باشد بلکه قیمت­های یک شرکت نیز در شرایط مختلف متفاوت می­باشد[۱۵۰]. لذا با توجه به چنین شرایطی، به نظر می­رسد که معیار M نمی­تواند عامل مناسبی در تعیین ارزش مسافران باشد؛ چراکه حتی مسافران حـاضر در یک پرواز خاص هم، بعضاً هـزینه­های متفاوتی می­پردازند. در شکل۳- ۲ تأثیر حذف M از مدل RFM بررسی شده است.

-امینیان (۱۳۸۷)درپژوهشی تحت عنوان تاثیر آموزش خود کار آمدی بربلوغ حرفه ای دانشجویان نشان داد که این شیوه آموزش درافزایش بلوغ حرفه ای دانشجویان موثر است.
- عباسی (۱۳۸۸) در پژوهشی تحت عنوان رابطه بین رضایت مندی روانی با خود کار آمدی و عملکرد تحصیلی دانشجویان به این نتیجه رسید که هدفمندی در زندگی و رشد شخصی بیشترین قدرت پیش بینی کنندگی خود کارآمدی و عملکرد تحصیلی را دارند علاوه بر این ارتباط مثبت با دیگران ، پذیرش خود و خود پیروی قدرت پیش بینی کنندگی بالایی برای خود کارآمدی دارد . همچنین رابطه معنا داری بین خودکار آمدی و عملکرد تحصیلی وجود دارد .

- مصطفایی ، علی (۱۳۸۷) . در پژوهشی تحت عنوان بررسی اثر بخشی آموز مولفه های راهبردی یادگیری خود تنظیمی مبتنی بر مدل پنتریچ برخود کارآمدی و پیشرفت تحصیلی و منبع کنترل به نتایج زیر دست یافت .
۱) آموزش مولفه های راهبردی یادگیری خودتنظیمی ، خودکارآمدی را افزایش می دهد .
۲)گروههایی که به آنها راهبرد های انگیزش و مدیریت منابع آموزش داده شده از نظر پیشرفت تحصیلی در سطح بالاتری هستند .
۳)گروههایی که به آنها راهبردهای انگیزشی و مدیریت منابع آموزش داده شده منبع کنترل شان از بیرونی به درونی تغییر پیدا کرد .
-نجمی ، پروین (۱۳۸۷) به بررسی رابطه خودکار آمدی تحصیلی با انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دبیرستانی رشته های ریاضی فیزیک و علوم انسانی پرداخت . این محقق دریافت که رابطه مثبت و معنی داری میان خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی وجود دارد و همچنین بین انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی رابه معنی دار وجود داشت .
- نصیری فرد، نفیسه (۱۳۸۷) در پژوهشی با عنوان اثر بخشی آموزش دلگرمی بر بهبود خود کار آمدی و عزت نفس دختران نوجوانان به این نتیجه رسید که آموزش دلگرمی می تواند موجب افزایش خود کارآمدی و عزت نفس دختران نوجوان شود .
- عباسی (۱۳۸۸) در پژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه بین رضایت مندی روانی با خود کار آمدی و عملکرد تحصیلی دانشجویان به این نتیجه رسید که هدفمندی در زندگی و رشد شخصی بیشترین قدرت پیش بینی کنندگی خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی را دارند علاوه بر این ارتباط مثبت با دیگران ، پذیرش خود و خود پیروی قدرت پیش بینی کنندگی بالایی برای خود کارآمدی دارد. همچنین رابطه معناداری بین خود کارآمدی و عملکرد تحصیلی وجود دارد .
- خلیفه (۱۳۸۸) در پژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه بین سبک های شناختی با خود کارآمدی رایانه ای در دانشجویان به این نتیجه رسید که ۱)بین خودکارآمدی رایانه ای افراد با سبک های شناختی مختلف تفاوت معناداری وجود دارد ۲) بین جنسیت و خود کارآمدی رایانه ای رابطه مثبت و معناداری وجود دارد . ۳) دانشجویان دارای سبک شناختی همگرا و جذب کننده به ترتیب دارای میزان خودکارآمدی رایانه ای بیشتر نسبت به دانشجویان دارای سبک شناختی واگرا وانطباق یابنده هستند .
- پژوهش محمدی(۱۳۸۸) به عنوان بررسی رابطه بین سبک های شناختی با مهارتهای اجتماعی و خودکارآمدی نشان داد که اولاً سبک شناختی ، مهارتهای اجتماعی و خودکارآمدی را تبیین می کند . یعنی می توان از طریق سبک شناختی، و مهارتهای اجتماعی و خود کارآمدی آنان را پیش بینی کرده با توجه به نتایج تحقیق ، خودکارآمدی افرد را باسبک شناختی متکی به زمینه بیشتر از خودکارآمدی افراد با سبک شناختی مستقل از زمینه است .
۲-۸-۲ تحقیقات انجام شده در خارج کشور
نتایج پژوهش هالدی و هانرلیک(۱۹۶۰) نشان داده است که والدین مبتلا به نشانگان داون در مقایسه با والدینی که فرزندانشان مشکلی ندارند تحت فشار بیشتری هستند و هنگامی که این کودکان به سنین نوجوانی می رسند والدین احساس ناتوانی بیشتری در قبال آنان می کنند.
