۱-۵-۱- فرض کلی
بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی سالمندان شهرهمدان رابطه وجود دارد.
۱-۵-۲- فرضیات اختصاصی
مشارکت در ورزشهای همگانی توان پیش بینی کیفیت زندگی سالمندان شهر همدان را دارد.
بین مشارکت درورزشهای همگانی و سلامت جسمانی سالمندان شهرهمدان رابطه وجود دارد
بین مشارکت در ورزشهای همگانی و وضعیت روانی سالمندان شهرهمدان رابطه وجود دارد.
بین مشارکت در ورزشهای همگانی و روابط اجتماعی سالمندان شهرهمدان رابطه وجود دارد.
بین مشارکت در ورزشهای همگانی و قلمرو محیطی سالمندان شهرهمدان رابطه وجود دارد.
۱-۶- تعاریف متغیر­ها و واژه ­ها
۱-۶-۱- پرسشنامه­ اطلاعات عمومی(جمعیت­شناختی)
شامل مشخصات فردی(سن، میزان تحصیلات، جنسیت، میزان درآمد، وضعیت تأهل و میزان مشارکت) است که براساس نیازتحقیق به داده ­های مربوط به ویژگی­های فردی پاسخگویان،مورد استفاده قرارمی گیرد.
۱-۶-۲- مشارکت در ورزش
الف)تعریف مفهومی مشارکت: مشارکت به معنی به کار گرفتن منابع شخصی به منظور سهیم شدن در یک اقدام جمعی است(محسنی و جاراللهی، ۱۳۸۲).
آلن بیرو^[۱۲] در تعریف مفهوم مشارکت چنین می نویسد: مشارکت کردن به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود بردن و یا در گروهی شرکت جستن و بنابراین با آن همکاری داشتن است. به همین جهت، از دیدگاه جامعه شناسی، باید بین مشارکت به عنوان حالت یا وضع ( امر شرکت کردن ) و مشارکت به عنوان عمل و تعهد ( عمل مشارکت ) تمیز قائل شد. مشارکت در معنای اول از تعلق به گروهی خاص و داشتن سهمی در هستی آن خبر می دهد و در معنای دوم داشتن شرکتی فعالانه در گروه را می رساند و به فعالیّت اجتماعی انجام شده نظر دارد( بیرو، ۱۳۶۶: ۲۵۷).

ب)تعریف عملیاتی مشارکت: دراین پژوهش منظور از«مشارکت در ورزش های همگانی»، نمره ای است که فرد در پرسشنامه­ مشارکت در ورزش کسب می­ کند.
۱-۶-۳- ورزش همگانی
الف)تعریف مفهومی: بنابر تعریف سایت فدراسیون جهانی ورزش همگانی، ورزش همگانی یا ورزش برای همه، معادل عبارت انگلیسی sport for all است و معمولا به آن دسته از  فعالیت های ورزشی اطلاق می شود که جنبه تفریحی داشته و بدون توجه به نتیجه آن-برد و باخت-انجام می شود. در بعضی ازمنابع واژه مشارکت کلان را معادل ورزش همگانی می دانند(سعیدی، حیدری چروده و قدیمی،۱۳۹۰).
ب)تعریف عملیاتی: هرفعالیت ورزشی که پرداختن به آن بدون در نظر گرفتن سن، جنس، توانایی و وابستگی اجتماعی امکان پذیر باشد. پراختن به آنها غالبأ نیازمند آموزش های ویژه یا طولانی مدت نیست و معمولأ با کمترین امکانات و درفضاهای عمومی قابل انجام هستند(سعیدی،حیدری چروده و قدیمی،۱۳۹۰) و در این پژوهش نمراتی که آزمودنی ها از پرسشنامه مشارکت در ورزش عریضی(۱۳۸۵) به دست می آورند.
