من اینو^[۹۳] (۱۹۹۴) در پژوهشی نشان داد که آموزش مهارتهای اجتماعی مانند حل مسئله، ابراز وجود، باعث افزایش صفات شخصیتی مانند کفایت شخصی و خودپنداره می داند.
فصل سوم
روش شناسی پژوهش
در فصل حاضر شیوه اجرای پژوهش، جامعه آماری و شیوه نمونه گیری ارائه می شود. سپس ابزار های مورد استفاده معرفی می شود و در انتها شیوه های آماری مورد استفاده در این پژوهش ارائه خواهد شد.
۳-۱- نوع پژوهش
پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. که در پی دستیابی به اهداف علمی، با تأکید بر عملکرد بهتر و مطلوبیت فعالیتها انجام می پذیرد. هدف پژوهش بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول شهر لاهیجان می باشد. در این نوع طرح پژوهش، پژوهشگر با بهره گرفتن از گروهی از آزمودنی ها دست کم درباره دو متغییر، بدون آنکه هیچ یک از آنها دستکاری یا کنترل شود، اطلاعاتی به دست می آورد.
۳-۲- جامعه آماری
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول مدارس تیزهوشان شهر لاهیجان که تعداد آنها ۴۲۰ نفر می باشد که در طول سال تحصیلی ۹۴-۹۳ مشغول به تحصیل بودند.
۳-۳- حجم نمونه و شیوه نمونه گیری
براساس جدول مورگان برای جامعه آماری با حجم ۴۲۰ نفر، تعداد ۲۳۰ نفر به عنوان نمونه پیشنهاد می شود. براین اساس تعداد ۲۳۰ دانش آموز دختر متوسطه اول مدرسه تیزهوشان لاهیجان با بهره گرفتن از شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب، و از آنها خواسته شد تا در صورت تمایل به پرسشنامه های حمایت اجتماعی ادراک شده، مهارت اجتماعی و خودپنداره پاسخ دهند. لازم به ذکر است که ۲۱۸ پرسشنامه بازگشت داده شد که از میان انها ۱۰ پرسشنامه ناقص یا دارای پاسخ­ های تکراری و پشت سر هم کنار گذاشته شد. از این رو در مجموع ۲۸ پرسشنامه حذف و در نهایت تحلیل داده ها با ۲۰۲ پرسشنامه به عنوان نمونه نهایی انجام شد .

۳-۴- ابزار های اندازه گیری
در این پژوهش از سه پرسشنامه حمایت اجتماعی شربان و ساگرمن(۱۹۹۱)، پرسشنامه مهارت های اجتماعی ریجیو (۱۹۸۹)و پرسشنامه خودپنداره راجرز(۱۹۶۱)استفاده شد.
۳-۴-۱- پرسشنامه حمایت اجتماعی شربان و ساگرمن(۱۹۹۱): پرسشنامه حمایت اجتماعی توسط شربان و ساگرمن(۱۹۹۱) به منظور زمینه یابی در پیامدهای پزشکی طراحی گردید. اما پس از آن در پژوهش­های دیگر از آن استفاده شد. این پرسشنامه دارای۵ زیر مقیاس و ۱۹ عبارت است. زیر مقیاسهای آن جهت ارزیابی حمایت ملموس، حمایت هیجانی، اطلاع رسانی، مهربانی و تعامل اجتماعی مثبت می باشند. مقیاس نمره­دهی پرسشنامه ۵ درجه ای است. بدین ترتیب پایین­ترین امتیاز در این آزمون ۱۹ و بیشترین امتیاز آن ۹۵ است. اعتبار و روایی آن با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ در دامنه ای از۷۴/۰ تا ۹۳/۰ گزارش شده است.
۳-۴-۲- پرسشنامه مهارت­ های اجتماعی (SSI): پرسشنامه مهارت­ های اجتماعی (SSI) توسط ریجیو (۱۹۸۹، به نقل از خجسته مهر، ۱۳۸۵) ساخته شد. SSI یک ابزار ۹۰ ماده­ای است که به عنوان سنجه خود-گزارشی کوتاه، اما جامع برای ارزیابی مهارت­ های اجتماعی طرح شده است. این پرسشنامه، که در اصل برای استفاده در پژوهش روان­شناسی اجتماعی و شخصیت ساخته شده، مهارت­ های اجتماعی را در شش بعد اندازه گیری می­ کند و یک نمره کل نیز به دست می­دهد. به طور کلی، هرچه نمره فرد بالاتر باشد، سطح رشد مهارت اجتماعی او بالاتر است. هر مقیاس از ۱۵ ماده تشکیل شده­است، نمره­ها از ۱۵ تا ۷۵ متغیرند. برای نمره گذاری ماده­ها از یک مقیاس ۵ درجه­ای لیکرت (۱= دقیقاً این گونه­ام تا ۵= اصلاً این گونه نیستم) استفاده می­ شود. ضرایب پایایی مقیاس مهارت­ های اجتماعی و خرده مقیاس­های آن بین ۶۱/۰ تا ۸۵/۰ نوسان دارد. در پژوهش خجسته مهر ضرایب پایایی برای مقیاسهای شش گانه و نمره کل SSI بین ۵۳/۰ تا ۹۶/۰ به دست آمده است.