نتایج پژوهش اولشانسکی(۱۹۶۲) نشان داده است که اغلب والدینی که کودک کم توان ذهنی دارند از یک عکس العمل روانی به نام اندوه مزمن رنج می برند به خصوص اگر کودک دارای کم توان ذهنی عمیق باشد.
در تحقیقی که نیتز(۱۹۷۱ ) در مورد سلامت روانی معلمان انجام داده مشاهده شد که از هر سه نفر معلم دو نفر را می توان از نظر روانی با ثبات تلقی نمود. یعنی این که از هر سه نفر یک نفر به هر صورت دچار نوعی مسئله روانی می باشد .
آلن برگ( ۱۹۷۳ ) در پژوهشی که انجام داد به این نتیجه رسید که در مدارسی که معلمان از روحیه و سلامت روان بالایی برخوردارند در پیشرفت دانش آموزان افزایش مشاهده می شود و برعکس روحیه پایین و عدم سلامت روان و رضایت شغلی می تواند به کاهش بهره وری و از پا درآوردن معلم منجر شود که این موضوع با کاهش علاقه، کاهش کیفیت تدریس، کاهش فعالیت و تلاش برای ترک شغل مرتبط است( عبدلی ۱۳۸۱ ).
وادینگتون، بوش^[۶۱](۱۹۹۲) در مطالعه تحت عنوان تاثیر معلولیت کودک روی عملکرد وسلامت روانی مادر ۱۲ جفت مادر را مورد بررسی قرار دادند. سن کودکان ونوجوانان۱۰ تا ۱۹ ساله و جوانان ۱۳ تا ۲۶ ساله با شرایط معلولیت شدید بود و مادران آنها دارای سن ۳۶ تا ۶۸ سال بود مصاحبه ای نیمه برنامه ریزی شده با مادران در ارتباط با عملکرد روانشناختی مادر و به وطور مستقیم بر نقش عملکرد مادر تاثیر می گذارند.
اوزر^[۶۲] (۱۹۹۲،به نقل از بندورا، ۱۹۹۵)درمطالعه ای درمورد تنیدگی تجربه شده توسط زنان بعد از تولد اولین فرزندشان دریافت که زنانی که دارای کارآمدی شخصی بلاتر بودند درمقایسه با زنانی که کار آمدی شخصی پایین داشتند، با تنیدگی این دوره از زندگی بهتر ومناسب تر کنار آمدند ودر ایجاد تعادل بین کارها خانه ومحیط کار موفق تر بودند .
باورها ی خود کار امدی برفرایند های خود نظم جویی مانند تعیین اهداف ،خود هدایت گری ،خود سنجی و استفاده از راهبردهای یادگیری تاثیر می گذارد .دانش آموزان باخودکارآمدی بالا از راهبردهای خود تنظیمی اثر بخش استفاده می کنند ، عملکرد حافظه آنها مناسب تر وپشتکار شان بیشتر است ،از راهبردهای یادگیری اثر بخش تر سود می جویند وسطح اانگیزش ،تلاش ومقاومتشان برای حل مسائل بالاتر است (بندورا، ۱۹۹۳،زیمر من، ۱۹۹۵).
از مواردی که میتواند درکاهش خود کارآمدی نقش داشته باشد ،شکست های کوتاه مدت دربزرگسالی است .دریک بررسی ،۶۰دانشجو (۳۰زن و۳۰مرد )برای انجام یک تکلیف شناختی انتخاب شدند.درارزیابی معلوم شدکه آنان یا خیلی خوب یا خیلی بد عمل کردند . مقیاسهای خود سنجی درباره انتظارات خودکار آمدی آنان برای تکالیف آینده نشان داد که اشخاصی که در تکلیف شناختی خود عمل کرده اند ، برای عملکرد آینده، انتظار خود کارآمدی بالایی داشتند آنان که فکر می کردند بد عمل کرده اند برای آینده شان انتظارات خودکارآمدی کمی داشتند ( شوارز،۱۹۹۲).
-پینتریچ و همکاران ( ۱۹۹۴،به نقل از شانک و پاجاریس، ۲۰۰۲) در پژوهش های خود گزارش کردند که بین دو جنس دختر و پسر در متغیر های خود کار آمدی و اضطراب امتحان تفاوت معناداری وجود دارد. پسران به طور معنا داری نسبت به دختران خودکارآمد ترند و اضطراب کمتری را تجربه می کنند .
یو^[۶۳] (۱۹۹۶،به نقل از موریس۲۰۰۲) دریافت که بین خودکارآمدی و اضطراب امتحان رابطه منفی وجود دارد.
بندورا و همکاران(۱۹۹۹)پژوهش طولی (در خلال دوسال) و با شرکت تعداد ۲۸۲کودک با میانگین سنی ۵/۱۱ از سهر روم ایتالیا انجام دادند، یافته های این پژوهش طولی نقش موثر باورهای کارآمدی شخصی را درافسردگی کودکان تصدیق و برجسته کرد و نشان داد که خودکارآمدی به طور مستقیم و غیر مستقیم با تأثیر بر پیشرفت تحصیلی رفتارهای اجتماعی و مشکلات رفتاری ، عامل اساسی در افسردگی کودکان می باشد .