۱-۶-۴- کیفیت زندگی
تعریف مفهومی: کیفیت زندگی درک افراد از موقعیت خود در زندگی از نظر فرهنگ، سیستم ارزشی که در آن زندگی می کند، اهداف، انتظارات، استانداردها و اولویت هایشان می باشد، پس کاملأ فردی بوده و توسط دیگران قابل مشاهده نیست و بر درک افراد از جنبه های مختلف زندگیشان استوار است (کریملو و همکاران، ۱۳۸۹).
تعریف عملیاتی: نمراتی که آزمودنی ها از اجرای پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی^[۱۳] (۱۹۹۶) به دست می آورند.
۱-۶-۵- سالمندی
الف) تعریف مفهومی: پدیده سالمندی روندی طبیعی است که از زمان حیات جنین شروع و تا مرگ ادامه می یابد. سالمندی را می توان از بعد زیست شناسی این چنین معنی کرد: مرحله ای است طبیعی و پیش پایانی در ادامه روند تولد تا مرگ و از بعد اجتماعی: سالمندی دورانی از زندگی است که شخص قادر به ادامه زندگی خود بطور مستقل نیست و محتاج به کمک دیگران می باشد. مراحل قانونی نیز وجود دارد:مثل معاف شدن بالطبع یا بالاجبار از انجام وظائف منظم قانونی (بازنشستگی). از بعد جسمی، روند طبیعی به سمت افت عملکرد بعضی از بافتها پیش می رود است و نیز می توان سن روانی را مد نظر قرار داد. سازمان بهداشت جهانی: میانگین سنی را اینگونه طبقه بندی می کند.
-محدوده سنی ۷۵-۶۰ ، سالمند جوان
-محدوده سنی ۹۰-۷۵ سال، سالمند میانسال
-۹۰ سال به بالا ،(مقصودنیا،۱۳۸۴: ۷).
ب)تعریف عملیاتی: منظور از سالمندان در این پژوهش، کلیه افراد بالای ۶۰ سال سن ساکن در شهر همدان می باشند که در ورزش های همگانی شرکت می کنند.
۱-۸- قلمرو­های پژوهش
۱- قلمرو موضوعی: تعیین رابطه­ بین مشارکت در ورزش های همگانی با ابعاد کیفیت زندگی سالمندان شهر همدان
۲- قلمرو مکانی: مکان در نظرگرفته برای این پژوهش ایستگاه های تندرستی، پارک ها و مرکز سالمندان شهر همدان استفاده گردید.
۳- قلمرو­ زمانی: این پژوهش در سال ۱۳۹۳ انجام شده است.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش
۲-۱- مقدمه
مفهوم کیفیت زندگی چندین دهه است که بسیاری از مسایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، سطوح مدیریت و برنامه ریزی محلی، ملی و بین المللی را تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به رشد نقاط شهری و جمعیت نشین در سال های اخیر موضوع کیفیت زندگی در شهر های کشورهای صنعتی و در حال توسعه به طور روز افزونی مورد توجه قرار گرفته است.
هدف از این فصل، بررسی پژوهش ها و مطالعاتی است که در زمینه مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی صورت گرفته است. این قسمت از تحقیق خواننده را با کارها و زمینه های قبلی و همچنین با حیطه موضوع مورد مطالعه آشنا می سازد.
این فصل به دو بخش تقسیم شده است. در بخش اول به مطالعه مبانی نظری و تحقیقات انجام شده در زمینه مشارکت در ورزش های همگانی و در بخش دوم مبانی نظری و مطالعات انجام شده در رابطه با کیفیت زندگی ذکر می شود. در ادامه به تحقیقات و پژوهش های انجام شده در رابطه با موضوع پژوهش می پردازیم. در نهایت به جمع بندی فصل پرداخته می شود.