۳-۴-۳- آزمون خود پنداره راجرز: ‌این آزمون از دو فرم«الف و ب» مشتمل بر ۲۵ زوج صفت متضاد تشکیل یافته است فرم«الف» نگرش فرد را نسبت به “خود واقعی” و فرم «ب» نگرش فرد را نسبت به"خود ایده آل” مورد سنجش قرار می‌دهد.آزمون خودپنداره راجرز، شامل ۲۵ صفت شخصیتی است که در طرف مقابل هر یک متضاد آن صفت عنوان شده است. فاصله بین دو صفت متضاد با یک مقیاس ۷ درجه‌ای نمره گذاری شده است.‌ آزمودنی با توجه به نگرشی که در خصوص هر یک از صفات مطرح شده در این سیاهه درباره خود دارد با گذاشتن علامت ضربدر(×) در یکی از مقیاس، ویژگی‌های شخصیتی خود را بر حسب دستورالعمل فرم «الف» و «ب» ارزیابی می کند. نمره ۷ همیشه بالاترین نمره نیست زیرا صفات شخصیتی مورد استفاده در این سیاهه به صورت پراکنده قرار گرفته‌اند. بنابراین گاهی نمره ۱و گاهی نمره ۷ بالاترین درجه صفت شخصیتی را مشخص می‌سازد. در خصوص ویژگیهای روان سنج این آزمون باید گفت در تحقیقی که به منظور اعتباریابی پرسشنامه خود واقعی نوجوانان پسر و دختر دوره راهنمایی و متوسطه و مقایسه خود واقعی و ایده آل آنها توسط جعفری (۱۳۷۲) انجام شده، یک نمونه ۶۰ نفری به شیوه نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. داده‌ها و اطلاعات لازم با بهره گرفتن از دو فرم«الف و ب» پرسشنامه‌ خودپنداره راجرز جمع‌ آوری شده و از شاخصهای آماری توصیفی نظیر، فراوانی، درصد میانگین، انحراف استاندارد و نیز از ضریب همبستگی پیرسون جهت ضریب اعتبار آزمون استفاده شده اعتبار پرسشنامه‌ فرم«الف» از طریق دو نیمه کردن آزمون ۸۹/۰و اعتبار پرسشنامه«ب» نیز استفاده از همان روش ۸۹/۰ اعلام گردید.
۳-۵- شیوه جمع آوری داده ها
با کسب مجوز از اداره آموزش و پرورش و با حضور در مدرسه مقطع متوسطه اول تیزهوشان و هماهنگی با مدیر و مربیان تعداد ۲۳۰دانش آموز را به شیوه تصادفی انتخاب و برای دانش آموزان در مورد روند کار توضیحاتی ارائه گردید. جهت انتخاب تصادفی آزمودنی ها ابتدا به همه دانش آموزان یک کد داده شد، کد ها بر روی برگه کوچکی یادداشت و سپس با بهره گرفتن از قرعه کشی تعداد ۲۳۰ کد انتخاب شد. سپس با جمع آوری گروه های ۵۰ نفری از دانش آموزانی که کدشان انتخاب شده بود در نمازخانه مدرسه پرسشنامه ها در اختیارشان گذاشته شد و به آنها توضیح داده شد که این اطلاعات صرفا برای یک کار پژوهشی است و هیچ ارتباطی با مسئولین مدرسه ندارد و اطلاعات آنها کاملا محرمانه خواهد ماند. پس از اتمام پاسخگویی پرسشنامه ها جمع آوری گردید. پاسخنامه های ناقص کنار گذاشته شد و در مجموع پاسخنامه کامل۲۰۲ نفر نمره گذاری گردید. پس از نمره گذاری، نمرات در نرم افزار آماری SPSS-ver20 وارد شده و تحلیل های آماری انجام شد.
۳-۶- روش تجزیه و تحلیل داده ها
برای توصیف داده ها از میانگین و انحراف استاندارد، جدول توزیع فراوانی و درصد به همراه رسم جدول و نمودار استفاده شد.
برای تحلیل داده ها با توجه به مقیاس به کار رفته برای سنجش متغیرها و فرضیه های پژوهش، از آزمون های آماری پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون هم زمان استفاده شد. در پژوهش حاضر کلیه تحلیل های آماری توسط نرم افزار (ver20.0) spss انجام پذیرفت.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
در این فصل به تجزیه و تحلیل داده ها خواهیم پرداخت، از این رو ابتدا میزان فراوانی و درصد مؤلفه های جمعیت شناختی و میزان میانگین و انحراف استاندارد هریک از ابعاد حمیات اجتماعی ادراک شده، مهارت اجتماعی و خودپنداره دانش آموزان در قالب یافته های توصیفی ارائه می شود و سپس با بهره گرفتن از شیوه های آمار استنباطی(همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون هم زمان) فرضیه های پژوهش بررسی خواهند شد.
۴-۱- یافته های توصیفی
در این پژوهش تعداد ۲۰۲ دانش آموز مقطع متوسطه اول مورد بررسی قرار گرفتند. جدول ۴-۱- میزان میانگین و انحراف استاندارد سن و معدل آزمودنی ها را ارائه می دهد.
جدول ۴-۱- میانگین و انحراف استاندارد سن و معدل آزمودنی ها