وینیرید^[۶۴] (۱۹۹۶) در پژوهش ها ی خود هیچ تفاوت معناداری در میزان خودکارآمدی دختران و پسران گزارش نکرد(به نقل از محمدی ،۱۳۸۶)
مایر و کیم (۱۹۹۷) رابطه بین خود کارآمدی نوجوانان آلمانی ، ادراک از محیط اجتماعی خانواده ، مدرسه ، سلامت روانی و نمره های تحصیلی را مورد بررسی قرار دادند . نمونه شامل ۱۷۰نفر از دانش آموزان کلاس نهم در دو دبیرستان از کانستانز آلمان بود. نتایج نشان داد که باورهای خود کارآمدی به طور مثبت با وضعیت اقتصادی اجتماعی ،تحصیلات مادر، حمایت اجتماعی از والدین،معلمان و دوستان، رضایت از زندگی و نمره های تحصیلی همبستگی دارد. باورهای خودکارآمدی به طور منفی با استرس همبستگی دارد .
بخصوص باورها در مورد قابلیت ارتباط موفقیت آمیز در ارتباط بین فردی و رویارویی با سایر موقعیت ها پیش بینی کننده های مهمی برای رضایت از زندگی هستند .
نتایج نشان دادند که سطح استرس بالا وقتی که ادراک از جامعه آلمانی منفی است اتفاق می افتد و هنگامیکه باور قوی در مورد توانایی موفقیت آمیز در فعالیت های اجتماعی وجود دارد سطح استرس پایین است. همچنین خودکارآمدی بالا در رابطه با یادگیری خود نظم داده شده برای موفقیت تحصیلی مهم است .
خانواده یک عامل مهم برای سلامت روانی نوجوانان دررشد خود کار آمدی نوجوان است وبیشتر یک تاکید غیرقابل انتظار درهماهنگ کردن ارتباطاتی دارد که دررضایت از زندگی موثر هستند درپرتو این نتایج بیان شد که انواع جهت گیری های ارتباطی درآلمان مورد بررسی قرار بگیرد.
تاثیر باز خورد به عملکرد وقضاوت های مربوط به خودکارآمدی نقش مهمی دررشد علائق درونی فرد ایفا می کند .به عنوان مثال روانشناسان می توانند با کمک به دانش آموزان درتقسیم وظایف خود به اهداف جزئی ،نظارت برعملکرد ودادن بازخورد به آنها به نحوی که موجب افزایش احساس خود کارآمدی درآنها شود علائق انها رابه یادگیری افزایش وسطح عملکرد آنها را ارتقا دهند (بندورا،۱۹۹۷).
به نظر می رسد که خود کارآمدی درسنین مختلف ودرجنس زن ومرد متفاوت است پژوهش برروی کودکان وبزرگسالان نشان می دهند که مردان به طور متوسط از نظر خود کارآمدی بالاتر از زنان هستند این تفاوت های جنسیت در سن ۲۰ سالگی به اوج خود می رسد و سالهای بعدی کاهش می یابد شایان ذکر است که در هردو جنس خود کار امدی در طی دوران کودکی و بزرگسالی افزایش می یابد و بعد از ۶۰ سالگی کاهش می یابد (بندروا، ۱۹۹۷۱به نقل از مادوکس، ۲۰۰۰)
رابطه بین خود کار آمدی و عملکرد مرتبط با کارهای مورد بررسی قرار گرفت .ا فرادی دارای خود کار آمدی بالا ، تلاش و پشتکار بیشتری در کارهای دارند و در مقایسه با افرادی دارای باورهای خود کار آمدی پایین عملکرد بهتری از خودشان نشان می دهند (استاجکویک ولوتانس ۱۹۹۸)
میلتادو^[۶۵] (۱۹۹۹) در بررسی ساختار انگیزش از جمله خود کار آمدی ،جهت گیری هدف مند و خود تنظیمی هیچ تفاوت معنا دار بین دختران و پسران در متغیر خود کار آمدی مشاهده نکرد (به نقل از صمدی، ۱۳۶۸)
پژوهش با کودکان و بزرگسالان نشان می دهد که مردان به طور متوسط از نظر کار امدی شخصی بالاتر از زنان هستند (گکاس، ۱۹۹۸ به نقل از شولتز و شولتز، ۱۳۷۸).
پاجاریس وگراهام^[۶۶] (۱۹۹۹) در پژوهشی دریافتند که در زمان حل ومسائل ریاضی ،دانش اموزان دارای خود کارآمدی بالا ،علاقه و توجه بیشتری را صرف پرداختن به مساله می کنند ،بیشتر تلاش می کنند و در برخورد با دشواری ها پشتکار بیشتری به خرج می دهند . همچنین این محققان در یافتند که دانش آموزان دارای خود کارآمدی بالا نسبت به موقیعت نهایی خود در در حل مسائل خوش بین تر هستند (به نقل لویس ۲۰۰۶)
بررسی های نشان میدهد که زنان بزرگسالی که خود کارآمدی بالای دارند ، فرزندان خود را تشویق می کنند تاخود کار امدی بالایی را به دست آورند ، علاوه بر این زنانی که معتقدند والدین خوبی هستند کمتر از زنانی که کار آمدی پایین دارند دچار ناامیدی و فشار هیجانی می شوند . (الیف ،ابوند ،تتی ،گلفلت ،۲۰۰۰) به نقل از صمدی ،۱۳۸۶.
چی هونگ ونگ (۲۰۰۳) پژوهشی زمینه یابی با عنوان جهت گیری هدف ، خود کار آمدی ، سبک نگرش ، علاقه و تاثیرات آن بر پیشرفت تحصیلی ریاضی – زمینه اصلاح تایوان انجام داده است . در این تحقیق تفاوتهایی در انگیزه وعلاقه در کلاس های با روش سنتی و سازنده گرایی مقایسه شده است . همچنین در این تحقیق بر اینکه متغیرها وعلاقه می تواند پیشرفت تحصیلی ریاضی را در موقعیت کلاسی پیش بینی کند یا خیر ، متمرکز بود . نمونه وی ۴۲۰دانش آموز سال آزمایش از ابتدای ورود به مدرسه در کلاس اول ابتدایی بود که گروه کنترل از وقتی که به مدرسه واردشده بودند، در کلاس های سنتی و گروه سازنده گرا قرار گرفته بود ند ،در متغیر اسناد درونی معلوم شد، دانش آموزانی که آموزش سنتی دریافت کرده بودنداسناد درونی بیشتری در باره یادگیری ریاضی ، از گروهی که در کلاس های سازنده گرایی کرده بودند داشتند درمتغیر هدف گذاری دو گروه تفاوت معنی داری نداشتند و در خود کار آمدی نیز تفاوت معنی دار مشاهده نشده
نتایج پس از اتمام سال تحصیلی نشان داده، دانش آموزانی که در کلاس سازنده گرا شرکت داشته اند ، در تکالیف حل مساله ، تفاوت معنی داری با گروه کنترل نداشته اند.
کیم (۲۰۰۳)در تحقیقی که روی دانش آموزان دبیرستانی انجام داد به این نتیجه رسید که خودکارآمدی عمومی به طور معنا داری با بعضی از مؤلفه های سلامت روان – افسردگی رابطه دارد .
گریفین (۲۰۰۶) در پژوهشی خود به بررسی تأثیرات ویژگیهایی شخصیتی پایدار بر روی خود کار امدی کامپیوتر پرداخت . نتایج تحقیق او نشان داد که پنج ویژگی شخصیتی مهم ، باز بودن نسبت به تجربه تاثیر بیشتری بر روی خودکارآمدی کامپیوتر در افراد دارد .این تحقیق نشان داد ، افرادی که نسبت به تجارب جدید پذیرا هستند ، علاوه بر داشتن خودکارآمدی کامپیوتر بالاتر ، گرایش بیشتر برای استفاده از جوانب در دسترسی تکنولوژی دارند
لویس (۲۰۰۶) با بررسی پیشرفت تحصیلی در میان دانشجویان دریافت که دانشجویان دارای سطوح بالاتر خود کار امدی تحصیلی ،از پیشرفت تحصیلی بالاتری بر خوردار هستند . این محقق با نتایجی همسو با یافته های کولنیز (۱۹۸۴)، پاجاریس و گراهام (۱۹۹۹) ، پاجارریس و میلر ( ۱۹۹۴) در یافتکه صر فنظر از وضعیت توانایی شناختی دانشجویان ، آنهایی که از خودکارآمدی تحصیلی بالاتری برخوردار بودند ، موفقیت بیشتری درحل مسائل مفهومی داشتند .
لیونز – شنک (۲۰۰۶)پژوهشی را با عنوان خودکار آمدی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی : شباهت ها و تفاوتها به عنوان تابعی از پیش زمینه تحصیلی خانواده و سن انجام داده . داده های بدست آمده از ۱۶۶ دانشجو با بهره گرفتن از تحلیل واریانس دو راهه به منظور روشن ساختن رابطه میان سن دانشجویان ، سطح نسل ،خودکارآمدی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی انجام شد . یافته های حاصل از تحلیل نشان داد که خود کارآمدی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان غیر سنتی (سن بالاتر از ۲۴سال ) بیشتر از دانشجویان (سن ۲۴-۱۸) بود.همچنین این پژوهش رابطه مثبتی را میان میزان تحصیلات خانواده و خود کارآمدی و پیشرفت تحصیلی نشان داد .
گولیتلی (۲۰۰۷) مولفه های خودکارآمدی تحصیلی را در دانش اموزان دبیرستانی مورد بررسی قرار دارد .او برای آزمون مولفه های نظریه خود کار امدی بندورا(۱۹۹۷) را به عنوان مبنای کار خود قرار داد. او دریافت که موفقیت های گذشته ،الگوی سازی،تشویق کلامی و برانگیختگی هیجانی نقش قابل توخهی در شکل گیری باورهای خود کار امدی تحصیلی در دانش آموزان دارند و پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی و پی گیری تحصیلات و ادامه تحصیلات پس از دبیرستان و خود کار امدی پائین هم پایین بودن سطح پیشرفت تحصیلی و ترک تحصیلی زودرس را پیش بین می کند .
باسی ، استکا، دل فیرو و کاپارا^[۶۷] (۲۰۰۷)در پژوهش به بررسی باورهای خودکارآمدی تحصیلی و کیفیت تجربه بادگیری پرداختند . برای این منظور آنها دو گروه از نوجوانان ۱۵تا۱۹ساله را در ۲گروه جایگزین کردند . گروه اول متشکل از نوجوانان دارای خودکارآمدی تحصیلی بالا و گروه دوم متشکل از نوجوانان دارای خودکارآمدی تحصیلی پائین بود. این محققان پس از بررسی و تحلیل داده های بدست آمده از طریق خودسنجی دریافتند که دانش آموزان دارای خودکارآمدی تحصیلی بالا از سطح آرزوهای تحصیلی بالاتری برخوردار بودند و زمان بیشتری را صرف تکالیف می کردند. همچنین آنها در مقایسه با گروه دوم بیشتر فعالیت های یادگیری را با تجربه بهینه پیوند می دادند .
فصل سوم:
روش شناسی پژوهش
۳-۱ مقدمه
در این فصل ابتدا طرح پژوهشی، جامعه آماری و روش انتخاب نمونه و سپس روش اجرای پژوهش، ابزار پژوهش و روش های آماری تحلیل داده ها مورد بررسی قرار میگیرد.
۳-۲ روش پژوهش
با توجه به اهداف پژوهش، طرح کاربردی و از نوع همبستگی میباشد.
۳-۳ جامعه آماری

در زمان ایجاد و مدیریت معماری‌ها، لازم است که بعضی مسائل مانند سرویس‌های کسب‌و‌کار، بازیگران نقش‌ها، برنامه‌های کاربردی، موجودیت‌های داده‌ای و فناوری، در نظر گرفته شوند. متامدلِ محتوا این مسائل را برجسته می کند، ارتباطات آن‌ها را نشان می‌دهد و مصنوعاتی را تعیین می‌کند که می‌توان به شیوه‌ای سازگار و ساخت یافته از آن‌ها برای نشان دادن این مسائل استفاده کرد.

شکل ۳-۹: نمای کلی متامدلِ محتوا
۳-۱۰-۲-۱- هسته و ضمائم
مدل به شکلی ساختاردهی شده است تا هسته‌ و ضمائم محتوا مد نظر قرار گیرد، در جایی که هسته‌ی متامدل، مجموعه‌ای حداقلی از محتوای معماری را ارائه می‌دهد که از قابلیت‌ردیابی^[۵۲] در میان مصنوعات را پشتیبانی می‌کند، ضمائم در پشتیبانی از مدل‌سازی خاص‌تر یا عمیق‌تر که ممکن است مورد نیاز باشد، افزوده می‌شوند.
ضمائم به طور منطقی در قالب کاتالوگ‌ها، ماتریس‌ها و نمودارها دسته‌بندی می‌شوند و تمرکز بر حوزه‌هایی از علاقه‌مندی خاص را امکان پذیر می‌کنند. همه ماژول‌های ضمائم، انتخابی بوده و برای پاسخگویی به نیاز‌های سازمان، باید در مرحله مقدماتی از تکرار ADM انتخاب می‌شوند. ضمائم توصیف شده در توگف برای راهنمایی بوده و بنابراین می‌توانند در صورت لزوم اضافه یا متناسب شوند.
۳-۱۰-۲-۲- کاتالوگ‌ها، ماتریس‌ها و نمودارها
در حالی متامدلِ محتوا در پشتیبانی از ساختاربخشی به اطلاعات مرتبط با معماری استفاده می‌شود که بسیاری از ذینفعان، نیاز یا علاقه‌ای به آگاهی از جزئیات موجود در چارچوب محتوای معماری ندارند. بنابراین استفاده از کاتالوگ‌ها، ماتریس‌ها و نمودار‌ها به این دلیل معرفی می‌شود که باعث تسهیل در ارائه‌ اطلاعاتی از معماری می‌شوند که می‌توانند به طور آسان‌تری برای اهداف ارجاع و راهبری، مورد استفاده واقع شوند. کاتالوگ‌ها لیست‌هایی از بخش‌‌های سازنده‌ از نوعی خاص یا انواعی مرتبط هستند، ماتریس‌ها شبکه‌هایی هستند که ارتباط بین دو یا چند موجودیت را نشان می‌دهند و نمودار‌ها تفاسیری گرافیکی از محتوای معماری هستند.
به طور خلاصه، نتایج یک معماری توسعه یافته با AMD، شامل موارد زیر است:

1. 1. تعدادی از ABB‌های تعریف شده و جای گرفته در کاتالوگ‌های معماری

1. 1. ارتباطات مشخص شده‌ی بین این بخش‌‌های سازنده‌ در ماتریس‌های معماری

1. 1. نمایش این ارتباطات به شکل نمودار‌های ارتباطاتی که به روشی دقیق و مختصر نشان می‌دهند که معماری چیست.