۲-۲- مبانی نظری
۲-۲-۱- ورزش همگانی
در دنیای کنونی، ورزش از نظر مفهوم توسعه یافتگی معنای گسترده و ژرفی یافته است و تقریبأ تمام کشورها می کوشند تا زمینه های گسترش خود را از فراسوی فعالیت ورزشی بهتر بشناسند. از طرف دیگر، کشورهای عقب نگه داشته شده تلاش می کنند با موفقیت در میدانهای ورزشی از رقابت در جهان باز نمانند. بنابراین ورزش پدیده ای همگانی است و با گسترش آن مردم و قشرهای گوناگون یک جامعه از فواید آن بهره مند می شوند. همچنین انجام فعالیت های ورزشی، اوقات فراغت مردم کشورهای مختلف را پر می کند و به جرأت می توان گفت که در برخی از کشورها حتی می تواند در سرنوشت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از عوامل تعیین کننده باشد(سعیدی، حیدری چروده و قدیمی،۱۳۹۰).
۲-۲-۱-۱- تعاریف ورزش همگانی
ساده ترین تعریف این است که، ورزش همگانی پرداختن عامه مردم به ورزش حتی در زمانی کوتاه با توجه به امکانات موجود و شرایط افراد است و در این میان وظیفه اصلی سازمانها و ادارات ورزش دعوت از مردم برای انجام ورزش همگانی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، کوه پیمایی، دوهای عمومی و ورزش های بومی و محلی است(سعیدی، حیدری چروده و قدیمی،۱۳۹۰).
ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ورزش ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ را ﻧﻴﺰ ﻣﻲتوان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻛﺮد: دﺳﺘﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺗﻌﺎرﻳﻔﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﭘﻴﺎﻣﺪی ورزش ﺗأﻛﻴﺪ ﻛﺮده و دﺳﺘﻪ دوم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺎﻫﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ذاﺗﻲ ورزش ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻧﺪ. در اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻧﻴﺰ ﻣﻌﻴﺎر ﻧﻘﺪ و ﺑﺮرﺳﻲ، انطباق تعاریف بر مصادیق است.

1. 1. ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﻴﺎﻣﺪی از ورزش همگانی:

از دﻳﺪﮔﺎه ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻟﻤﭙﻴﻚ^[۱۴]، ورزش ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺪرت و ﺑﺮﺗﺮی را ﺑﻪ اﻧﺴﺎن باز ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﻣﻮﺟﺒﺎت رﺷﺪ و ﮔﺴﺘﺮش ﺳﻼﻣﺘﻲ، آﻣﺎدﮔﻲ و اﺣﺴﺎس ﺧﻮب ﺑﻮدن را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ورزﺷﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ آن ﻋﺎدت ﻛﻨﻨﺪ، در ﻫﺮ ﺳﻦ، ﺟﻨﺲ، ﻧﮕﺮش، ﺷﺮاﻳﻂ اﻗﺘﺼﺎدی وﻓﺮﻫﻨﮕﻲ (ﻣﺤﻠﻲ ﻳﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪای) را فراهم می آورد(سعیدی، حیدری چروده و قدیمی،۱۳۹۰).
یوکاووری^[۱۵] (۲۰۰۲)،بیان می کند، ورزش ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻟﺬت، رﺿﺎﻳﺖ، آراﻣﺶ، ﺗﻌﺎدل، ﺗﺴﻠﻂ، ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ، ﺗﻬﻴﻴﺞ، ﻧﺸﺎط، دوﺳﺘﻲ، آﺷﻨﺎﻳﻲ، ﺑﺎزی ﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ، ادراک، رﺷﺪ و ﺗﻜﺎﻣﻞ، سلامتی، آمادگی جسمانی و خوب بودن(قره، ۱۳۸۳).
از دﻳﺪﮔﺎه ﻳﻮرﮔﻦ ﭘﺎﻟﻢ^[۱۶] (۲۰۰۰)، ﻣﻨﻈﻮر از ورزش ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ، ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺳﻼﻣﺘﻲ و ﺑﻬﺒﻮد زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ورزش با کمترین هزینه ترین برنامه هاست(قره، ۱۳۸۳).

2. 2. ﺗﻌﺮﻳﻒ ماهیتی ورزش همگانی: