ماهیت مخازن اطلاعات در فضای سایبر عبارت است از مجموعه ای از اطلاعات، که مقصود از این اطلاعات، معلومات و دانسته هایی است که ممکن است به صور مختلف مانند نوارهای صوتی ، دیسک ها ،داده رایانه ای ،نوشته وغیره باشد. حتی ممکن است که این اطلاعات هنوز در ذهن و حافظه اشخاص باشد و سپس به صورت اطلاعات مختلف قابلیت انتقال را پیدا کند.
بنابراین اشخاص که قصد تخریب یا وارد ساختن اختلال در اطلاعات داده یا سیستم های حافظه کامپیوتر را دارند و به این طریق می خواهند به اطلاعات یک سازمان حمله کنند به راحتی می توانند از این امکانات بهره گیرند.

واز طرف دیگر با ذخیره سازی تراکم اطلاعات و داده ها در رسانه هایی چون دیسک ،فلاپی ،نوار، کاست و غیره می توان گفت از دست دادن یا سرقت آن ها تا چه حدی حائزه اهمیت می باشند.
گفتار دوّم: سیستم های ارتباطی
از جهت ارتباط بین داده ها و سیستم های ارتباطی باید از اینترنت نام برد.
«اینترنت می تواند به عنوان یک منبع جهانی اطلاعات و خدمات، قابل دسترسی در سطح منطقه تعریف شود که از طریق ایستگاه های رایانه ای خصوصی که بخشی از آن ها یک سیستم عمومی وابسته به شبکه های رایانه ای مرتبط به هم را تشکیل می دهد در سطح دنیا گسترش پیدا نموده است». (اسیتون هیک ۱۳۸۶، ۱۹ ) از کاربردهای اصلی شبکه اینترنت،« وب جهانی »(world wide web )است که شامل مجموعه ای از سرورهای وب می باشد که اطلاعاتی را که قابلیت مشاهده دارند پشتیبانی می کند.
وب از صفحات یا اسنادی ساخته شده است محتویاتی را که قابل مشاهده با مرورگر وب هستند پشتیبانی می کند که می تواند از متن، تصویرها،صدا، فیلم وغیره تشکیل شده باشد. با بهره گرفتن از وب به بیشترین امکانات اینترنت دسترسی پیدا خواهیم کرد.
پست الکترونیک (رایانامه ) که به اختصار E–mail نامیده می شود، از طریق شبکه های الکترونیکی ارائه می گردد و یکی از پرطرفدارترین سرویس های اینترنت است که علاوه بر امکان ارسال نامه ها و متن نوشتاری امکان ارسال فایلهای صوتی و تصویری نیز امکان پذیر می باشند.خدمات پست الکترونیکی از سال ۱۹۶۵ به وجود آمده و استفاده از عبارت @ برای مشخص کردن نام کاربران و سیستم رایانه ای آن ها توسط « ری تاملینسون» (Ray Tomlinson) در سال ۱۹۷۱ صورت گرفت. خدمات پست الکترونیک را می توان در زیر مجموعه خدمات انتقال اطلاعات قرارداد. گروه های خبری تابلوهای اعلان اینترنتی هستند که بر اساس موضوعات مختلف طبقه بندی شده است و برای اشخاص این امکان را فراهم می سازد که نظرات خویش را ذیل موضوعات مورد علاقه و با ارسال پیام های اینترنتی اظهار کنند.
تلفن اینترنتی (آوانت ) نیز از خدمات ارتباط تلفنی می باشد که مکالمات را از طریق این شبکه میسر می سازد. که این خدمات نیز به عنوان زیر مجموعه ای از خدمات انتقال اطلاعات است.
گپ اینترنتی نیزازجمله گپ های دوستانه اینترنتی است که کاربران به صورت همزمان در خصوص موضوعات مختلف به گفتگو و مبادله افکار می پردازند.
موتورهای جستجو نیز امکان جستجوی کلید مطالب، اطلاعات، اسناد را در روی پایگاه ها فراهم می سازد. ابزارهای سازگار با اینترنت، با بهره گرفتن از پروتکل مدیریت شبکه( SNMP یا Network Mangement protocol Simple ) تحت کنترل در می آیند. این مجموعه از پروتکل ها، با ارسال پیام به بخش های مختلف یک شبکه به منظور بازیابی داده های ذخیره شده از دستگاه های تحت فعالیت (SNMP)، برای مدیریت شبکه های پیچیده مورد استفاده قرار می گیرد. اغلب هکرها با بهره گرفتن از این پروتکل به بررسی اجزاو مشترکین شبکه می پردازد.
گفتار سوم : ارائه دهندگان خدمات شبکه ای
همزمان با پیدایش اینترنت ارتباط رایانه ها با هم به صورت ساده و مستقیم بوده است، بعدها با ازدیاد رایانه ها نیاز به واسط هایی بود که از طریق آن ها این ارتباط شکل بگیرد که این واسط های ارتباط با اینترنت را ما امروزه « ارائه دهندگان خدمات اینترنتی » می نامیم. که امکان ارتباط و اتصال گیرندگان خدمات (کاربران و مشترکین ) را با اینترنت فراهم می سازند.
در اغلب کشورها ارائه دهندگان خدمات اینترنتی را معمولاً در ذیل یک عنوان کلی تحت همین عنوان می آورند و تقسیم بندی خاص بین آن ها وجود ندارد. (فضلی ۱۳۹۱، ۹۰)لکن در برخی کشورها از جمله کشور ما تقسیم بندی هایی از ارائه کنندگان خدمات وجود دارد که در مصوبه جلسه شماره ۴۸۸ مورخ ۱۵ / ۸ / ۸۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان«مقررات و ضوابط شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای » آمده است. ارائه کنندگان خدمات اینترنتی به سه دسته ایجادکنندگان نقطه تماس بین المللی، رساها و کافی نت ها تقسیم شده اند.
ایجاد کنندگان نقطه تماس بین المللی در واقع به عنوان ارائه کننده و نقطه ارتباط و اتصال شبکه درونی کشور با شبکه جهانی اینترنت می باشد.
و سایر ارائه دهندگان خدمات اینترنتی و کاربران و گیرندگان اینگونه خدمات می توانند به وسیله آن ها به اینترنت دسترسی یابند و در واقع این گروه نقش مهمی در ورود اطلاعات به کشور را دارند.
گروه دوم رساها یا (ISP یا Internet Service provider) هستند که منظور از آن ها « رساننده سرویس اینترنتی » هستند که نقطه اتصال کاربران در داخل کشور یا در سطح بین المللی را ایجاد می کنند. یک رسا یا (ISP ) با اتصال به شبکه اطلاع رسانی و اینترنت، جزضروری دسترسی و اتصال افراد به شبکه اینترنت را فراهم می سازد.
«گروه سوم می توان از کافی نت ها به عنوان دفاتر خدمات دسترسی حضوری نام برد که در تعریف آن ها آمده است :
« دفتر خدمات دسترسی حضوری به شبکه های اطلاع رسانی و اینترنت (coffee net ) محلی برای دسترسی حضوری مشتریان و کاربران به شبکه اطلاع رسانی ( اینترنت و اینترانت ) می باشد. »( فضلی۱۳۹۱، ۹۳)
که ارتباط اینترنتی این دفاتر فقط از طریق موسسات و شرکتهای رسا (ISP ) مجاز می باشد. در ادامه باید اضافه نمود که در متن حاضر هر آنچه که عبارت ارائه دهندگان خدمات اینترنتی است، به صورت یک نظام پلکانی و هرمی از بالا به پایین است ؛ برمبنای این سیستم برای مثال یک ارائه دهنده خدمات اینترنتی (رسا) نمی تواند خود رأساً اطلاعات را از طریق دیگری مانند ماهواره در اختیار کاربران قرار دهد.
مبحث سوم: مزیت ها و محدودیت های فضای سایبری
پس از انقلابهای صنعتی که باعث بوجود آمدن تحولات شگرفی در سطح جهان بود و به نام « عصر صنعتی » نامگذاری شد، (جلالی فراهانی ۱۳۸۶ ، ۱۱۳) در حیطه اطلاعات تحولات شگفت انگیزی با بهره گرفتن از ابزارهای الکترونیکی پیشرفته در امر انتقال اطلاعات بوجود آمد و عصر « عصر اطلاعات » نامگذاری شد. از مهمترین ویژگی های این عصر، ایجاد « جامعه اطلاعاتی جهانی » در یک دنیای مجازی با تمام کارکردهای دنیای واقعی می توان نام برد.
از جمله تحولات شگفت انگیز فناوری اطلاعات در آغاز قرن بیست و یکم می توان به تغییر جهان واقعی و بوجود آمدن جهان مجازی با استفاده اینترنت اشاره داشت. همانطور که در جهان واقعی، صنعت انفورماتیک و فناوری اطلاعات در همه شؤون زندگی انسان ها رخنه کرده است ؛ استفاده از اینترنت در دنیای مجازی نیز در زندگی همه انسان ها هویدا می باشد.
هرچند برخی معتقدند که مفهوم اطلاعات آشکار به نظر می رسد، ولی تاکنون به تعریفی که مورد اتفاق همگان باشد اشاره نشده است.
امروزه اطلاعات به عنوان ساختار اصلی جامعه و دولت ها محسوب می شود و تمام تلاش دولت ها در جهت سلطه برمنابع و محتوای اطلاعاتی کشورشان می باشد.
از عوامل مهم ایجاد جامعه اطلاعاتی، رشد شبکه های ارتباطی می باشد که سبب تسهیل ارتباطات شده است. از جمله شبکه های اطلاع رسانی اینترنت می باشد که بوسیله اتصال رایانه ها سبب بوجود آمدن فضای سایبر گردیده است.
این فضادارای محدودیت ها و مزیت هایی می باشد که عبارتنداز :
آزادی بیان ، آزادی اطلاعات،حق بهره مندی از حریم خصوصی.
دراین فضا هیچ گونه محدودیتی برای استفاده کاربران وجود ندارد. از جمله این موارد می توان به راه اندازی سایت ،وبلاگ های مختلف توسط اشخاص اشاره داشت.
علاوه بر این گونه مزیت ها، از این فضا می توان به عنوان وسیله ای برای انجام مقاصدسوء و ارتکاب جرایم مختلف استفاده کرد که می تواند آسیب های جبران نا پذیری برساختار جامعه وارد سازد و امنیت یک کشور را تهدید کند.
«رایانه یگانه اختراع بشراست که به تنهایی پیشرفت کلیه علوم وابسته را مدیون خود قرار داده به نحوی که تمامی اختراعات و ابداعات در امور صنعتی، اداری، علمی، نظامی وغیره با تکیه بر همین اختراع یگانه انجام شده است و رابطه ای مستقیم از لحاظ سرعت پیشرفت بین علم رایانه و سایر اختراعات وجود دارد. بدین ترتیب که هر چه رایانه پیشرفت می کند، علومی که آن را به خدمت گرفته اند نیز پیشرفت می کنند و هر چه این علوم پیش می روند رایانه ها نیز پیش خواهد رفت. » (بشیری و پور رحیم ۱۳۹۰، ۱۵)
منظور از مزیت ها امکانات متنوعی است که این فضا در اختیار کاربران قرار می دهد تا به مقاصدشان برسند و منظور از محدودیت ها تهدیداتی است که این فضا به دنبال خواهد داشت.
براین اساس، در این مبحث « مزیت ها و محدودیت های فضای سایبر » در سه گفتار به صورت جداگانه بررسی خواهد شد.
گفتار اوّل: در حوزه آزادی بیان
در عصر اطلاعات، فضای سایبر با ویژگی های منحصر به فردخود توانسته است تحولات شگرفی را در عرصه اطلاع رسانی بوجود آورد که از جمله مزیت های این فضا به موارد ذیل می توان اشاره داشت .
از مزایای شبکه های رایانه ای می توان به وسیع بودن و گستردگی جهانی آن ها اشاره داشت. این شبکه سبب ارتباط در سطح بین المللی خواهد شد در حالی که دیگر رسانه ها در سطح ملی استفاده خواهد شد.شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای امکان ارتباط دوسویه بین مخاطبان را فراهم می نماید در حالی که رسانه های ارتباط جمعی ماهیتی یک سویه دارند و مخاطبان آن ها نمی توانند به نظر خواهی بپردازند، در صورتی که شبکه های رایانه ای با کارکردهای متنوع خود، امکان برقراری انواع ارتباط را میان کاربران ایجادکرده است. وهمین امر سبب شده است جرایم در این فضا به آسانی به وقوع بپیوندد و مجرمین را نیز به آسانی نمی توان شناسایی و دستگیر کرد.از جمله مواردی که سبب سامان دهی کردن و محدودیت این فضا می شود به فیلترها و تدابیر صدور مجوز که در زمره تدابیر محدود کننده دسترسی افراد به محتوا و برنامه های رایانه ای قرار می گیرند.
«فیلترها از مهم ترین تدابیر پیشگیرانه از جرم های سایبری هستند که تقریباً از همان ابتدا برای جلوگیری از وقوع تعرض های رایانه ای به کار می رفتند. در تدابیر صدور مجوز، از ورود اشخاص ناشناس یا فاقد اعتبار جلوگیری می شود نمونه ساده آن به کار گیری گذرواژه است.
به این ترتیب فقط اشخاصی که پس از طی مرحله شناسایی و کسب اعتبارلازم، گذرواژه دریافت کنند حق بهره برداری از یک سیستم یا سایت را خواهند داشت. صدور مجوز یکی از مناسب ترین راه های سامان دهی بهره برداری از فضای سایبر به منظور ابراز آزادانه عقاید است. » (جلالی فراهانی ۱۳۸۶ ، ۷۲)
گفتار دوّم: در حوزه آزادی اطلاعات
اطلاعات، یافته ها و دیدگاه های شهروندان نسبت به امور کشورشان است که با هدف آگاهی بیش تر مردم واز آن مهم تر مسؤلان نسبت به آنچه در کشور می گذرد، بازتاب می یابد. ولی در آزادی اطلاعات، دولت موظف است که اطلاعات مربوط به امور حاکمیتی و تصدی گری خود را جز در موارد کاملاً مشخص و محدود در اختیار شهروندان قرار دهد تا آنان مشارکت آگاهانه تری در اداره حکومت داشته باشند.
«فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی با سرعت شگفت انگیزی در حال پیشرفت است و این نظر، به گونه ای گسترده پذیرفته شده است. هرچند که، پیشرفت فناوری های عصر اطلاعات موضوع بسیارمهمی است ؛ اما در رابطه با گسترش این فناوری ها سه نکته قابل ذکر است :
۱- گسترش این فناوری ها سریع است. ۲- گسترش این فناوری هاجهانی است. ۳- گسترش این فناوری ها نابرابر بوده، یعنی در بین جوامع، صنایع و سازمان ها متفاوت است. » (دیویدس ودانیل ۱۳۸۵ ، ۳۸ )
محدودیت های فضای سایبر به ماهیت خود این فضا مربوط می شود که عبارت از :
خطر پذیری داده های الکترونیکی و ضعف زیر ساخت های فناوری اطلاعات است. دولت ها باید تجهزات و امکانات فنی الکترونیکی را در جهت دستیابی به فناوری اطلاعات فراهم سازند.
برای تحقق این هدف دولت موظف است تجهیزات فنی مورد نیاز را در همه اداره ها و مراجع مسؤل در سراسر جامعه تأمین کند تا از این لحاظ کارگذاران دولتی و مردم کمبود نداشته باشند و زمینه های لازم جهت کسب مهارت بهره برداری از این ابزارها را فراهم آورد.
در فضای سایبر با وجود انواع ابزارهای امنیتی اجرا شدنی در سطوح زیر بنائی، و نقاط پایانی، بازهم تعرض های رایانه ای که به مختل شدن کارکرد سیستم ها و از میان رفتن داده های رایانه ای می انجامند، روبه فزونی اند.
گفتار سوم: در حوزه حریم خصوصی
هرچند مفهوم حریم خصوصی ساده به نظر می رسد ولی یکی از پیچیده ترین مصادیق حقوق بشر محسوب می شود. فضای سایبر سبب گسترش ارتباطات خصوصی در حوزه های متنوع شده است، بخشی از اطلاعات شخصی به شکل دیجیتال در بانک های گسترده داده ذخیره شده است. در حریم خصوصی باید اصل تدابیر امنیتی اجرا شود.
« داده های شخصی بایستی با اقدامات امنیتی قابل قبول و منطقی در برابر خطراتی همچون از دست دادن یا دستیابی غیر مجاز، تخریب، استفاده، تغییر یا افشای اطلاعات حمایت شود. این اصل کنترل کننده داده ها را ملزم می کند تا تضمین نماید که ابزار امنیتی قابل قبولی برای حمایت از حریم خصوصی داده های شخصی به کاربرده شده اند. این ابزارها می توانند فیزیکی یا سازمانی یا اطلاعاتی باشد. » (حسنی ۱۳۸۵ ، ۸۵)
در ارتباط با محدودیت های حریم خصوصی می توان راه های گوناگون برای شناسایی آسیب پذیرهای آن را نام برد. از جمله وجود اشخاص که با هدف های گوناگون این حوزه را مورد تعرض قرار می دهند. مانند مجریان قانون ،ارائه دهندگان خدمات شبکه ای ،مجریان قانون، به دلیل مشکلات خاصی که این فضا در دستگیری و شناسایی هویت مجرمان برای آن ها بوجود می آورد، نباید به بهانه های مختلف مانند عدم حضور متهم در صحنه جرم، عدم شناسایی و دستگیری آن ها در تعقیب چنین اشخاص نباشد.
به دلیل وجود فاصله فیزیکی که در بسیاری از موارد به فراسوی مرزها کشیده می شود و به تدریج فضای سایبر به بستر مناسبی برای اقدام های مجرمانه تبدیل خواهد شد.
سامان دهی حریم داده های الکترونیکی در حوزه فعلان سایبری به مراتب نسبت به گروه مجریان قانون دشوارترمی باشد.
فصل دوّم:
تعریف جرایم سایبری
و جرایم مرتبط با آن
طرح بحث:
باتوجه به نقش وسیع و گسترده سیستمهای رایانه ای در ابعاد مختلف زندگی بشری و افزایش روز افزون جرایم مرتبط با رایانه در اغلب کشورها، بویژه کشورهای پیشرفته و بوجود آمدن تنش و چالش های گوناگون، اغلب دولتمردان در صدد شناخت اینگونه جرایم و وضع قوانین و تدابیری در جهت جلوگیری از جرایم و برخورد با مرتکبین اینگونه جرایم برآمده اند. (کشف جرایم رایانه ای،۸۶ ) دراین فصل در مبحث اول از جرایم سایبری و جرایم مرتبط با آن تعاریفی ارائه می گردد و در مبحث دوم به سیر تاریخی جرایم سایبری در ایران و نظام بین الملل خواهیم پرداخت. درمبحث سوم نیز سیاست های جنایی متعددی که دراین زمینه وضع گردیده را توضیح خواهیم داد.

نمودار ۴- ۲: میانگین و انحراف استاندارد کمرین در گروه‌های کنترل و تمرین

۴-۳-۳- سوال پژوهشی سوم

آیا پس از هشت هفته فعالیت هوازی با شدت زیاد رابطه معناداری بین سطوح واسپین و کمرین موش‌های ماده نژاد اسپراگوداولی وجود دارد؟
با توجه به جدول ۴-۴ و مقدار ضریب همبستگی پیرسون (۲۲/۰=r)، رابطه معناداری بین میزان واسپین و کمرین گروه تمرین وجود ندارد (p= NS).
جدول ۴- ۴: ضریب هبستگی پیرسون بین متغیرهای پژوهش در گروه تمرین

نمودار ۴-۳: همبستگی بین هورمون واسپین و کمرین در گروه تمرین

فصل پنجم

بحث و نتیجهگیری

۵-۱- مقدمه

در فصل دوم، نتایج تحقیقات مختلف درباره تاثیر تمرینات ورزشی و پزشکی بر سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین ارائه گردید. در فصل قبل نیز یافته های پژوهش حاضر گزارش شد. در آخرین فصل از این پژوهش، لازم است به بحث و نتیجهگیری و ارائه پیشنهادها پیرامون یافته‌های پژوهش پرداخته شود. در ابتدا خلاصه و نتایج کلی پژوهش همراه با یافته های آن ارائه میشود. سپس نتایج پژوهش حاضر با پژوهشهای سایر محققین مقایسه و تفسیر می‌گردد و در نهایت با ارائه پیشنهادهای پژوهش راه را برای محققان بعدی روشن مینماید.

۵-۲- خلاصه پژوهش

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر هشت هفته فعالیت هوازی شدید بر تغییرات سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین در موشهای ماده نژاد اسپراگوداولی بود. بدین منظور، بعد از هماهنگیهای اولیه، ۳۵ سر موش ماده ۲ ماهه نژاد اسپراگوداولی از آزمایشگاه دانشگاه علوم پزشکی شیراز خریداری شد. پس از انتقال آزمودنیها به محیط آزمایشگاه و وزنکشی آنها، آزمودنیها به صورت تصادفی به دو گروه تمرینی (۲۰ سر) و کنترل (۱۵ سر) تقسیم شدند. سپس آزمودنیها در قفسهای پلیکربنات مجزا که در هر قفس ۵ سر موش قرار داشت، دما ۳±۲۳ درجه سانتیگراد، رطوبت ۲۵ درصد و چرخهی ۱۲ ساعت روشنایی و ۱۲ ساعت تاریکی بود، نگهداری شدند. حیوانات از طریق بطریهای ۳۰۰ سیسی، دسترسی آزاد به آب داشتند و به بسته های غذایی به صورت پلت دسترسی داشتند. این پژوهش براساس اصول مراقبت از حیوانات آزمایشگاهی (NIH-Publication) انجام شد. آزمودنیهای گروه تمرینی، جهت آشنایی با نوارگردان به مدت یک هفته، با سرعت ۵ متر بر دقیقه و با شیب صفر درجه به مدت ۱۰ دقیقه بر روی نوارگردان به تمرین پرداختند. سپس این گروه مطابق با برنامه تمرینی خود (جدول ۳-۱)، طی ۸ هفته، فعالیت تمرینی خود را انجام دادند. به طوری که، هر جلسه از تمرین در ساعت مشخصی از صبح انجام شد. ۲۴ ساعت بعد از اتمام آخرین جلسه تمرینی، همه موشها با مخلوطی از کتامین (۳۰ تا ۵۰ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و زایلازین (۳ تا ۵ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) بیهوش شدند و سپس از ناحیه قلب، عمل خونگیری از موشها به اندازه ۵ سیسی انجام گرفت. نمونه های خونی به درون لولههای ضد انعقاد هپارین ۵ سیسی ریخته شد و سپس پلاسمای موجود در خون‌ها، توسط دستگاه سانتریفیوژ به مدت ۱۵ دقیقه با سرعت ۴۰۰۰ دور بر دقیقه جداسازی و با بهره گرفتن از وسیله آزمایشگاهی سمپلر، پلاسما درون تیوپها ریخته شد و در دمای ۷۰- درجه سانتیگراد نگه‌داری گردید. سپس نمونه ها برای اندازه گیری هورمونهای واسپین و کمرین، به آزمایشگاه منتقل گردید و با بهره گرفتن از کیت‌های واسپین و کمرین و روش‌های آزمایشگاهی الایزا توسط کارشناس آزمایشگاه به نتایج مورد نظر دست پیدا کردیم. پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد که:

1. 1. انجام هشت هفته تمرینات هوازی شدید، تغییرات معناداری در سطوح پلاسمایی واسپین در موش‌های ماده نژاد اسپراگوداولی ایجاد کرد.

1. 1. انجام هشت هفته تمرینات هوازی شدید، تغییرات معناداری در سطوح پلاسمایی کمرین در موش‌های ماده نژاد اسپراگوداولی ایجاد کرد.

1. 1. پس از انجام هشت هفته تمرینات هوازی شدید، مشخص شد همبستگی معناداری بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین، در موشهای ماده نژاد اسپراگوداولی وجود ندارد.

۵-۳- بحث و بررسی

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هشت هفته تمرینات هوازی شدید بر تغییرات سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین در موشهای ماده نژاد اسپراگوداولی بود. در این قسمت نتایج به دست آمده از این پژوهش را مورد بحث قرار میدهیم.

۵-۳-۱- تاثیر فعالیت ورزشی بر واسپین

در پژوهش حاضر، پس از محاسبه پارامترهای مورد نظر مشخص شد که اختلاف معناداری در سطوح واسپین پلاسما پس از انجام هشت هفته تمرین هوازی در مقایسه با گروه کنترل وجود دارد. این نتایج نشان دهنده آن است که میزان واسپین پلاسما در گروه تمرین نسبت به گروه کنترل کاهش یافته است.
این نتایج همسو با پژوهشهای انجام شده توسط صفرزاده و همکاران (۱۳۹۱)، گرکانی و همکاران (۱۳۹۱)، اوبرباخ و همکاران (۲۰۱۰)، لی و همکاران (۲۰۱۰) است و با تحقیقات کیم و همکاران (۲۰۱۱)، بشیری و همکاران (۲۰۱۳)، یان و همکاران (۲۰۰۸)، قهرمانی و همکاران (۲۰۱۲)، خادم المشریعه و همکاران (۲۰۱۲)، هان و همکاران (۲۰۱۳)، کادگلو و همکاران (۲۰۱۱) همخوانی ندارد.
در پژوهشی که توسط (صفرزاده و همکاران، ۱۳۹۱) بر روی ۳۶ سر موش انجام شد، آزمودنیها به ۴ گروه تقسیم شدند. گروه های تمرینی تحت یک برنامه تمرینی مقاومتی به مدت ۴ هفته قرار گرفتند. پس از گذشت این مدت و اندازه گیری متغیر واسپین، محققان به این نتیجه رسیدند که سطح سرمی واسپین در موش‌های غیردیابتی به طور معناداری کاهش یافته است. با توجه به نتایج پژوهش اخیر و نتایج پژوهش حاضر به نظر میرسد شدت فعالیت ورزشی می تواند بر میزان واسپین که به دنبال فعالیت ورزشی تغییر میکند، تاثیر داشته باشد. در این پژوهش، آزمودنیها به مدت ۴ هفته و در پژوهش حاضر به مدت ۸ هفته تحت تمرین قرار گرفتند اما چون در برنامه تمرینی هر دو پژوهش شدت تمرینات بالا بوده است و کاهش واسپین مشاهده میشود به نظر میرسد زمانی که شدت فعالیت بسیار بالا باشد (مقاومتی، هوازی شدید)، می‌توان انتظار کاهش سطوح واسپین را داشت. همچنین در پژوهشی دیگر که توسط طالبی گرکانی و همکارانش (۱۳۹۱) بر روی ۳۲ سر موش نر انجام شد. تاثیر شدت و حجم تمرین مقاومتی سطوح سرمی واسپین مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این موضوع، آزمودنیها به ۴ گروه کنترل، تمرین با شدت پایین، تمرین با شدت متوسط و تمرین با حجم بالا در شدت متوسط تقسیم شدند. نتایج نشان داد غلظت سرمی واسپین در گروه های تمرینی در مقایسه با گروه کنترل پایینتر بود. در هر دو پژوهش فوق و پژوهش حاضر با اینکه برنامه تمرینی متفاوت بوده است (در پژوهش فوق از برنامه تمرینی مقاومتی و در پژوهش حاضر از برنامه هوازی با شدت بالا استفاده شده است) اما سطح سرمی واسپین کاهش یافته است. با توجه به کوتاهتر بودن زمان انجام پژوهش فوق نسبت به پژوهش حاضر، میتوان گفت سطح سرمی هورمون واسپین در زمان های کوتاهتر نیز مورد تغییر قرار میگیرد (البته باید شدت فعالیت (مقاومتی) بالا باشد تا به آستانه تحریک واسپین برسد) و با توجه به متفاوت بودن حجم و شدت تمرینات انجام شده در پژوهش فوق و تفاوت این دو متغیر (حجم و شدت تمرین) با پژوهش حاضر باید گفت تعیین صحیح میزان حجم و شدت تمرین میتواند بر کاهش معنادار سطح سرمی واسپین تأثیر داشته باشد. از سوی دیگر نکته یکسان مورد توجه در هر دو پژوهش فوق و حاضر، سالم بودن آزمودنیها میباشد. از طرف دیگر در مطالعهای که به وسیله اوبرباخ و همکارانش (۲۰۱۰) انجام شد، تصمیم داشتند تأثیر یک برنامه شدید تک جلسهای یک ساعته و اثرات با و بدون استفاده از مکمل‌های آنتی اکسیدانی E و C به همراه یک برنامه تمرینی ۴ هفتهای بر روی سطح سرمی هورمون واسپین مورد بررسی قرار دهند. در هر دو گروه آزمودنی که از مکملهای آنتی اکسیدانی استفاده نشده بود، کاهش معنادار سطح سرمی واسپین مشاهده شد. در این زمینه باید گفت در آزمودنیهایی که تمرین تک جلسهای یک ساعته داشتند نسبت به آزمودنیهایی که چهار هفته تمرین بدون مصرف مکمل آنتی اکسیدانی داشتند، کاهش بیشتری در غلظت سرمی واسپین مشاهده شد. در پی نتایج به دست آمده از این پژوهش میتوان گفت غلظت سرمی واسپین توسط فشار اکسایشی ناشی از تمرین کاهش مییابد. همچنین در ارتباط با گروهی که از مکمل به همراه تمرینات ورزشی استفاده میکردند، افزایش سطح سرمی واسپین مشاهده شد و میتوان نتیجه گرفت تمرینات ورزشی عامل مهم‌تری در کاهش سطوح سرمی واسپین میباشد. در پژوهشی که توسط لی و همکاران انجام شد، ۵۰ کودک (۲۵ پسر ، ۲۵ دختر) چاق و دارای اضافه وزن به منظور تعیین ارتباط بین چاقی و سطوح سرمی واسپین مورد آزمایش قرار گرفت. محققان مشاهده کردند که یک دوره کوتاه مدت تغییر شدید در شیوه زندگی، باعث کاهش معنادار سطوح واسپین میشود که این موضوع با از دست دادن بافت چربی (کاهش وزن) همراه بود. پس میتوان بیان کرد واسپین مقاومت به انسولین را به طور عمده در بافت چربی کاهش میدهد. برنامههای تمرینی، تغییر شیوه زندگی و رژیم غذایی میتواند یک مکانیسم جبرانی در پاسخ به کاهش حساسیت به انسولین و کاهش متابولیسم گلوگز را به وسیله کاهش واسپین به وجود آورد. بنابراین فعالیت ورزشی و برنامههای تمرینی، نقشی حمایتی برای بیماریهای مرتبط با چاقی دارند و به وسیله انجام فعالیت ورزشی، بافت چربی کاهش مییابد و این موضوع باعث کاهش سطوح واسپین میشود و بنابراین میتوان گفت یک مکانیسم بسیار مفید برای افراد دارای اضافه وزن محسوب میشود. با توجه به این یافتهها احتمالاً میتوان گفت که تأثیر فعالیت ورزشی بر بافت چربی و در نتیجه تولید واسپین، یک نقش پیشگرانه در ارتباط با چاقی است. در پژوهش چو^[۸۹] و همکاران (۲۰۱۰)، تأثیر ترکیبی شاخص توده بدنی و (BMT) آمادگی قلبی - تنفسی بر روی غلظت سرمی واسپین در مردان جوان کرهای مورد بررسی قرار گرفت. برای آمادگی قلبی - تنفسی از آزمون نوارگردان جهت اندازه گیری حداقل اکسیژن مصرفی استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد در افرادی که سطوح بالای آمادگی قلبی - تنفسی داشتند نسبت به افرادی که آمادگی قلبی - تنفسی پایینی داشتند، سطوح سرمی واسپین پایینتر بود. با توجه به پژوهشهای فوق مشاهده میشود سطح آمادگی بدنی افراد، عامل بسیار مهمی برای تغییرات واسپین است و زمانی که افراد چاق باشند و سطوح آمادگی پایینی داشته باشند نسبت به آنان که فعالیت بدنی دارند، سطح بالاتری را در سطوح واسپین دارند. همچنین این محققان بیان کردند اگر آزمودنیها چاق و سطوح آمادگی جسمانی پایین داشته باشند و شروع به فعالیت ورزشی کنند، انتظار می‌رود که تغییرات واسپین در بدن آن‌ها سریع‌تر رخ دهد. همه این عوامل همراه با فعالیت ورزشی می‌تواند عوامل تاثیرگذار بر سطوح واسپین باشد. غلظت پایین سرم واسپین همراه با فعالیت ورزشی با رویدادهای مرتبط با ایسکمیک^[۹۰] و پارامترهای شدید آترواسکلروز^[۹۱] در ارتباط میباشد و بنابراین واسپین می‌تواند به عنوان یک شاخص جدید از علائم قلبی - عروقی که تا کنون به رسمیت شناخته نشده است، معرفی شود.
در پژوهشی دیگر رابطه بین فعالیت بدنی با ادیپوکینهای جدید در بیماران دیابت نوع ۲ مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش ۲۴۷ مرد و زن دارای دیابت شیرین نوع ۲ که بیماری قلبی - عروقی آشکاری نداشتند، انتخاب و به دو گروه تقسیم شدند: ۱- گروه غیر فعال که هیچ یا کمی (کمتر از ۲ ساعت در هفته) فعالیت ورزشی داشتند. ۲- گروه فعالی که دارای سطح کم یا متوسطی از فعالیت ورزشی بودند (بیشتر از ۲ ساعت در هفته). از آزمودنیها با بهره گرفتن از دوچرخه کارسنج الکترونیکی آزمون گرفته شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد سطح سرمی واسپین در هر دو گروه معنادار نیست. این پژوهش توسط کادوگلو و همکارانش (۲۰۱۱) انجام شد و احتمالاً به دلیل اینکه در پژوهش فوق از یک آزمون تک جلسهای استفاده شده است با پژوهش حاضر که یک فعالیت هوازی است یا به دلیل اینکه در پژوهش فوق از افراد بیمار استفاده شده است اما آزمودنیهای پژوهش حاضر سالم هستند، نتایج بدست آمده متفاوت است. به نظر میرسد در افراد مختلف به ویژه بیماران نیاز است که هر فرد به یک شدت یا مدت فعالیت ورزشی برای تحریک ترشح واسپین (آستانه تحریک) برسد و در پژوهش اخیر، آزمودنیها به آن شدت لازم در فعالیت ورزشی خود برای ترشح واسپین نرسیدهاند. رابطه بین متغیرهای آنتوپومتریک، آمادگی قلبی-تنفسی، آنزیمهای کبدی و نشانگرهای التهابی از جمله سطوح واسپین در مردان بزرگسال به دنبال انجام ۱۲ هفته تمرین ورزشی هوازی مورد بررسی قرار گرفت. آزمودنیها به مدت ۱۲ هفته، برنامه تمرینات هوازی را در ۵ جلسه (در هر جلسه ۵۰ دقیقه) انجام دادند. پس از ۱۲ هفته محققان به این نتیجه رسیدند که فعالیت ورزشی هوازی، اثری بر سطوح پلاسمایی واسپین ندارد. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش حاضر همخوانی ندارد. به نظر میرسد در پژوهش کیم و همکاران، شدت برنامه تمرینی در حد پایین باشد (برنامه تمرینی شامل حرکات کششی، طناب زدن، بدمینتون و … بود) و این موضوع باعث شد که آزمودنیها در برنامه تمرینی خود به آستانه تحریک هورمون واسپین نرسیدهاند. همچنین در پژوهش بشیری و همکارانش (۲۰۱۳)، تاثیر فعالیت هوازی تک جلسهای بر سطح سرمی واسپین و رابطه آن با حساسیت به انسولین در مردان مسن دارای اضافه وزن بررسی شد. این فعالیت هوازی شامل ۳۰ دقیقه دوچرخه سواری با شدت ۷۰-۷۵٪ ضربان قلب بیشینه انجام شد و در انتها با ۳۰ دقیقه بازگشت به حالت اولیه به اتمام رسید و خونگیری قبل، بلافاصله و ۳۰ دقیقه بعد از انجام فعالیت هوازی انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد تمرینات هوازی زیربیشینه، تغییرات قابل توجهی را در سطوح واسپین مردان مسن ایجاد نمی‌کند و همچنین سطوح واسپین با حساسیت به انسولین ارتباطی ندارد. در این پژوهش نیز مشاهده میشود شدت و یا مدت زمان برنامه تمرینی نتوانسته است باعث ایجاد تغییرات قابل توجهی در سطوح واسپین شود.

۵-۳-۲- تاثیر فعالیت ورزشی بر کمرین

در پژوهش حاضر، پس از محاسبه پارامترهای مورد نظر مشخص شد اختلاف معناداری در سطوح کمرین پلاسما پس از انجام هشت هفته فعالیت هوازی شدید، میان گروه ها وجود دارد. این نتایج نشان دهنده آن است که میزان کمرین پلاسما در گروه تمرینی نسبت به گروه کنترل افزایش یافته است.
این نتایج همسو با پژوهشهای انجام شده توسط چکرون و همکاران (۲۰۱۲)، یانگ و همکاران (۲۰۱۰)، تان و همکاران (۲۰۰۹) است و با پژوهش کادگلو و همکاران (۲۰۱۰) همخوانی ندارد.
کمرین (که به عنوان ژن حاصل از تازاروتن ۱ و واکنش دهنده به گیرنده رتینوئیک اسید نیز شناخته میشود)، آدیپوکینی است که به تازگی شناسایی شده است و عمدتاً از بافت چربی احشایی تولید میشود. شواهد نشان می‍‌دهد این آدیپوکین در آدیپوژنز، سوخت و ساز انرژی و التهاب نقش دارد. کمرین به صورت یک فرضیه، به عنوان یک ارتباط دهنده بین چاقی و دیابت نوع ۲ ارائه شده است (ارنست^[۹۲] و همکاران، ۲۰۱۰). یک یافته کلیدی، تشخیص کمرین در مایعات التهابی انسان مانند مایع آسیت بیماران مبتلا به سرطان تخمدان و مایع سینوویال بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید میباشد (ویتمر و همکاران، ۲۰۰۳). طی مطالعات آزمایشگاهی هنگام پردازش کمرین، فرمهای بسیاری از آن تأیید شدهاند که از جمله میتوان به کمرین ۱۵۵، کمرین ۱۵۷ و کمرین ۱۵۸ در خون انسان، کمرین ۱۵۷ در مایع آسیت، کمرین ۱۵۸ در مایع سینوویال و کمرین ۱۵۸ در مایع مغزی- نخاعی اشاره کرد. در مجموع این یافتهها نشان میدهد، علاوه بر غلظتهای موضعی و گردشی کمرین، میزان فعال زیستی کمرین در هر موضع تشریحی خاص، با بیان نسبی و فعالیت پروتئازها برای فعال کردن یا غیرفعال کردن کمرین تعیین میشود (الکساندرا^[۹۳] و همکاران، ۲۰۱۲). شواهد تجربی نشان میدهد کاهش کمرین یا گیرنده آن، تمایز سلولهای چربی را از بین میبرد و بیان ژنهای حیاتی در متابولیسم چربی و گلوکز را تغییر میدهد. همچنین گزارشهایی برای نقشهای اضافی کمرین در فرایند‌های بیولوژیکی مختلف از جمله تمایز و تکثیر سلولی، آنژیوژنز، عملکرد کلیه و متابولیسم انرژی ارائه شده است (ارنست^[۹۴] و همکاران، ۲۰۱۰). یافته های بالینی نشان میدهد، سطوح سرمی کمرین در بیماران مبتلا به چاقی، دیابت نوع۲ و یا پارامترهای سندروم متابولیک در مقایسه با افراد لاغر و سالم افزایش مییابد (یانگ و همکاران، ۲۰۱۰). نتایج پژوهشهای نشان میدهد سطوح گردشی کمرین، همبستگی مثبتی با نشانگرهای ایجاد کننده التهاب از جمله فاکتور نکروز تومور الفا، اینترلوکین- ۶ و پروتئین واکنشگر C دارد (الکساندرا و همکاران، ۲۰۱۲). کمرین، ورود ماکروفاژها به اندامهای لنفاوی و آسیب دیده را افزایش می‌دهد (ویتمر و همکاران، ۲۰۰۳ ، ورمی^[۹۵] و همکاران، ۲۰۰۵). نتایج مطالعات میدهد کمرین، به وسیله افزایش چسبندگی ماکروفاژها به پروتئین‌های ماتریکس خارج سلولی و چسبندگی مولکولها، به فرایند التهاب کمک میکند (هارت^[۹۶] و همکاران، ۲۰۱۰). در مطالعه دیگری، در بررسی مبتلایان به سندروم تخمدان پلی کیستیک که یک بیماری مرتبط با مقاومت به انسولین، دیابت نوع ۲، چاقی احشایی و دیس لیپیدمی است، مشخص شد سطوح کمرین در ذخایر چربی زیر پوستی و چربی احشایی افزایش مییابد (تان^[۹۷] و همکاران، ۲۰۰۹).
در پژوهشی، صارمی و همکاران (۲۰۱۰) نشان دادند ۱۲ هفته تمرینات هوازی سطوح کمرین را کاهش میدهد و عوامل خطرزای قلبی- عروقی را بهبود میبخشد. در این پژوهش، ۲۱ آزمودنی مرد کم‌تحرک، دارای اضافه وزن و چاق با میانگین سنی ۴۴ و ۲۵BMI ≥ کیلوگرم بر مترمربع در این مطالعه شرکت کردند. آزمودنیها به صورت تصادفی به دو گروه تمرینی (۱۱n=) و گروه کنترل (۱۰n=) تقسیم شدند. گروه تمرینی در یک برنامه تمرین هوازی ۱۲ هفتهای شرکت کردند، در حالیکه گروه کنترل فعالیتهای روزمره خود را انجام میدادند. افراد سیگاری، مبتلایان به بیماریهای قلبی- عروقی و مصرف‌کنندگان داروهایی که ممکن بود نتایج مطالعه را تحت تأثیر قرار دهند از مطالعه حذف شدند. برنامه تمرینی هوازی به مدت ۱۲ هفته، ۵ جلسه در هفته و هر جلسه به مدت ۵۰ تا ۶۰ دقیقه (۱۰ دقیقه گرم کردن – ۱۵ تا ۵۰ دقیقه راه رفتن و دویدن – ۱۰ دقیقه سرد کردن) انجام شد. برنامه تمرینی به تدریج از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه و شدت ۶۰ تا ۶۵ درصد حداکثر ضربان قلب در هفته اول به ۴۰ تا ۴۵ دقیقه و شدت ۸۰ تا ۸۵ درصد حداکثر ضربان قلب در هفته آخر افزایش مییافت. سطوح سرمی کمرین، مقاومت به انسولین، پروفایل چربی، فشار خون و ترکیب بدنی تمامی آزمودنیها قبل و بعد از تمرینات هوازی اندازه‌گیری شد. یافتهها نشان داد بعد از ۱۲ هفته تمرینات قدرتی، گلوکز خون، شاخص مقاومت به انسولین، کلسترول تام، تری‌گلیسرید، LDL-C و چربی شکمی (احشایی) به طور معنیداری کاهش یافت (۰۵/۰P<)، به طور همزمان، غلظت سرمی کمرین و پروتئین واکنشگرC در پاسخ به تمرین قدرتی نیز به طور معنیداری کاهش یافت (۰۵/۰P < )، اما TNF-α بدون تغییر باقی ماند (۰۵/۰P>). در این پژوهش مشخص گردید ۱۲ هفته تمرین قدرتی باعث بهبودی شاخصهای قلبی- عروقی در افراد مبتلا به سندروم متابولیک شد و این بهبودی با کاهش سطح سرمی کمرین همراه بود. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش حاضر همخوانی ندارد. در ارتباط با این عدم همخوانی میتوان به چند نکته اشاره کرد. آزمودنیهای پژوهش صارمی و همکاران (۲۰۱۰)، بیمار و چاق بودند، اما در پژوهش حاضر آزمودنیهای پژوهش سالم بودند. بنابراین، میتوان بیان کرد شرایط اولیه آزمودنیها می‌تواند در پاسخ هورمون کمرین به فعالیت ورزشی مؤثر باشد. همچنین می‌توان به این موضوع اشاره داشت که پاسخ هورمون کمرین تحت تأثیر طول برنامه تمرینی میباشد. در پژوهش حاضر که مدت زمان تمرینات هوازی هشت هفتهای بود، افزایش سطوح هورمون کمرین مشاهده شد؛ اما در پژوهش صارمی و همکاران (۲۰۱۰) که مدت زمان تمرینات هوازی دوازده هفتهای بود کاهش سطوح هورمون کمرین رخ داد. بنابراین، با توجه به جملات اخیر میتوان بیان کرد عامل مدت زمان برنامه تمرینی در پژوهشهای مختلف بر پاسخ هورمون کمرین مؤثر است و نیاز است برای کاهش سطوح هورمون کمرین، تمرینات هوازی، دوازده هفتهای باشند. از طرف دیگر، مشخص گردید شدت برنامه تمرینی نیز در پاسخ هورمون کمرین مؤثر میباشد. در پژوهشی که چکرون و همکاران (۲۰۱۲)، به دنبال ۱۲ هفته تمرین ورزشی (۲۰ دقیقه گرم کردن و سرد کردن، ۲۰ دقیقه دویدن، ۲۰ دقیقه شنا)، بر روی افراد چاق و بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام دادند، دریافتند mRNA کمرین به ویژه در بافت چربی بیماران با دیابت نوع ۲ بالاتر میباشد و با شاخص توده بدن، درصد چربی بدن، پروتئین واکنشگر C و شاخص ارزیابی مدل هموستاز مقاومت به انسولین و آهنگ تزریق گلوکز همبستگی دارد. در پژوهش چکرون و همکاران، سطوح کمرین افزایش یافته است که این افزایش میتواند ناشی از مقاومت به انسولین در این بیماران باشد و افزایش mRNA از نقش کمرین در افزایش mRNA در بافت چربی افراد چاق و بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ حمایت میکند. در اینجا نیز میبینیم که نتایج پژوهش اخیر با نتایج پژوهش حاضر، همخوانی ندارد. اما این سئوال به وجود میآید با توجه به اینکه مدت زمان پژوهش چکرون و همکاران (۲۰۱۲)، دوازده هفتهای میباشد و همچنین آزمودنیها چاق و بیمار میباشند چرا افزایش سطوح هورمون کمرین مشاهده می‌شود، اما در پژوهش صارمی و همکاران (۱۳۸۹)، کاهش این هورمون رخ میدهد. در این زمینه، تنها تفاوتی که میتوان به آن اشاره کرد نوع بیماری است که میتواند در پاسخ هورمون کمرین به فعالیت ورزشی مؤثر باشد. در پژوهش صارمی و همکاران (۱۳۹۸)، آزمودنی‌ها بیماری قلبی - عروقی داشتند اما در پژوهش چکرون و همکاران (۲۰۱۰)، آزمودنیها مبتلا به دیابت بودند. بنابراین به نظر میرسد مسئله مقاومت به انسولین عامل مهمی در پاسخ به سطوح هورمون کمرین باشد. در پایان میتوان به این موضوع اشاره کرد که پاسخ هورمون‌های واسپین و کمرین تحت تأثیر عوامل مختلفی میباشد که از جمله میتوان به شرایط اولیه آزمودنیها آزمودنیها چاق، سالم یا بیمار و غیره باشند در پاسخ واسپین و کمرین به فعالیت ورزشی میتواند مؤثر باشد. بخصوص زمانی که آزمودنیها با بیماریهای مختلف مورد مقایسه قرار میگیرند پاسخ هورمونهای واسپین و کمرین به فعالیت ورزشی متفاوت است. در بیماران قلبی - عروقی اگر شدت و مدت برنامه تمرینی کافی باشد، کاهش هورمون واسپین و کمرین مشاهده می‌شود اما در بیماران دیابتی به دلیل تأثیرگذاری مقاومت به انسولین و حساسیت به انسولین، افزایش این دو هورمون مشاهده میشود.

۵-۳-۳- تاثیر فعالیت ورزشی بر رابطه بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین

تخمین درست رشد تدریجی نرخ پذیرش و انتخاب ۱۷۱۵۰ خانه در این شبکه بر اساس اطلاعات بازاریابی جغرافیایی امکان پذیر می­گردد که با انجام این کار نرخ پذیرش کلی ۳۵% بدست می ­آید ، متناظرا پیش ­بینی می­ شود حدودا ۵۸۵۰ خانه طی ۵ تا ۱۰ سال آینده مشترک شبکه FTTHگردند. همچنین درآمد حاصل طی مدت بیشتر از ۱۰ سال مجموعا به ۸٫۹M$ بالغ می­ شود، که بالاتر از سرمایه ­گذاری اولیه۸M$ می باشد لذا نقطه سر به سر( بدون در نظر گرفتن تخفیف جریان وجوه نقد ) در زمان کمتر از ۹ سال حاصل می­گردد.
پیاده سازی محدود (حداکثر درآمد)
روش دیگر برای تعیین خوشه­های بهینه برای پیاده­سازی شبکه FTTH ، انتخاب آن دسته از خوشه­هایی است که احتمال تولید بالاترین درآمد با کمترین هزینه در آنها بیشتر است. با توجه به داده ­های بازاریابی جغرافیایی و پیش بینی نرخ پذیرش جمعیت در همه خوشه ها، برآورد دقیقی از درآمد مورد انتظار هر خوشه بعمل می ­آید. سپس با ترکیب کردن پیش ­بینی درآمد هر خوشه با برآورد هزینه­ های استاندارد برای هر خوشه ارزیابی سودآوری هر خوشه انجام می­گیرد .

انتخاب سودآورترین خوشه ­ها با توجه به محدودیت بودجه ۸M $ به انتخاب مجموعه ای از ۱۴،۳۹۱ خانه ( ۴۰٫۹ ٪ ) منتج می­گردد که به طور قابل توجهی پایین­تر از میزان خانه­های قابل اتصال در سناریو حداکثر پوشش (۴۸٫۸٪) می باشد، متوسط ​​هزینه هر خانه قابل اتصال به ۵۶۶$ افزایش می­یابد.
با این حال، زمانی که میزان پذیرش تخمین زده شده برای مجموعه ­ای از خانه ها بررسی می­گردد، در می یابیم که تعداد کل خانه­های متصل به حدود ۶۵۶۰ و یا ۴۶ درصد از خانه های قابل اتصال می­رسد ، که افزایشی در قیاس با سناریوی حداکثر پوشش در هر دو حالت اعداد نسبی و مطلق دارد.
سناریوی پوشش کامل در دستیابی به نقطه سر به سر طی ۱۰ سال عملکرد شبکه، موفق نیست. جدول ۲ بطور خلاصه نشان می دهد که با بهره گرفتن از داده های GIS (حداکثر پوشش) بهمراه داده ­های جغرافیایی (حداکثر درآمد) می­توان برای به دست آوردن یک شبکه با سودآوری بالاتر به انتخاب یک مجموعه از خانه های بهینه کمک شایانی نمود. لازم به ذکر است میزان بودجه در هر دو سناریوی پیاده­سازی نسبی یکسان است. نرخ پذیرش در سناریوی سوم به طور قابل توجهی بالاتر می­باشد، که منجر به انتخاب تعداد بیشتری خانه برای اتصال و در نتیجه ۱۳٫۵ درصد درآمد بالاتر می­ شود، اگر چه تعداد خانه­های پذیرفته شده پایین­تر است.
جدول ۲-۲ مقایسه سناریوهای مختلف پیاده سازی شبکه با بکارگیری داده­های بازاریابی جغرافیایی(مبالغ به یورو می­باشد)

۳۸۴

۱۰۰%

نمودار۴-۳- نمودار ستونی سابقه مشتری پاسخگویان
نتایج حاصل از بررسی پرسشنامه ها نشان می دهد که اکثر پاسخ دهندگان بین ۱۰-۵ سال دارای سابقه مشتری بوده اند.
۴-۴- آمار استنباطی
این نوع آمار از اوایل قرن بیستم مطرح شد. در این نوع آمار محقق با بهره گرفتن از مقادیر نمونه آماره ها را محاسبه می کند، سپس به کمک تخمین و آزمون فرض آماری، آماره ها به پارامترهای جامعه تعمیم داده می شود. بطور کلی در بحث آماری، هرجا سخن از استنباط و استنتاج باشد، آن را آمار استنباطی می خوانند.
۴-۴-۱- مدل معادلات ساختاری
در این پژوهش،برخی تحلیل های آماری بااستفاده از تحلیل عاملی تأییدی، روش تحلیل مسیرو با نرم افزار لیزرل انجام گرفته است. لیزرل شامل دو الگوی اندازه گیری و الگوی ساختاری است. الگوی اندازه گیری(تحلیل عاملی تأییدی) مشخص می کند که چگونه متغیرهای نهان بر حسب متغیرهای قابل مشاهده، سنجش می شود و اعتبار و روایی آن ها به چه میزان می باشد. از طرف دیگر، الگوی ساختاری(تحلیل مسیر)، روابط علّی(تأثیر) بین متغیرهای نهان را در چارچوب مفهومی تحقیق مشخص می کند. زمانی یک الگو از برازش مناسب برخوردار خواهد بود که از RMRوRMSEA پایینی برخوردار بوده و نیز شاخص هایCFI, NNFI, GFIAGFI, آن از ۹۰ درصد بیشتر باشد. چنانچه مقادیر بحرانی ضرایب مسیر از عدد ۲ بزرگتر و از عدد ۲- کوچکتر باشد، رابطه موجود در الگوی تحقیق، معنادار خواهد بود.
درادامه به توضیح چند شاخص مهم ذکر شده پرداخته می شود، سپس محاسبات ارائه می شود.
معیار RMSEA^[19]
ریشه میانگین مجذورات تقریب می باشد. این معیار به عنوان اندازه تفاوت برای هر درجه آزادی تعریف شده است.مقدار RMSEA که به واقع همان آزمون انحراف هر درجه آزادی است، برای مدلهایی که برازندگی خوبی داشته باشد، کمتر از ۰٫۰۵ است. مقادیر بالاتر از آن تا ۰٫۰۸ نشان دهنده خطای معقولی برای تقریب در جامعه است. مدلهایی که RMAEAآنها ۰٫۱ یا بیشتر باشد برازش ضعیفی دارد.

معیارهایCFI^[20]،NNFI^[21]،^[۲۲]NFI
شاخص NFIکه شاخص بنتلر-بونتهم نامیده می شود. بنتلروبونت(۱۹۸۰) مقادیر برابر یا بزرگتر از ۰٫۹ را در مقایسه با مدل صفر، به عنوان شاخص خوبی برای برازندگی مدل های نظری توصیه کرده اند، در حالی که برخی از پژوهشگران نقطه برش ۰٫۸۰ را به کار می برند. شاخص دیگر،شاخص تاکر-لویز است که در بیشتر موارد شاخص نرم شده برازندگی(NNFI) نامیده می شود. این شاخص مشابه NFI است اما برای پیچیدگی مدل جریمه می پردازد. چون دامنه این مدل محدود به صفر و یک نیست تفسیر آن نسبت به NFI دشوارتر است. شاخصCFI بزرگتر از ۰٫۹قابل قبول و نشانه برازندگی مدل است. این شاخص از طریق مقایسه یک مدل به اصطلاح مستقل که در آن بین متغیرها هیچ رابطه ای نیست با مدل پیشنهادی موردنظر، مقدار بهبود را نیز می آزماید. شاخصCFI از لحاظ معنا مانند NFI است با این تفاوت که برای حجم گروه نمونه جریمه می دهد.
معیارهای ^[۲۳]AGFI و GFI^[24]
لیزرل یک شاخص نیکویی برازش (نسبت مجموع مجذورات تبیین شده توسط مدل به کل مجموع مجذورات ماتریس برآورد شده در جامعه) محاسبه می کند. این شاخص از لحاظ مطلوبیت به ضریب همبستگی شباهت دارد. هر دوی این معیارها بین صفر تا یک، متغیر هستند، گرچه از لحاظ نظری ممکن است منفی باشند (البته نباید چنین اتفاقی بیفتد؛ چرا که حاکی از عدم برازش قطعی مدل با داده هاست). هر چه AGFI و GFI به عدد یک نزدیکتر باشند، نیکویی برازش مدل با داده های مشاهده شده بیشتر است.
معیارRMR^[25]
این معیار تحت عنوان ریشه میانگین مجذور باقیمانده (شاخصی برای واریانس باقیمانده در برازش هر پارامتر به داده های نمونه) و یا تحت عنوان متوسط باقیمانده های گزارش شده در مدل، بیان می شود(سرمد و همکاران،۱۳۸۰).معیار RMR معیاری است برای اندازه گیری متوسط باقیمانده ها و تنها در ارتباط با واریانس ها و کوواریانس ها قابل تغییر است. در مدلی که نیکویی برازش خوبی دارد، این باقیمانده ها بسیار کوچکند پس به طور خلاصه این معیار هر قدر کوچکتر باشد(به صفر نزدیکتر باشد) حاکی از برازش بهتر مدل است(صیادآذری، ۱۳۸۹).
جدول ۴-۴- شاخص های معنی داری و برازش مدل

نام شاخص

اختصار

برازنده است اگر

شاخص های معنی داری

ریشه میانگین مربعات خطای برآورد

RMSEA

کوچکتر از ۱/۰ باشد

کای اسکوربه درجه آزادی

مساوی وکوچکتر از ۵ باشد

شاخص های برازش

شاخص نیکویی برازش

GFI

بزرگتر از ۸/۰باشد

مشکل روانی جدی تعبیر گردد.
جدا از بهره هوشی، ویژگی‌هایی چون جنسیت، سن، تجربیات گذشته، نوع شخصیت، سبک‌های یادگیری و شناختی، علائق و انگیزه‌ها تعامل معناداری با موفقیت‌های تحصیلی نشان داده‌اند. یکی از ویژگی‌های مهم یادگیرندگان شخصیت آنان می‌باشد (تابع بردبار ۱۳۹۱).
به لحاظ مفهومی ویژگی شخصیت به راه‌هایی اشاره دارد که یک فرد جهت رویارویی با مسائل جدید انتخاب می کند. این ویژگیها معمولاً ثابت و تغییرناپذیرند. به طور کلی در روا نشناسی امروز، دیدگاه‌‌های متفاوتی در مورد شخصیت وجود دارد، یکی از رو یکردهایی که نزد اهل فن از پذیرش نسبی برخوردار است، نظریه ۵ عاملی شخصیت است (تابع بردبار ۱۳۹۱).
تحقیقات در حوزه شخصیت نشان می‌دهد که توانایی نظم دهی به افکار و مدیریت زمان لازمه هرگونه موقعیت یادگیری است (دالنگر ۱۹۹۱).
شخصیت تشکیل شده است از الگوهای ویژه فکری، احساسی و رفتاری که هر فرد را از افراد دیگر متمایز می‌سازد. شخصیت، سرچشمه درونی دارد و در طول حیات، تقریباً پایدار باقی می‌ماند. نظریه ویژگی‌‌های شخصیت بر خلاف سایر نظریه‌‌های شخصیت مانند نظریه‌‌های روانکاوانه و انسان گرایانه، بر تفاوت‌‌های بین افراد تمرکز دارد. ترکیب و تعامل ویژگی‌‌های مختلف است که شخصیت یک فرد را تشکیل می‌دهد و این برای هر شخص، یگانه و منحصر به فرد است. نظریه ویژگی‌‌های شخصیت بر تعیین و اندازه گیری این خصوصیات فردی شخصیت تمرکز دارد.

ادبیات پژوهش نشان می‌دهد که تبیین تغییرپذیری نمرات عملکرد تحصیلی دانشجویان با تأکید بر اندازه‌‌های ناوابسته به توانایی از قبیل صفات شخصیت حجم قابل ملاحظ‌های از مطالعات را به خود اختصاص داده است. به عبارت دیگر، تبیین محدود تغییرپذیری نتایج تحصیلی دانشجویان با تأکید بر اندازه‌‌های شناختی، محققان را نسبت به اهمیت نقش متغیر‌های مستقل از توانایی، بیش از پیش آگاه کرد. گستره قابل ملاحظ‌های از تحقیقات نشان می‌دهند که صفات شخصیتی، مستقل و متمایز از توانایی‌‌های شناختی یادگیرندگان، در پیش بینی عملکرد تحصیلی آنان دخالت دارند (بلایکل ۱۹۹۶).
۱-۲- بیان مسئله
بدون شک یکی از مباحث اصلی و بنیادی علم روانشناسی ویژگی‌‌های شخصیتی می‌باشد. ازآنجایی که این ویژگی‌ها زیربنای نظام رفتاری افراد را تشکیل می‌دهند، پرداختن به این مقوله می‌تواند جنبه‌‌های خاصی از عملکرد افراد را در زمینه‌‌های مختلف روشن سازد. از مصادیق بارز این موضوع، تأثیر ویژگی‌‌های شخصیتی افراد بر عملکرد تحصیلی آنان می‌باشد (مأمن پوش ۱۳۹۱).
افت تحصیلی یکی از مشکلات مهم نظام آموزشی کشورهای جهان سوم و ایران می‌باشد و هرساله بیش از نیمی از میلیونها دانشجو که در جهان به دانشگاه‌ها راه می‌یابند، ترک تحصیل کرده، مشروط شده یا نمی‌توانند تحصیلات خود را در موعد مقرر به پایان برسانند (نجیمی ۱۳۹۰).
منظور از افت تحصیلی «کاهش عملکرد تحصیلی دانشجویان از سطح رضایت بخش به سطحی نامطلوب است». نتایج مطالعات انجام شده، نقش عواملی ازجمله روش تدریس مدرسین، خصوصیات فردی دانشجو مانند علاقه مندی به رشته تحصیلی و احساس خود کفایتی همچنین مشکلات زندگی و تحصیلی نظیر مسائل روانی، زندگی در خوابگاه، اشتغال و معدل دیپلم بر روی افت تحصیلی دانشجویان مؤثر میداند. از طرفی تاثیر احساس افسردگی همراه با علائم احساس عمیق ناشاد بودن، ضعف سلامت روان، خودکم بینی، خستگی، کاهش انرژی و کاهش عملکرد اجتماعی ـ شغلی ـ تحصیلی بر روی پیشرفت تحصیلی دانشجویان گزارش گردیده است (ایزدی ۱۳۸۴).
یادگیرندگان از نظر شخصیتی، نگرش‌ها، واکنش‌های هیجانی، شیوه وسبک‌های یادگیری، سبک‌های شناختی و غیره باهم تفاوتهایی دارند که یادگیری و نحوه برخورد آن‌ها با مسائل و مشکلات را تحت تاثیر قرار می‌دهد (محمدزاده ۱۳۸۶).
مطالعات انجام شده توسط بک^[۱] و همکاران (۱۹۸۸) بیان می‌دارد که در گروه‌های دانشجویی، دامنه بالایی از افسردگی دیده می‌شود طوری که ۷۸ درصد دانشجویان از بعضی نشانه‌های افسردگی رنج می‌برند و ۴۶ درصد دچار افسردگی شدید می‌باشند. همچنین نتایج مطالعات انجام شده توسط رفعتی و همکاران (۲۰۰۴) بر روی دانشجویان دانشکده پرستاری شیراز نشانگر ۸/۵۹ درصد افسردگی در درجات متفاوت می‌باشد. در همین راستا رودباری (۱۳۸۹) در گزارشی ابراز می‌دارد پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی در مقطع علوم پایه با عوامل تاهل، جنسیت، سهمیه ورودی، سکونت در خوابگاه، بومی یا غیر بومی بودن ارتباط آماری داشته بطوری که دانشجویان مجرد، جوان‌تر و سهمیه مناطق، موفق‌تر بوده‌اند. نتایج نحقیقات انجام شده توسط هاشمی و کامکار (۱۳۸۰) در دانشگاه یاسوج نیز بیانگر ۵/۳۵ درصد افسردگی در دانشجویان بوده و عدم علاقه به رشته تحصیلی، غیر بومی بودن و عدم مشارکت در فعالیت‌‌های فوق برنامه از عوامل مؤثر در بروز افسردگی دانشجویان به شمار می‌رود. هم چنین نتایج پژوهش انجام شده بر روی دانشجویان دانشگاه اردبیل بیانگر درجات مختلف افسردگی به میزان ۴/۵۷ درصد بوده و بین افسردگی و سطح تحصیلات پدر، تعداد اعضای خانواده، بیماری جسمی و ترم تحصیلی دانشجویان ارتباط معنادار آماری داشت. از طرفی نتایج مطالعه قندهارزاده (۱۳۷۸) نشان داد بین فراوانی افسردگی در دانشجویان و بیماری شدید جسمی و یا فوت اعضای خانواده ارتباط معناداری وجود نداشته اما بین فراوانی افسردگی ومشکلات مالی، شکسته شدن غرور و احترام فرد، علاقه نداشتن به رشته تحصیلی، اطمینان نداشتن از وضعیت شغلی آینده ارتباط معناداری وجود داشت. افسردگی در بین دانشجویان مسئله ای با اهمیت است زیرا از یک سو باعث هدر رفتن سرمایه جامعه می‌گردد و از سوی دیگر از میزان موفقیت و پیشرفت تحصیلی آنان می‌کاهد دانشجویان را از رسیدن به جایگاه رفیع علمی و اجتماعی باز می‌دارد. بنابراین با تشخیص و شناخت به موقع مشکلات روان شناختی و روانپزشکی دانشجویان و عوامل مستعد کننده آن می‌توان به راه حل‌های مؤثری برای بهبود یا ارتقای وضعیت روانی و رفتاری دانشجویان دست یافت و در راستای جلوگیری از افت عملکرد تحصیلی، افزایش موفقیت‌های اجتماعی آنان پس از فراغت از تحصیل و در نهایت استفاده بهینه از منابع انسانی کشور اقدام مناسبی انجام داد.
باقری یزدی و همکاران (۱۳۷۴) با اجرای پژوهشی با عنوان بررسی وضعیت سلامت روانی دانشجویان ورودی سال تحصیلی ۷۳ - ۷۴ دانشگاه تهران که تعداد آزمودنی‌‌های آن ۲۳۲۱ نفر بوده است، به این نتیجه رسیدند که ۳۰ درصد از افراد مورد مطالعه احساس غمگینی و افسردگی و ۲۸/۸ درصد تحت استرس بودن ۴/۳ درصد سابقه بیماری عصبی و ۵/۱۶ درصد مشکوک به اختلال روانی بوده اند.
فروزنده و همکاران (۱۳۸۱) طی پژوهش خود نتیجه گرفتند که ۴۳/۸ درصد از دانشجویان دوره شبانه شهرکرد فاقد سلامت روانی بوده‌اند. همچنین براساس نتایج پژوهش فوق بین وضعیت سلامت روانی دانشجویان و وجود حوادث استرس زا یکساله اخیر رابطه معنی داری وجود داشته است.
نتایج پژوهش‌های مختلف نیز نشان داده است که شیوع اختلالات روانشناختی از قبیل افسردگی، اضطراب، سوء مصرف مواد مخدر و مشکلات بین فردی و خانوادگی میان دانشجویان گاهی حتی بیشتر از نرم عمومی است که برای رفع این معضل؛ اکثر دانشگاه‌های معتبر دنیا و حتی برخی دانشگاه‌های داخل در چند سال اخیر، برنامه‌هایی را جهت کاهش اثرات زیانبار روانشناختی استرس‌ اجرا کرده‌اند که از جمله این مراکز، مراکز مشاوره دانشجویی در کشور است که با رویکرد بهداشت روانی جامعه نگر، آموزش مصون سازی در برابر استرس‌ها جهت کاهش ناراحتی‌های روانشناختی و جسمانی و ارتقای سطح بهداشت عمومی را مورد بررسی قرار داده‌اند.
بسیاری از دانشجویان در برابر مشکلاتی همچون ترس از آینده در وضعیت اقتصادی، اجتماعی و شغلی، احساس درماندگی می‌کنند به گونه‌ای که رفتارهای نامناسب اجتماعی و فرهنگی مثل وابستگی به مواد مخدر و… از آنان سر می‌زند که باعث افزایش مشکل شده، یا با این گمان که راهکاری وجود ندارد به وضعیت موجود تن در می‌دهند و رفتارهای انفعالی را در پیش می‌گیرند.
بنابراین با تشخیص و شناخت به موقع مشکلات روان شناختی و روانپزشکی دانشجویان و عوامل مستعد کننده آن می‌توان به راه حل‌های مؤثری برای بهبود یا ارتقای وضعیت روانی و رفتاری دانشجویان دست یافت و در راستای جلوگیری از افت عملکرد تحصیلی، افزایش موفقیت‌های اجتماعی آنان پس از فراغت از تحصیل و در نهایت استفاده بهینه از منابع انسانی کشور اقدام مناسبی انجام داد.
در همین رابطه بررسی ویژگی شخصیتی دانشجویان به عنوان آینده سازان این مملکت از جایگاه والایی برخوردار است چرا که با ارتقای بهداشت روانی دانشجویان میتوان انتظار داشت که در عرصه‌‌های علم و ادب گام‌‌های مؤثری بردارند.
پیشگیری از بروز بیماری‌ها در مراحل اولیه و زودرس، توجه به وضعیت بهداشت روانی دانشجویان، اهمیت به مشاوره دانشجویان و برنامه ریزی مناسب درراستا ی، تشخیص و درمان به موقع یکی از عوامل مؤثر در حفظ سلامت روح و روان جوانان و ارتقای سطح علمی آنان به شمار می‌رود.
در این راستا پژوهش حاضر سعی دارد به بررسی ارتباط بین ویژگی‌های شخصیت و عملکرد تحصیلی دانشجویان بپردازد.
۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش
با توجه به اینکه تاکنون برروی جامعه دانشجویان تحت پوشش کمیته امام خمینی شهرستان دره شهر در خصوص اثرات ویژگی شخصیتی بر عملکرد تحصیلی پژوهش مدونی صورت نگرفته ضرورت اجرا این گونه تحقیق کاملاً محسوس است. نتایج این پژوهش می‌تواند منجر به وحدت نظر در خصوص علل افت تحصیلی و پرکردن خلا تحقیقاتی در این خصوص گردد. علاوه بر آن نتایج این پژوهش می‌تواند منجر به ارائه فرضیات جدید در زمینه عملکرد تحصیلی و ویژگی شخصیتی دانشجویان شده وراهکارهای عملی برای درمانگران که با این دانشجویان سروکار دارند ارائه دهد.
مطالعه حاضر با هدف تعیین ویژگی‌های شخصیتی و روانی در دانشجویان و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی تنظیم شده است تا با شناخت وضعیت سلامت روان آنان و یا وجودمشکلات رفتاری به مراکز مشاوره فعال در دانشگاه و مراکز درمانی، جهت کاهش میزان این مشکلات ارجاع و نیز جهت مقابله باافت تحصیلی دانشجویان گامی مؤثر برداشته شود.
۱-۴- اهداف تحقیق
۱-۴-۱- هدف کلی
تعیین ویژگی‌های شخصیتی دانشجویا ن عادی و تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی دره شهر و بررسی رابطه این ویژگی‌ها با عملکرد تحصیلی می‌باشد.
۱-۴-۲- اهداف فرعی
- مقایسه عملکرد تحصیلی دو گروه دانشجویان مدد جو عادی
مقایسه دو گروه مددجو و عادی به لحاظ ویژگی‌های شخصیتی
بررسی نقش عوامل دمگرافیک (جنسیت) بر عملکرد تحصیلی در دو گروه مددجو و عادی
مقایسه رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با عملکرد تحصیلی در دو گروه مددجو و عادی
مقایسه دانشجویان موفق با دانشجویان ناموفق به لحاظ ویژگی‌های شخصیتی
بررسی مشکلات شخصیتی دانشجویان تحت پوشش کمیته امام خمینی دره شهر
۱-۴-۳- اهدف کاربردی
۱- ارسال اطلاعات پژوهشی به مراکز مشاوره دانشجویی جهت برنامه ریزی و پیشگیری از اختلالات رفتاری
۲- ارسال اطلاعات پژوهشی به گروه‌های آموزشی جهت برنامه ریزی برای ارتقا عملکرد تحصیلی
۳- با اجرای این پژوهش بهتر میتوان جهت ارتقاء سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان برنامه ریزی نمود.
۱-۵- فرضیه‏‌های تحقیق
بین عملکرد تحصیلی (معدل) دانشجویان مددجو و عادی، تفاوت معنی داری وجود دارد.
بین دانشجویان موفق و ناموفق به لحاظ ویژگی‌های شخصیتی تفاوت وجود دارد.
بین ویژگی‌های شخصیتی و عملکرد تحصیلی دانشجویان مددجو رابطه معنی‌دار وجود دارد.
بین ویژگی‌های جمعیتی (جنسیت) دانشجویان وعملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد.
به لحاظ ویژگی‌های شخصیتی بین دانشجویان مددجو و عادی تفاوت وجود دارد.
دانشجویان تحت پوشش کمیته امام از مشکلات شخصیتی بیشتری برخوردار هستند.
۱-۶- تعاریف‌ اصطلاحات و مفاهیم
۱- شخصیت