۳-۱۰-۳- مصنوعات معماری
نسخه‌ی ۹ از توگف، مجموعه‌ای از محصولات کاری تجزیه ناپذیر را که هنگام توسعه‌ی معماری با دنبال کردن ADM ایجاد شده‌اند، معرفی می‌کند. این محصولات کار به عنوان مصنوعات نامگذاری شده و مدلی منحصربفرد از یک سیستم، راه‌حل یا وضعیت سازمانی ارائه می‌دهند که به صورت بالقوه می‌توانند در زمینه‌های متنوعی مورد استفاده مجدد قرار بگیرند. یک مصنوع از یک قلم قابل تحویل که خروجی قراردادی پروژه است، متمایز می‌شود. در اغلب موارد، قلم قابل تحویل، حاوی مصنوعاتی است و هر مصنوع ممکن است در چندین اقلام قابل تحویل وجود داشته باشد. مفاهیم و اصطلاحات مورد استفاده در این بخش سازگار با ۴۲۰۱۰:۲۰۰۷ ISO/IEC هستند که در جدول ۳-۴ توضیح داده شده است و در شکل ۳-۱۰ نمایش داده شده است.
جدول ۳-۴: مفاهیم مرتبط با نمایش معماری

. القرآن الکریم:التوبه/۲۹٫ مرحوم مجلسی اول گوید:[کلینى در قوى روایت کرده است از شخصى از قبیله ثقیف که گفت حضرت امیر المؤمنین۷مرا عامل کرد بر بانقیا که صحراى نجف است یا قریه متصل به صحرا و دهى چند از دهات کوفه؛ پس وقتى که مردمان حاضر بودند به من فرمودند که خوب ملاحظه نما و خراج که اجرت الارض زمین مفتوح العنوه است سعى کن که بگیرى و ممکن است که عمل از جهت گرفتن اجرت الارض و جزیه مجوس و زکات غلات و غیر آن باشد و چون عمده خراج بود آن را مبالغه فرموده باشند یا بر سبیل تغلیب اطلاق خراج بر همه کرده باشند و فرمودند که یک درهم را وا نگذارى. . . ثقفى گفت که به خدمت حضرت علی۷ رفتم و فرمودند که آنچه شنیدى از من محض تهدیدى بود که خبر به ایشان برسد و ایشان در تحصیل آن بکوشند زنهار که مسلمانى یا یهودى یا نصرانى را بزنى به واسطه یک درهم چنانکه داب سابقین و سایر عمال جور است که چنین مى‏کنند یا از برای تنگ گرفتن بر ایشان الاغ وگاو خود را به واسطه یک درهم که خواهند به تو دهند ایشان بفروشند یا تو بفروشى زیرا که مأموریم ما از جانب حق سبحانه و تعالى که با ایشان به سهولت سر کنیم و هر چه زیادتى داشته باشند بگیریم یعنى مال و خراج اگر داشته باشند زاید بر مصالح الاملاک بگیریم، نه آن که مصالح الاملاک ایشان را بگیریم و زراعت معطل شود.]اصفهانى‏، محمد تقى بن مقصود على ‏(مجلسى اول)؛‏ لوامع صاحبقرآنی المشتهر بشرح الفقیه،۵/۴۹۰-۴۹۱٫ ↑

. اکثریت غالب، یعنی مسلمانان که بخشی از پیکره ی امت هستند و دولت را تشکیل می دهند. و اقلیت دینی: یهودی، مسیحی، زرتشتی و. . . است که در اصل به سرزمینی که تعلق دارند که دولت بر روی آن تشکیل می شود. شمس الدین، محمد مهدی؛ نظام حکومت و مدیریت در اسلام،۵۱۵٫ ↑
. النجفی،محمد حسن؛جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام،۲۱/۳۱۳٫ ↑
. «و هر گاه(با ظهور نشانه‏هایى،)از خیانت گروهى بیم داشته باشى(که عهد خود را شکسته، حمله غافلگیرانه کنند)، بطور عادلانه به آن ها اعلام کن که پیمانشان لغو شده است زیرا خداوند، خائنان را دوست نمى‏دارد! »القرآن الکریم: الأنفال/۵۸٫ ↑
. النجفی،محمد حسن؛جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام،۲۱/۲۹۴٫ ↑
. همان ، ۲۱/۳۱۳٫ ↑
. خمینى، روح اللَّه موسوى؛تحریر الوسیله، چاپ اول‏،قم:: مؤسسه دار العلم‏،بی تا. ۲/۵۰۱٫ ↑
. النجفی،محمد حسن؛جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ۲۱/۲۷۶ ↑
. تمیمى مغربى، ابو حنیفه، نعمان بن محمد بن منصور؛دعائم الإسلام‏،۱/۳۸۰-۳۸۱٫ ↑
. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، المبسوط فی فقه الإمامیه،۲/۴۰٫ ↑
. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، المبسوط فی فقه الإمامیه، ۲/۴۰٫ ↑
. حرّ عاملى، محمد بن حسن بن على‏، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، ۱۵م۱۲٫ ↑
. همان ، ۱۵/۹٫ ↑
. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، المبسوط فی فقه الإمامیه، ۲/۴۲٫ ↑
. حرّ عاملى، محمد بن حسن بن على‏، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، ۱۵/۱۱٫ ↑
. کلینی،محمد بن یعقوب؛ الکافی،۵/۱۰-۱۱؛ حدیث۲٫ عمیدزنجانی، عباسعلی، حقوق اقلیتها،۱۲۳-۱۲۴٫ ↑
