در یک مرحله بالاتر، ما این مفاهیم را با یکدیگر به اشتراک می‌گذاریم و به اصطلاح معانی فرهنگی مشترکی را می‌سازیم تا تفسیری واحد نسبت به جهان را به اشتراک بگذاریم. بنابراین صرف وجود مفاهیم کافی نیست و ما نیاز به مبادله و بیان معنی و مفاهیم داریم و این امر ما را به نظام بازنمایی دیگری سوق می‌دهد که همانا نظام «بازنمایی زبانی»^[۲۳] است.

برای «هال»، زبان در مفهوم عام آن مطرح است و طیف وسیعی مشتمل بر زبان نوشتاری، گفتاری، تصاویر بصری، زبان علائم حرکتی، زبان مد، لباس، غذا و … را در بر می‌گیرد.
هال خود در این باره می‌گوید: «آنچه من به عنوان زبان مورد بحث قرار می‌دهم؛ بر مبنای تمام نظریه‌های معناشناختی استوار است که بعد از «چرخش زبانی» در علوم اجتماعی و مسائل فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است(Hall,1997: 19)
بر این اساس «هال» در درون نظام زبان از سه‌گانه­ی مفهوم، اشیا و نشانه‌ها یاد می‌کند و معتقد است مجموعه‌ای از فرآیندها، این سه مقوله را به یکدیگر مرتبط می‌کنند. «هال» این فرایند را «بازنمایی» می‌نامد و بر اساس چنین ایده‌ای معتقد است که معنا برساخته­ی نظام‌های بازنمایی است.
بر مبنای چنین نگاهی به زبان و در مرکزیت قرار گرفتن مسئله زبان برای هال، می توان نظریه­ بازنمایی را به شکل مجددی بازخوانی کرد. بر این اساس، رویکرد بازتابی معتقد است که کارکرد زبان مانند یک آینه، بازتاب معنای صحیح و دقیقا منطبق از جهان است. این دیدگاه هم‌ارز نگاه یونانی‌ها به هنر و زبان است. آن‌ها اشعار هومر را تقلید مستیقم از حوادث حماسی می‌دانستند. هال در این باره معتقد است که به عنوان مثال، تصویر دوبعدی از گل رز یک نشانه است و نباید آن را با گیاه واقعی یکسان دانست و نمی‌توان کلمه «رز» را هم ارز آنچه در واقعیت به صورت یک گیاه وجود دارد؛ دانست و در عین حال هم «باید توجه داشته باشیم که با گل واقعی که در باغچه می‌روید، نمی‌توان تفکر را پیش برد و عرصه تفکر نیازمند انتزاعات نشانه‌ایست»(Hall,1997: 24-25)
«هال» رویکرد دوم به بازنمایی که آن را رویکرد تعمدی (یا ارجاعی) می‌نامد؛ اینگونه تشریح می‌کند: « در این دیدگاه، کلمات معنایی را که مولف قصد آن را دارد؛ با خود حمل می‌کنند؛ اما این دیدگاه دارای کاستی‌هایی است. ما نمی‌توانیم تنها منبع منحصر به فرد و یکه معنا در ساحت زبان باشیم؛ چرا که این رویکرد زبان را به یک بازی تماما خصوصی بدل می‌کند و این در حالی است که زبان، نظامی سراسر اجتماعی است»(Hall,1997: 25)
وی رویکرد سوم را منطبق با ویژگی عمومی و اجتماعی زبان می‌داند. بر مبنای این رویکرد، «چیزها هیچ معنای خودبسنده‌ای ندارند بلکه ما، معانی را می‌سازیم و این عمل را به واسطه نظام‌های بازنمایی مفاهیم و نشانه‌ها انجام می‌دهیم. برساختارگرایی، وجود جهان مادی را نفی نمی‌کند ولی معتقد است که آنچه معنا را حمل می‌کند؛ جهان مادی نیست؛ بلکه نظام زبانی یا نظامی که ما برای بیان مفاهیم از آن استفاده می‌کنیم؛ حمل‌کننده معنا هستند و این کنشگران اجتماعی‌اند که نظام مفهومی فرهنگ خود و نظام زبان‌شناختی و سایر نظام‌های بازنمایی را برای ساخت معنا مورد استفاده قرار می‌دهند تا جهانی معنادار و در ارتباط با دیگران را بسازند. بر اساس دیدگاه برساختی نباید جهان مادی را که حاوی چیزها و افراد هستند؛ با کنش‌های نمادین و فرآیندهای بازنمایی، معناسازی و عمل زبانی مغشوش کرد. چرا که معنا نه به کیفیت مادی نشانه‌ها، بلکه به کارکردهای نمادین نشانه‌ها بستگی دارد»(Hall,1997: 26).