. شریف مرتضی،علی بن حسین موسوی؛المسائل الناصریات،۲۸۰/حدیث۱۲۱ به نقل از انصاری الکوفی، أبو یوسف یعقوب بن إبراهیم(قاضی القضاه)؛ الخراج، ۱۳۹؛ بلاذری،احمدبن یحیی بنب جابر(معروف به بلاذری)؛ فتوح البلدان، ۱۴۳٫ ↑
. بلاذری،احمدبن یحیی بنب جابر(معروف به بلاذری)؛ فتوح البلدان، ۱۶۶ و ۱۶۸٫ ↑
. حلّى، محمد بن حسن بن یوسف اسدى‏،إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ۱/۳۵۳٫ ↑
. کلینی،محمد بن یعقوب؛ الکافی،۳/۴۹۷، حدیث ۲؛ طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، المبسوط فی فقه الإمامیه،۲/۳۵٫ ↑
. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، الخلاف،۵/۵۴۷-۵۴۸٫ ↑
. حلى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى؛تذکره الفقهاء(ط- القدیمه) ، ۴۴۲٫ ↑
. الاسلام یجب ماقبله. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، الخلاف،۵/۵۴۸؛ موسوی بجنوردی، محمد؛ قواعد فقهیه، ۱۱۷٫ ↑
. حلّى، محمد بن حسن بن یوسف اسدى‏،إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ۱/۳۸۶٫ ↑
. همان:۳۸۷٫ ↑
. عمیدزنجانی، عباسعلی، حقوق اقلیتها،۱۲۶٫ ↑
. القرآن الکریم: المائده/۱٫ ↑
. همان: التوبه/۴٫ ↑
. القرآن الکریم: التوبه/۷٫ آمده است که کسی پیمان روز حدیبیه را نقض نکرد مگر قریش و قبیله ی بنو الدئل.ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف البیان عن تفسیر القرآن،۵/۱۴٫ ↑
. خزائلی، محمد؛احکام قرآن،۵۹۶٫ ↑
. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏؛ المبسوط فی فقه الإمامیه،۲/۴۳٫ ↑
. همو‏؛ الخلاف‏، ۵/۵۵۳، مسأله۲۲٫ ↑
. حلّى، محقق نجم الدین جعفر بن حسن ‏،شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام‏، ۱/۲۹۸ – ۳۱۰٫ ↑
. ابن عربی از اصحاب شافعی نقل می کند که ایشان گفتند: دلیل بر این که جزیه واجب شد آن است که اولاً از خون ایشان درگذرند ودر خانه ها سکنی گزینند و جزیه به عقد دو طرفه و رضایت هر دو طرف واجب است،درحالی که مجازات بر همراهی و رضایت برپا نمی گردد. ثانیاً این که میزان جزیه مختلف است به جهت امکان پرداخت مشمولین آن و این مسئله با مجازات و رنگی از عذاب مناسبتی ندارد. ثالثاً میزان جزیه از نظر کمیت نسبت به حقوقی که بر مسلمانان واجب است بسیار ناچیز است مانند زکات، علاوه بر این که اهل جزیه مکلّف به امر دفاع و ورود به سپاه نبوده بلکه این امر بر مسلمانان واجب است و این امور با مجازات بودن جزیه منافات دارد. سیوطی،جلال الدین؛الدرالمنثورفی تفسیر بالمأثور،۶/۲۰۵ ؛ ۳/۲۲۸٫ ↑
. حرّ عاملى، محمد بن حسن بن على‏، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، ۱۵/۱۲۴،‏حدیث ۲۰۱۲۸٫ ↑
. کلینى، ابو جعفر محمد بن یعقوب‏، الکافی‏، ۷/۲۱۵،حدیث ۸، حرّ عاملى، محمد بن حسن بن على‏، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، ج ۲۸، ص ۲۲۷، حدیث ۳۴۶۲۰٫ ↑
. متقی الهندی، علاءالدین علی بن حسام؛ کنزالعمّال فی سنن الاقوال و الافعال، ۱۵/۱۲۱،حدیث ۴۰۳۶۴٫ ↑
. نورى، میرزا حسین‏، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل۱۴۰۸ هـ ق‏. ۱۱/۱۰۰، حدیث ۱۲۵۲۵٫ ↑
. همان ‏، ۱۱/۱۰۱، حدیث ۱۲۵۲۷٫ ↑
. شیخ طوسى در «مبسوط‏»آورده است که اهل ذمّه تنها مى‏توانند در سرزمین‏هاى مفتوح بالصلح اقدام به تاسیس معابد جدید نمایند، ولى در سرزمین‏هاى مفتوحه العنوه حق احداث معابد جدید را ندارند و تنها مى‏توانند از معابد سابق خود نگه‏دارى کنند. طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‏، المبسوط فی فقه الإمامیه،۴۵ - ۴۶٫ ↑
. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۷/۶۵٫ ↑
. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الأئمه الأطهار:،۴۱/۵۳، حدیث ۵٫ ↑
.جلالی، محمد رضا؛ جهادالإمام السجاد۷، ۲۸۵؛الأمین، محسن؛ اعیان الشیعه، ۱/۶۳۸٫ ↑
. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۷/۸٫ ↑
. فیض الاسلام،ترجمه و شرح نهج البلاغه، ۱۰۱۴، نامه ۵۳،قسمت۴۷٫ -۴۸٫ ↑
. خراج، همان: مالیات بر اراضى است که از اهل ذمّه گرفته مى شود. ↑
- کلینى، ابو جعفر محمد بن یعقوب‏، الکافی‏، ۳/۵۴۰، حدیث ۸٫ ↑

به لحاظ تعداد اعضای خانواده، ۱/۵۷% افراد دارای خانواده ۳ عضوی بوده اند، ۵/۲۳% بالای سه نفر اعضای خانواده داشته اند، ۳/۱۲% یک نفر و ۱/۷% دو نفری بوده اند.