چارچوب نظری تحقیق

فرهنگ مهمترین عامل پیشرفت یا انحطاط یک جامعه است و ارزش­های اجتماعی بخش مهمی از فرهنگ جامعه هستند که نقشی کاملا موثر در رفتارها و بروندادهای اجتماعی دارند. رسانه ­ها و از آن جمله مطبوعات؛ به عنوان یکی از عوامل اجتماعی شدن ثانویه؛ به صورت مداوم به تثبیت یا انتقال ارزش­ها مشغول می­باشند. آنها این کار را از طریق دو قابلیت مهم رسانه، یعنی برجسته کردن رخدادهای خاص برای مخاطب و ارائه تبیین و تفسیری از واقعیت موجود به او؛ انجام می­ دهند. رسانه ­ها، از بین تمامی آنچه که امکان رسانه­ای شدن را دارد؛ دست به گزینش زده و موارد خاصی را برجسته می­ کنند ضمن آنکه همین بخش از واقعیت را نیز سهوا یا به عمد، نه آنطور که هست بلکه آنطور که خود می­فهمند یا می­خواهند؛ بازنمایی کرده و به این طریق بر ارزش­های اجتماعی و فردی تاثیر می­گذارند.

معرفی روزنامه­های مورد بررسی در تحقیق

در این قسمت توضیحاتی را درباره سه روزنامه مورد بررسی در این تحقیق ارائه می­کنیم.

روزنامه کیهان

این روزنامه به عنوان دومین روزنامه رسمی کشور در ۶ خرداد سال ۱۳۲۱، با صاحب امتیازی عبدالرحمان فرامرزی و با مدیریت و سردبیری دکتر مصباح‌زاده تأسیس شد. بعد از انقلاب‌، این روزنامه تحت‌ نظر بیت رهبری اداره می‌شود. روزنامه کیهان طی سال‌ها فعالیت‌، این زیر مجموعه‌ها را به خوانندگان عرضه کرده است‌: کیهان هوایی سال ۱۳۲۹، کیهان ورزشی سال ۱۳۳۴، کیهان بچه‌ها سال۱۳۳۵، کیهان انگلیسی سال ۱۳۳۸ ، (کیهان سال ) سال۱۳۴۱ ؛ مجله زن ‌روز سال ۱۳۴۳، کیهان عربی سال ۱۳۵۹، کیهان فرهنگی سال ۱۳۶۳، کیهان اندیشه سال ۱۳۶۴، کیهان ترکی سال۱۳۶۴، سازمان انتشارات کیهان سال ۱۳۶۴، کیهان علمی سال ۱۳۶۸، کیهان کاریکاتور سال ۱۳۷۱ و کیهان اردو سال۱۳۷۱.
انتشار تعدادی از آثار، مثل کیهان هوایی و کیهان اندیشه از سال۱۳۷۸، کیهان ترکی از سال۱۳۷۳، مجله پول درسال ۱۳۷۳، کیهان‌اردو در سال ۱۳۷۳ و کیهان علمی در سال ۱۳۷۳ ، متوقف شده است‌.(کیانی، ۱۳۸۸: ۱).
روزنامه کیهان هم‌اکنون در زمره روزنامه‌های اصول‌گرا محسوب می‌شود.

روزنامه ایران

موسسه فرهنگی ـ مطبوعاتی «ایران» به صاحب امتیازی خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) و با هدف انتشار روزنامه «ایران» در سال ۱۳۷۳ تاسیس شده است. این روزنامه در ۳۲ صفحه چاپ شده و دارای زیرمجموعه‌های متعدد از جمله «ایران عصر» و «ایران ورزشی» به زبان فارسی، «ایران دیلی» به زبان انگلیسی و «الوفاق» به زبان عربی می‌باشد. از آنجایی که «ایران» روزنامه دولت می­باشد؛ در نتیجه با تغییر دولت­ها، سیاست­های رسانه­ای این روزنامه تغییر می­ کند و لذا دارای خط مشی ثابتی نیست. در برهه کنونی، این روزنامه در زمره روزنامه­های اصول­گرا محسوب می­ شود.

روزنامه آفتاب یزد

روزنامه «آفتاب یزد» که از سال ۱۳۷۷ منتشر شده است؛ در ابتدا فقط در استان یزد توزیع می‌شد اما از سال ۱۳۷۹ به نشریه‌ای سراسری تبدیل گشت. این روزنامه در ۱۶ صفحه منتشر می‌شود و دارای ضمیمه نمی‌باشد. «آفتاب یزد» خودش را روزنامه‌ای مستقل،‌ اصلاح طلب، معتدل و در خط و مشی حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری میداند.(یزد فردا: ۱۳۹۰: ۱).
سوالات و فرضیه ­های تحقیق
این تحقیق شامل یک سوال اصلی، ۲ فرضیه و ۵ سوال فرعی می­باشد.

سوال اصلی
ارزش‌های اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران(مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی) به چه میزان در این سه روزنامه مورد توجه قرار گرفته است؟

فرضیات
فرضیه یکم: بین روزنامه های مورد بررسی و میزان پرداختن به پنج ارزش مذکور رابطه معنادار وجود دارد.
فرضیه دوم: بین میزان پرداختن به ارزش­های مورد بررسی در تحقیق و سال انتشار روزنامه؛ رابطه معنادار وجود دارد.

سوالات فرعی
- سوال یکم: روزنامه‌های کیهان، ایران و آفتاب یزد به چه میزان و چگونه به ارزش «ایثارگری و شهادت طلبی» پرداخته اند؟
- سوال دوم: روزنامه‌های کیهان، ایران و آفتاب یزد به چه میزان و چگونه به ارزش «استقلال طلبی، ظلم ستیزی و استکبارستیزی» پرداخته اند؟
- سوال سوم: روزنامه‌های کیهان، ایران و آفتاب یزد به چه میزان و چگونه به ارزش «ساده زیستی و نفی تجمل گرایی» پرداخته اند؟
- سوال چهارم: روزنامه‌های کیهان، ایران و آفتاب یزد به چه میزان و چگونه به ارزش «حفظ کیان خانوده» پرداخته‌اند؟
- سوال پنجم: روزنامه‌های کیهان، ایران و آفتاب یزد به چه میزان و چگونه به ارزش «نهضت علمی و توجه به علم» پرداخته اند؟
فصل سوم؛ روش تحقیق
مقدمه
در این فصل توضیحاتی درباره روش به کار گرفته شده ارائه گردیده و پس از آن جامعه آماری تحقیق، حجم جامعه آماری، واحدهای ثبت، شمارش و فحوا(متن) مشخص شده است. پس از آن پرسش­های تحقیق مطرح شده و سپس متغیرهای تحقیق و تعاریف عملیاتی آن‌ها به تفکیک مقولات مربوطه آورده شده است. در انتها نیز پس از سنجش پایایی و اعتبار تحقیق که به وسیله آزمون آماری ضریب اسکات می­باشد، روش جمع‌ آوری اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل داده‌ها ذکر گردیده است.
روش تحقیق
در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کمی^[۲۴] استفاده شده است. تحلیل محتوا یکی از روش‌های اساسی مشاهده اسنادی محسوب می‌شود که به وسیله آن، می‌توان هر نوع سند ثبت و ضبط شده‌ای را ـ خواه مربوط به گذشته و خواه زمان حال ـ مورد ارزیابی و بررسی و تحلیل دقیق قرار داد(آذری: ۱۳۷۷: ۷۶). «برلسون» تحلیل محتوا را روش تحقیقی برای توصیف عینی، سیستماتیک و کمّی محتوای آشکار ارتباطات تعریف کرده است(گونتر، ۱۳۸۴: ۹۳). استفاده از این روش، مانند سایر روش های تحقیق دارای دو شرط روایی^[۲۵] و پایایی^[۲۶] است. روایی بدین معناست که پرسش‌های آزمون به‌طور دقیق آنچه را که مورد نظر است؛ می­سنجد. پایایی یا تکرارپذیری هم به معنای اینست که اگر تحقیق در زمان های دیگر یا توسط افرادی دیگر، انجام شود، نتایج حاصل، تفاوت معناداری نداشته باشند.
در تحقیق پیش رو برای ارزیابی مطالب روزنامه های کشور و احصا فراوانی مطالب مرتبط با ارزش های پنجگانه مورد نظر پژوهش و نیز فراوانی هر کدام از زیرمقوله های این ارزش ها، از روش تحلیل محتوا استفاده شده است.
جامعه آماری
روزنامه‌های «ایران»، «کیهان» و «آفتاب یزد» که در شش ماهه اول سال ۱۳۸۷ و شش ماهه اول سال ۱۳۸۹ منتشر شده است. این سه روزنامه به نمایندگی از دو جریان عمده سیاسی کشور یعنی اصولگرایان و اصلاح طلبان انتخاب شده اند.
حجم جامعه آماری
مجموع تعداد شماره‌های چاپ شده این سه روزنامه در شش ماهه اول ۱۳۸۷ و شش ماهه اول ۱۳۸۹ بدین شرح است:
جدول ۱- تعداد روزهای انتشار روزنامه ها