نمودار ۷-۴: نمودار میله‌ای (برحسب درصد) تعداد دفعات سفر به ایران
به لحاظ تعداد دفعات سفر به ایران، ۱/۶۵% افراد، برای اولین بار به ایران سفر کرده اند، ۴/۲۳% برای دومین بار، ۱/۹% برای سومین بار و ۴/۲% بیش از سه بار به ایران سفر داشته اند.

نمودار ۸-۴: نمودار میله‌ای (برحسب درصد) شغل پاسخ دهندگان
به لحاظ شغل، ۲/۵۹% افراد در بخش خصوصی مشغول به کار بوده اند، ۴/۳۰% در بخش دولتی و ۴/۱۰% خود اشتغال بوده اند.
نمودار ۹-۴: نمودار میله‌ای (برحسب درصد) قصد سفر مجدد به ایران
۶/۵۶% افراد به گزینه قصد سفر مجدد به ایران رای مثبت و ۴/۴۳% رای منفی داده اند.
۳-۴ تحلیل استنباطی یافته‌ها
در این تحقیق به دلیل چند سطحی بودن مدل، تعدد متغیرهای مستقل، وجود هم خطی چندگانه بین متغیرها و ناتوانی نرم افزارهای چون لیزرل، آموس، EQS و.. برای تایید مدل از روش حداقل مربعات جزیی^[۱۴۷](PLS) با بهره گرفتن از نرم افزار SMARTPLS استفاده شده است.
روش تخمین PLS ضرایب را به گونه‌ای تعیین می‌کند که مدل حاصله، بیشترین قدرت تفسیر و توضیح را دارا باشد؛ بدین معنا که مدل بتواند با بالاترین دقت و صحت، متغیر وابسته نهایی، را پیش بینی نماید. روش حداقل مربعات جزئی که در بحث الگوسازی رگرسیونی آن ‌را با PLS نیز معرفی می‌کنند، یکی از روش‌های آماری چند متغیره محسوب می‌شود که به وسیله آن می‌توان علیرغم برخی محدودیت‌ها مانند: نامعلوم بودن توزیع متغیر پاسخ، وجود تعداد مشاهدات کم و یا وجود خود همبستگی جدی بین متغیرهای توضیحی؛ یک یا چند متغیر پاسخ را به طور همزمان در قبال چندین متغیر توضیحی الگوسازی نمود.
۱-۳-۴ نتایج تحلیل عاملی تاییدی (اعتبارسنجی مدل‌های اندازه‌گیری)
قبل از وارد شدن به مرحله آزمون فرضیات و مدل مفهومی تحقیق،‌ اطمینان یافتن از صحت مدل­های اندازه ­گیری متغیرهای برون­زا و درون­زا ضروری می­باشد. این کار از طریق تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم صورت گرفته است. تحلیل عاملی تأییدی یکی از قدیمی­ترین روش­های آماری است که برای بررسی ارتباط بین متغیرهای مکنون (متغیرهای اصلی) و متغیرهای مشاهده شده (گویه‌های پرسشنامه ) به کار برده می­ شود و بیانگر مدل اندازه ­گیری است (برن،۱۹۹۴). این تکنیک که به برآورد پارامترها و آزمون فرضیه ­ها با توجه به تعداد عامل­های زیربنایی میان نشانگرها می ­پردازد، مبتنی بر یک شالوده تجربی و نظری قوی است و مشخص می­ کند که کدام متغیرها با کدام عامل(ابعاد آن عامل) و همچنین کدام عامل با کدامیک از عامل­ها همبسته است. معارهای اعتبارسنجی مدل اندازه‌گیری در جدول ۲-۴ به طور خلاصه آورده می‌شود.
جدول ۲-۴: معیارهای اعتبارسنجی مدل‌های اندازه‌گیری